Hợp đồng quyền chọn là một loại sản phẩm của chứng khoán phái sinh. Việc sử dụng loại công cụ tài chính này một cách hợp lý và kết hợp với các chiến lược sẽ đem lại cho nhà đầu tư cơ hội sinh lợi rất cao. Vậy hợp đồng quyền chọn là gì và so sánh quyền chọn mua và quyền chọn bán? Hãy cùng Yuanta Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Hợp đồng quyền chọn là gì?
Hợp đồng quyền chọn ( hay Option Contract ) là một hợp đồng được cho phép người mua nắm giữ nó được mua ( nếu là quyền chọn mua ) hoặc được bán ( nếu là quyền chọn bán ) một khối lượng hàng hoá cơ sở nhất định tại một mức giá xác lập và trong một thời hạn nhất định. Các hàng hoá cơ sở này hoàn toàn có thể là : CP, trái phiếu …Tuy có 1 số ít điểm tựa như với hợp đồng tương lai, tuy nhiên so với hợp đồng quyền chọn lại có 1 số ít điểm riêng không liên quan gì đến nhau nhất định. Các nhà đầu tư khi sử dụng loại hợp đồng này không có nghĩa vụ và trách nhiệm bắt buộc phải thực thi vị thế của mình .
Hợp đồng quyền chọn thường được các nhà đầu tư sử dụng để phòng ngừa các rủi ro xảy ra với vị thế hiện tại của mình, đồng thời cũng có thể thực hiện các giao dịch mua bán đầu cơ. Đây được xem là một công cụ tài chính phái sinh có thể được dựa trên nhiều loại tài sản cơ sở khác nhau trong đó bao gồm cả tiền mã hóa, cổ phiếu hay các chỉ số trong tài chính.
Các yếu tố cấu thành một Hợp đồng quyền chọn
- Loại quyền quyền chọn bán hay quyền chọn mua
- Kích cỡ ( Volume ) của lệnh tương quan đến số lượng hợp đồng được thanh toán giao dịch .
- Tài sản cơ sở tương tự như như hợp đồng kỳ hạn, gia tài cơ sở của hợp đồng quyền chọn hoàn toàn có thể là bất kể một loại sản phẩm & hàng hóa nào, hoàn toàn có thể là gia tài, trái phiếu, CP, tiền tệ, chỉ số, lãi suất vay …
- Ngày đáo hạn ( Expiry Date ) là thời gian được xác lập trong tương lai theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng .
- Kỳ hạn quyền chọn là thời hạn từ ngày ký kết hợp đồng đến ngày đáo hạn .
- Giá quyền chọn hay phí quyền chọn ( Premium ) mỗi nhà góp vốn đầu tư khi tham gia hợp đồng phải trả phí quyền chọn cho quyền mà mình lựa cho do hợp đồng cấp .
- Giá thực thi ( Strike Price ) là mức giá của gia tài cơ sở được ấn định từ trước theo hợp đồng
Ví dụ:
Vào ngày 10/5/2021 bà X mua từ ông Y một hợp đồng quyền chọn mua là 10 tấn ngô với giá 15,000 VND / kg, thời hạn 5 tháng. Vậy theo đó :
- Bà X là người mua quyền chọn và ông Y là người bán quyền chọn
- Tài sản cơ sở là ngô
- Giá triển khai là 15,000 VND / kg
- Ngày đáo hạn là 10/10/2021 .
Căn cứ theo hợp đồng, vào ngày đáo hạn, bà X có quyền mua hoặc không 10 tấn ngô đó, miễn sao bà cảm thấy có lợi cho mình. Nhưng nếu bà X triển khai quyền mua thì ông Y có nghĩa vụ và trách nhiệm phải bán cho bà X 10 tấn ngô với mức giá 15,000 VND / kg mặc dầu lúc đó giá ngô trên thị trường có cao hay thấp như thế nào đi nữa .
Đặc điểm Hợp đồng quyền chọn
Cùng là sàn chứng khoán phái sinh nên hợp đồng quyền chọn cũng có 1 số ít đặc thù tương đương với hợp đồng kỳ hạn hay hợp đồng tương lai. Tuy nhiên, loại sàn chứng khoán phái sinh này cũng có một số ít đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau so với 2 loại kia, đơn cử :
- Tài sản cơ sở của hợp đồng quyền chọn hoàn toàn có thể là bất kể loại sản phẩm & hàng hóa nào. Các gia tài cơ sở trong thanh toán giao dịch này không cần được chuẩn hóa về số lượng, khối lượng, giá trị hay những lao lý .
