Hộ tịch là gì ? Hộ tịch trong tiếng Anh là gì ? Quy định về ĐK và quản trị hộ tịch tại Nước Ta ? Thực trạng công tác làm việc ĐK, quản trị hộ tịch ? Quy định về hộ tịch và quản trị hộ tịch theo lao lý mới nhất ?
Hiện nay, thuật ngữ “ hộ tịch ” là một thuật ngữ quen thuộc so với mỗi cá thể để chỉ những quyền lợi và nghĩa vụ cơ bản cũng như những sự kiện hợp pháp của công dân. Việc ĐK hộ tịch được xác lập là trách nhiệm quan trọng của những cấp chính quyền sở tại nhằm mục đích theo dõi được tình hình và sự dịch chuyển về hộ tịch, đồng thời kịp thời bảo vệ những quyền và quyền lợi hợp pháp của những cá thể, mái ấm gia đình.
Luật sư tư vấn luật về hộ tịch và quản lý hộ tịch trực tuyến: 1900.6568
1. Hộ tịch là gì?
Điều 2 Luật Hộ tịch năm năm trước lao lý : 1. Hộ tịch là những sự kiện được pháp luật tại Điều 3 của Luật này, xác lập thực trạng nhân thân của cá thể từ khi sinh ra đến khi chết. 2. Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận hoặc ghi vào Sổ hộ tịch những sự kiện hộ tịch của cá thể, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo lãnh quyền, quyền lợi hợp pháp của cá thể, triển khai quản trị về dân cư. Hộ tịch là một khái niệm tập hợp rất nhiều sự kiện hộ tịch và theo lao lý tại Khoản 1 Điều 2 Luật Hộ tịch năm năm trước thì Hộ tịch là những sự kiện hộ tịch như : khai sinh, kết hôn, nhận cha mẹ, con, biến hóa, cải chính hộ tịch, xác lập lại dân tộc bản địa, bổ trợ thông tin hộ tịch, khai tử. Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận hoặc ghi vào Sổ hộ tịch những sự kiện hộ tịch của cá thể, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo lãnh quyền, quyền lợi hợp pháp của cá thể, thực thi quản trị về dân cư. Mục đích chính của ĐK hộ tịch là để tạo ra mạng lưới hệ thống pháp lý ( văn bản pháp lý thậm chí còn là văn bản quy phạm pháp luật ) được sử dụng để thiết lập và bảo vệ những quyền dân sự của cá thể. Mục đích thứ hai là tạo ra một nguồn tài liệu cho việc biên soạn những số liệu thống kê quan trọng, Giao hàng cho hoạt động giải trí thống kê dân số của nhà nước. Mục đích quản trị hộ tịch là việc làm liên tục của những cơ quan nhà nước có thẩm quyền triển khai để theo dõi tình hình và sự dịch chuyển về hộ tịch, nhằm mục đích bảo vệ quyền, quyền lợi hợp pháp của cá thể, tổ chức triển khai, để từ đó góp thêm phần tạo cơ sở kiến thiết xây dựng, tăng trưởng kinh tế tài chính, xã hội, bảo mật an ninh quốc phòng và chủ trương dân số, kế hoạch hóa mái ấm gia đình, … .
Xem thêm: Đăng ký hộ tịch là gì? Nguyên tắc, nội dung và ý nghĩa đăng ký hộ tịch?
2. Hộ tịch trong tiếng Anh là gì?
Hộ tịch trong tiếng anh được dịch là Civil Status. Một số thuật ngữ liên quan đến hộ tịch như sau:
Phòng tư pháp tiếng Anh là : Department of Judicial Phòng tư pháp tiếng Anh hoàn toàn có thể được định nghĩa như sau : Department of Judicial is a specialized agency of the people ; s committee of a district, urban district, town or provincial city ( Hereinafter referred to as the district people ; s committee. District – level people perform state management on isues including : – Construction and law enforcement ;
– Monitoring law enforcement; examine and handle legal documents;
– Control of administrative ; procedures ; – Law dissemination ; adoption ; civil ; authentication ; legal aid ; to manage the enforcement of the law on handling of administrative violations and other judicial work according to the provisions of law.