- Loại sàn chứng khoán phái sinh này được quyền thanh toán giao dịch trên thị trường OTC và không được niêm yết. Tại đầu tư và chứng khoán Nước Ta lúc bấy giờ chỉ có duy nhất hợp đồng tương lai là loại sàn chứng khoán phái sinh được niêm yết .
- Việc trao đổi và thanh toán giao dịch gia tài thường không xảy ra vào thời gian ký kết hợp đồng. Tùy vào kiểu quyền chọn mà hoạt động giải trí này sẽ được triển khai sau đó hay tại thời gian đáo hạn .
- Trong thanh toán giao dịch những bên tham gia vào hợp đồng không cần phải ký quỹ mà thay vào đó phải chịu phí quyền chọn ( premium ). Trong đó, người mua quyền chọn có nghĩa vụ và trách nhiệm phải trả cho người bán quyền chọn một khoản phí nhất định .
- Tại thời gian đáo hạn, người mua hoàn toàn có thể quyết định hành động giữa việc triển khai quyền ( mua hay bán ) hoặc không thực thi quyền chứ không bắt buộc. Trong trường hợp bên người mua thực thi quyền thị người bán phải có nghĩa vụ và trách nhiệm thực thi theo những pháp luật theo như hợp đồng. Có nghĩa là sẽ bán nếu là hợp đồng quyền chọn mua hay mua nếu đó là quyền chọn bán với mức giá như đã thỏa thuận hợp tác .
- Nếu lỗ, người mua Option chỉ lỗ trong khoanh vùng phạm vi tiền cược ( khoản phí )
Ngoài ra, những bên tham gia hợp đồng này hoàn toàn có thể đóng vị thế của mình bằng cách tham gia một hợp đồng quyền chọn khác nhưng ở vị thế so với vị thế trước đó. Hiểu đơn thuần, nếu bạn đang sở hữu quyền chọn mua thì bạn hoàn toàn có thể đóng vị thế bằng việc bán lại quyền chọn mua đó hay nếu bạn đã bán một quyền chọn mua thì sẽ đóng vị thế bằng cách mua một quyền chọn mua với cùng giá thực thi, cùng gia tài cơ sở và cùng ngày đáo hạn .
Phí thực hiện quyền chọn
Có nhiều yếu tố tác động ảnh hưởng đến giá trị của phí triển khai quyền chọn. Có thể hiểu, Nhà góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể giả định mức phí triển khai quyền chọn được phụ thuộc vào vào tối thiểu bốn yếu tố : giá triển khai, giá gia tài cơ sở, dịch chuyển của thị trường ( hay chỉ số ) tương ứng và thời hạn còn lại tính đến ngày đáo hạn. Mỗi thành phần đem lại một ảnh hưởng tác động khác nhau so với phí triển khai những quyền chọn bán và mua, đơn cử như sau :
| Phí thực thi Call option | Phí triển khai Put option | |
| Khi giá gia tài tăng | Tăng | Giảm |
| Giá triển khai cao | Giảm | Tăng |
| Thời hạn hợp đồng giảm | Giảm | Giảm |
| Mức độ dịch chuyển | Tăng | Tăng |
Có thể thuận tiện nhận thấy, giá trị của gia tài và giá triển khai đem lại những ảnh hưởng tác động trái chiều lên phí thực thi quyền chọn. Trong đó, thời hạn đến ngày đáo hạn càng gần thì phí để triển khai quyền chọn bán hay mua đều giảm. Nguyên nhân là vì Xác Suất để những hợp đồng đó đem lại doanh thu cho nhà đầu tư sẽ thấp hơn. Ngoài ra mức dịch chuyển của thị trường lớn thường sẽ khiến mức phí triển khai quyền chọn tăng cao hơn. Vậy, phí triển khai hợp đồng quyền chọn là tác dụng của những yếu tố này tích hợp với những tác động ảnh hưởng khác .
Cách thức Hợp đồng quyền chọn hoạt động
Quyền chọn mua (Call Option)
Quyền chọn mua là một hợp đồng giữa 2 bên trong đó một bên cho bên kia được quyền mua một loại sàn chứng khoán nào đó, với một mức giá, số lượng xác lập vào một ngày nhất định trong tương lai ( kiểu Châu Âu ) hoặc trong một thời hạn nhất định ( kiều Mỹ ) .
- Người mua Call Option sẽ phải trả cho người bán Call Option một khoản phí gọi là tiền cược .
- Người mua Call Option là người theo quan điểm giá lên .
- Đến thời hạn thực thi hợp đồng, nếu giá thị trường lên cao hơn giá thực thi ghi trong hợp đồng, người mua Call Option sẽ có quyền thực thi quyền mua sàn chứng khoán của mình .
Quyền chọn bán (Put Option)
Quyền chọn mua là một hợp đồng giữa hai bên trong đó một bên cho bên kia được quyền bán một loại sàn chứng khoán nào đó với một mức giá, số lượng xác lập vào một ngày nhất định trong tương lại ( kiểu Châu Âu ) hoặc trong thời hạn nhất định ( kiểu Mỹ )
- Người mua Put Option phải trả cho người bán một khoản phí hay gọi là tiền cược .
- Người mua Put Option đứng trên lập trường giá giảm .
Quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia Hợp đồng quyền chọn
Quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của những bên tham gia vào hợp đồng quyền chọn được tóm tắt trong bảng sau :
| Quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của những bên tham gia | ||||
| Call option – Quyền chọn mua | Put option – Quyền chọn bán | |||
| Người mua call option ( holder ) | Người bán call option ( writer ) | Người mua put option ( holder ) | Người bán put option ( writer ) | |
| Quyền | Mua gia tài cơ sở | Nhận phí quyền chọn | Bán gia tài cơ sở | Nhận phí quyền chọn |
| Nghĩa vụ | Trả phí quyền chọn | Bán gia tài cơ sở | Trả phí quyền chọn |
Mua tài sản cơ sở Xem thêm: Torrent là gì? Cách sử dụng Torrent như thế nào? |
Các trường hợp khi mua một Hợp đồng quyền chọn:
Về cơ bản, thường thì tất cả chúng ta sẽ có 2 trường hợp xảy ra :
Trường hợp 1:
Giá thị trường > giá thực hiện, nhà giao dịch có thể mua tài sản cơ sở ở mức giá rẻ và sau khi cộng cả phí thực hiện quyền chọn và nhận thấy có lợi nhuận, họ có thể chọn quyền thực hiện hợp đồng để kiếm lợi nhuận.
Trường hợp 2:
Giá thị trường , thì hợp đồng được coi là vô dụng và nhà đầu tư không có lý do để thực hiện quyền chọn này. Khi hợp đồng không được thực hiện, người ở vị thế mua chỉ mất phí mua quyền chọn đã phải thanh toán để mua vị thế đó chứ không chịu khoản lỗ lớn như khi thực hiện mua như hợp đồng.
Điều quan tâm quan trọng là dù người mua hoàn toàn có thể lựa chọn triển khai hoặc không triển khai quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán của mình, nhưng người ở vị thế bán phải thực thi vị thế của mình nếu người mua quyết định hành động thực thi hợp đồng .Vậy nên, nếu người mua quyền chọn mua quyết định hành động triển khai hợp đồng của mình, thì người bán có nghĩa vụ và trách nhiệm phải bán gia tài cơ sở đó. Tương tự như vậy, nếu một nhà đầu tư mua một quyền chọn bán và quyết định hành động sẽ thực thi nó, thì người bán có nghĩa vụ và trách nhiệm phải mua gia tài cơ sở từ người đã mua hợp đồng .
So sánh quyền chọn mua và quyền chọn bán
| Call option – Quyền chọn mua | Put option – Quyền chọn bán | |
| Mua |
|
|
| Bán |
|
|
Một số ưu và nhược điểm của Hợp đồng quyền chọn
Ưu điểm
- Là loại hợp đồng hoàn toàn có thể được những nhà đầu tư sử dụng để phòng ngừa rủi ro đáng tiếc thị trường so với những vị thế sẵn có .
- Bạn hoàn toàn có thể trải qua loại hợp đồng này mà góp vốn đầu tư linh động hơn trong việc đầu tư mạnh giá của những gia tài cơ sở .
- Cho phép góp vốn đầu tư với nhiều kế hoạch thanh toán giao dịch và phối hợp, tiềm ẩn nhiều chính sách rủi ro đáng tiếc hay phần thưởng riêng không liên quan gì đến nhau .
- Dù cho xu thế thị trường tăng hay giảm hoặc không đổi thì vẫn có năng lực thu được doanh thu .
Nhược điểm
- Việc tính phí và chính sách thao tác của hợp đồng quyền chọn không phải khi nào cũng dễ hiểu .
- Có mức rủi ro đáng tiếc khá cao, đặc biệt quan trọng là so với người ở vị thế bán .
- Khi so sánh với cá lựa chọn snar phầm sàn chứng khoán thường thì thì loại sàn chứng khoán phái sinh này có kế hoạch thanh toán giao dịch phức tạp hơn .