3. Quy định về đăng ký và quản lý hộ tịch tại Việt Nam
Việc ĐK hộ tịch đã tạo cơ sở pháp lý bảo vệ 1 số ít quyền nhân thân cơ bản của cá thể ( như quyền so với họ tên, quyền đổi khác họ tên, quyền xác lập dân tộc bản địa, quyền được khai sinh, quyền kết hôn … đã được ghi nhận trong Bộ Luật Dân sự ). Thông qua việc ĐK khai sinh đã bảo vệ quyền được khai sinh, một trong những quyền quan trọng tiên phong của trẻ nhỏ theo công bố tại Công ước của Liên Hợp quốc về quyền trẻ nhỏ : “ Trẻ em phải được ĐK ngay lập tức sau khi sinh ra và có quyền ngay từ khi sinh ra, có họ tên, có quốc tịch và trong chừng mực hoàn toàn có thể, quyền được biết cha mẹ mình là ai và được chính cha mẹ mình chăm nom ” ; Tuy nhiên, quyền được khai sinh không phải là quyền riêng có của trẻ nhỏ mà là quyền của bất kỳ cá thể nào ; theo pháp luật của Bộ Luật Dân sự thì việc bảo vệ quyền ĐK hộ tịch cũng đồng nghĩa tương quan với việc bảo vệ quyền nhân thân cơ bản của mỗi cá thể. Theo Bộ luật Dân sự năm 1995, Điều 54 qui định : “ Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác nhận sự kiện sinh, tử, kết hôn, ly hôn, giám hộ, nuôi con nuôi, đổi khác họ, tên, quốc tịch, xác lập dân tộc bản địa, cải chính hộ tịch và những sự kiện khác theo qui định của pháp lý ”. Khái niệm về ĐK hộ tịch liên tục được ghi nhận ở Nghị định số 83/1998 / NĐCP ngày 10/10/1998 của nhà nước về ĐK hộ tịch : “ Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền : – Xác nhận những sự kiện : sinh ; kết hôn ; tử ; nuôi con nuôi ; giám hộ ; nhận cha, mẹ, con ; đổi khác họ, tên, chữ đệm ; cải chính họ, tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh ; xác lập lại dân tộc bản địa ; ĐK khai sinh, khai tử quá hạn ; ĐK lại những việc sinh, tử, kết hôn, nhận nuôi con nuôi ; – Căn cứ vào quyết định hành động của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, ghi vào sổ ĐK hộ tịch những việc về ly hôn, xác lập cha, mẹ, con, đổi khác quốc tịch, mất tích, mất năng lượng hành vi dân sự, hạn chế năng lượng hành vi dân sự, hủy hôn nhân gia đình trái pháp lý, hạn chế quyền của cha, mẹ so với con chưa thành niên hoặc những sự kiện khác theo qui định của pháp lý ”. Nhưng đến Bộ luật Dân sự năm 2005 và Bộ luật dân sự năm năm ngoái thì không qui định khái niệm này, tách riêng ra theo Nghị định 158 / 2005 / NĐ-CP ngày 27/12/2005 của nhà nước về ĐK và quản trị hộ tịch. Ở Nghị định 83/1998 / NĐ-CP, những nhà làm luật sử dụng giải pháp liệt kê khá chi tiết cụ thể những sự kiện hộ tịch, làm cho Điều Khoản trong Nghị định trở nên dài dòng và khái niệm về ĐK hộ tịch liên tục được ghi nhận lại ở Nghị định số 158 / 2005 / NĐ-CP ngày 27/12/2005 của nhà nước về ĐK và quản trị hộ tịch. Nghị định này được phát hành thay thế sửa chữa Nghị định số 83/1998 / NĐ-CP. Khái niệm về ĐK hộ tịch ở Nghị định số 158 / 2005 / NĐ-CP được trình diễn ngắn gọn, rất đầy đủ ý hơn ở Nghị định số 83/1998 / NĐ-CP. Hiện nay, mạng lưới hệ thống cơ quan quản trị hộ tịch ở nước ta được tổ chức triển khai theo nguyên tắc phối hợp quản trị theo ngành và theo chủ quyền lãnh thổ. Theo đó, tương ứng với mỗi cơ quan quản trị có thẩm quyền chung của một cấp hành chính có một cơ quan chuyên ngành cùng cấp có trách nhiệm giúp cơ quan quản trị có thẩm quyền chung đó triển khai việc quản trị hộ tịch. Quản lý hộ tịch là một nội dung quản trị Nhà nước trong nghành nghề dịch vụ hành chính tư pháp. Những cơ quan có thẩm quyền trong quản trị hộ tịch gồm có : nhà nước – cơ quan hành chính Nhà nước cao nhất của nước ta ; Bộ Tư pháp ; Bộ ngoại giao ; Cơ quan đại diện thay mặt ngoại giao, lãnh sự của việt nam ở quốc tế ; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Sở Tư pháp, Ủy ban nhân dân cấp huyện và Phòng Tư pháp ; Ủy ban nhân dân cấp xã và công chức tư pháp hộ tịch. Vì vậy, quản trị hộ tịch là trách nhiệm quan trọng, liên tục của chính quyền sở tại những cấp, nhằm mục đích theo dõi tình hình và sự dịch chuyển về hộ tịch, trên cơ sở đó bảo lãnh những quyền, quyền lợi hợp pháp của cá thể và mái ấm gia đình, đồng thời góp thêm phần kiến thiết xây dựng những chủ trương về kinh tế tài chính, xã hội, bảo mật an ninh quốc phòng và dân số, kế hoạch hóa mái ấm gia đình.
- Vai trò của quản trị hộ tịch :
Nếu như hoạt động giải trí quản trị dân cư được coi là nội dung quan trọng số 1 trong toàn diện và tổng thể hoạt động giải trí quản trị xã hội thì quản trị hộ tịch, với những quyền lợi của nó được coi là khâu nằm ở vị trí TT của hoạt động giải trí quản trị dân cư. Mặt khác, hoạt động giải trí quản trị hộ tịch là nghành nghề dịch vụ bộc lộ thâm thúy công dụng xã hội của Nhà nước, bởi những nguyên do sau : Thứ nhất, quản trị hộ tịch là cơ sở để Nhà nước hoạch định những chủ trương tăng trưởng kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội, bảo mật an ninh, quốc phòng, … và tổ chức triển khai thực thi có hiệu suất cao những chủ trương đó. Thông tin về hộ tịch ngày càng rất đầy đủ, đúng chuẩn, kịp thời sẽ là nguồn gia tài thông tin rất là quý giá tương hỗ đắc lực cho việc hoạch định những chính sách xã hội một cách đúng chuẩn, có tính khả thi, tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách xã hội.
Thứ hai, hoạt động đăng ký và quản lý hộ tịch thể hiện tập trung nhất, sự tôn trọng của Nhà nước đối với việc thực hiện một số quyền nhân thân cơ bản của công dân như: quyền đối với họ và tên, quyền thay đổi họ tên, quyền xác định dân tộc, quyền được khai sinh, quyền được khai tử, quyền kết hôn, quyền ly hôn, quyền được nuôi con nuôi và được nhận làm con nuôi, quyền đối với quốc tịch…đã được ghi nhận trong Hiến pháp năm 1992, Bộ luật dân sự năm 1995 và đến Bộ luật dân sự năm 2005 tiếp tục khẳng định lại. Ở phương diện này, một mặt, đăng ký hộ tịch chính là để người dân thực hiện, hưởng thụ các quyền nhân thân đó, mặt khác, các thông tin về căn cước của mỗi cá nhân thể hiện trên giấy tờ hộ tịch (giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn…) là sự khẳng định có giá trị pháp lý về đặc điểm nhân thân của mỗi người, mà qua đó, các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có thể đánh giá người đó có hoặc không có khả năng, điều kiện tham gia vào các quan hệ pháp luật nhất định.
Thứ ba, quản trị hộ tịch có vai trò to lớn so với việc bảo vệ trật tự xã hội. Một mạng lưới hệ thống hộ tịch đúng mực, vừa đủ sẽ giúp cho việc truy nguyên nguồn gốc cá thể được thực thi một cách thuận tiện. Các giấy tờ về hộ tịch được thực thi theo thủ tục ngặt nghèo có giá trị là sự chứng minh và khẳng định chính thức của Nhà nước về vị thế của một cá thể trong mái ấm gia đình và xã hội. Điều này càng có ý nghĩa hơn trong hoạt động giải trí tư pháp, khi cần xác lập năng lượng hành vi và năng lượng pháp lý của một cá thể, những cơ quan thực thi tố tụng luôn cần đến Giấy khai sinh của cá thể đó bởi Giấy khai sinh biểu lộ không thiếu thông tin về cá thể như : ngày, tháng, năm sinh, nơi sinh, dân tộc bản địa, quốc tịch, họ tên cha mẹ, nghề nghiệp cha mẹ …. của cá thể đó. Từ sự nghiên cứu và phân tích trên cho thấy, sự thiết yếu của công tác làm việc ĐK và quản trị hộ tịch có ý nghĩa rất quan trọng cho việc tăng trưởng những mặt đời sống xã hội của một vương quốc. Để từ đó kiến thiết xây dựng nên một mạng lưới hệ thống quản trị hộ tịch thật hiệu suất cao nhằm mục đích ship hàng cho công tác làm việc quản trị của Nhà nước ta lúc bấy giờ.
4. Thực trạng công tác đăng ký, quản lý hộ tịch
Trong quy trình thực thi công tác làm việc ĐK, quản trị hộ tịch vẫn còn gặp 1 số ít khó khăn vất vả, sống sót nhất định đơn cử như : Tình trạng ĐK quá hạn ở nghành nghề dịch vụ ĐK khai sinh vẫn còn xảy ra ở 1 số ít đơn vị chức năng do nhận thức và ý thức chấp hành pháp lý về hộ tịch của cán bộ và nhân dân còn có hạn chế. Việc sử dụng ứng dụng ĐK và quản trị hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp còn gặp nhiều vướng mắc như : Thiếu nhiều trường thông tin khi nhập tài liệu dẫn đến những tờ khai khi in ra bị thiếu thông tin. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật lao lý về công tác làm việc ĐK, quản trị hộ tịch tương đối khá đầy đủ nhưng 1 số ít nội dung chưa pháp luật cụ thể, gây khó khăn vất vả cho cơ sở trong quy trình tiến hành triển khai …
Kết luận: Đăng ký và quản lý hộ tịch là các nội dung quan trọng của công tác quản lý dân cư của Nhà nước. Việc đăng ký hộ tịch là công việc giúp cho công dân có các giấy tờ xác nhận của Nhà nước về hộ tịch, trên cơ sở đó Nhà nước có trách nhiệm bảo hộ các quan hệ đó.