- Thị Trường hoạt động giải trí của loại mẫu sản phẩm sàn chứng khoán phái sinh này thường có mức độ thanh khoản thấp, thế cho nên khiến chúng không thông dụng và trở nên kém mê hoặc hơn so với hầu hết những nhà đầu tư .
- Giá trị của phí quyền chọn dịch chuyển liên tục và đặc biệt quan trọng có khuynh hướng giảm khi gần đến ngày đáo hạn của hợp đồng .
So sánh Hợp đồng quyền chọn và Hợp đồng tương lai
Điểm giống
- Cả hai loại hợp đồng đều là một loại của sàn chứng khoán phái sinh, cả hai đều có gia tài cơ sở là CP, chứng từ quỹ …
- Nhà góp vốn đầu tư đều phải trả một mức phí nhất định để mua hợp đồng
- Có 2 phương pháp thanh toán giao dịch chính để nhà đầu tư hoàn toàn có thể lựa chọn đó là giao dịch thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển giao gia tài cơ sở .
- Có thời hạn đáo hạn xác lập đơn cử trong hợp đồng
- Hình thức chuyển giao gia tài sẽ được những nhà đầu tư triển khai với nhau .
- Nhằm giảm thiểu rủi ro đáng tiếc trong giao dịch thanh toán cả hai loại này đều được TT bù trừ bảo vệ giao dịch thanh toán .
Điểm khác
| Tiêu chí | Hợp đồng quyền chọn | Hợp đồng tương lai |
| Tính chuẩn hóa | Tài sản cơ sở không cần chuẩn hóa và hoàn toàn có thể là gia tài bất kể . | Được chuẩn hóa về khối lượng pháp luật, giá trị của gia tài cơ sở … vì hợp đồng tương lai được thanh toán giao dịch trên sở giao dịch sàn chứng khoán phái sinh và niêm yết . |
| Nơi niêm yết thanh toán giao dịch | Được niêm yết và thanh toán giao dịch trên thị trường phi tập trung chuyên sâu | Được niêm yết và thanh toán giao dịch trên thị trường tập chung |
| Ký quỹ và bù trừ | Các nhà đầu tư tham gia không cần phải ký quỹ. Trong đó, người mua quyền chọn chỉ cần phải trả phí quyền chọn khi ký hợp đồng. Sau đó, bên bán sẽ có nghĩa vụ và trách nhiệm triển khai không thiếu những nghĩa vụ và trách nhiệm với bên mua | Nhằm bảo vệ việc thanh toán giao dịch việc nhu yếu những nhà đầu tư ký quỹ là bắt buộc. Hợp đồng tương lai sẽ được hạch toán và bù trừ theo ngày. Theo đó nhà đầu tư sẽ được update thông tin về lãi hay lỗ vào thông tin tài khoản ký quỹ của mình theo giá trong thực tiễn, đồng thời sẽ được gọi để ký quỹ bổ trợ nếu thiết yếu |
| Đóng vị thế | Có 2 loại quyền chọn là quyền chọn mua và quyền chọn bán để nhà đầu tư hoàn toàn có thể lựa chọn | Chủ sở hữu hoàn toàn có thể đóng vị thế bất kể khi nào chỉ cần tham gia vị thế ngược so với hợp đồng tương lai tương tự như. Nhà góp vốn đầu tư có thêm lợi thế trong việc sử dụng vốn góp vốn đầu tư . |
| Tính bắt buộc | Nhà góp vốn đầu tư sẽ có nghĩa vụ và trách nhiệm phải triển khai theo hợp đồng vào ngày đáo hạn . | Nhà góp vốn đầu tư có quyền triển khai theo hợp đồng vào ngày đáo hạn . |
|
Quy mô hợp đồng Xem thêm: Vai trò của gia đình trong xã hội hiện nay |
Phụ thuộc vào những pháp luật được thỏa thuận hợp tác trên hợp đồng | Không có quy mô hợp đồng |
Có thể thấy hợp đồng quyền chọn hoàn toàn có thể được sử dụng linh động trong những trường hợp khác nhau, không riêng gì trong đầu tư mạnh mà còn giúp những nhà đầu tư thực thi kế hoạch phòng ngừa rủi ro đáng tiếc. Tuy vậy, trước khi sử dụng loại hợp đồng này nhà đầu tư cần nắm rõ được phương pháp hoạt động giải trí và những đặc thù của nó. Qua bài viết này Yuanta Nước Ta kỳ vọng bạn đã đúc rút ra những kỹ năng và kiến thức riêng của mình và có được kế hoạch góp vốn đầu tư tối ưu nhất .
