Hình tượng văn học nghệ thuật là gì?
1. Khái niệm.
Hình tượng “là phương thức chiếm lĩnh, thể hiện và tái tạo đời sống theo quy luật của nghệ thuật”. (theo Từ điển Văn học ).
Khác với khoa học, nghệ sĩ không diễn đạt trực tiếp ý nghĩ và tình cảm bằng khái niệm trừu tượng, bằng định lý hay công thức mà bằng hình tượng, tức làm sống lại một cách đơn cử và quyến rũ những vấn đề, hiện tượng kỳ lạ của đời sống, làm cho ta tâm lý về tính cách, số phận, tình đời, tình người .
Hình tượng văn học nghệ thuật là phương thức giao tiếp đặc biệt giữa nhà văn và độc giả. Hình tượng là thế giới sống do nhà văn tạo ra bằng sức gợi ngôn từ.
Gọi là hình tượng vì một mặt, nó cũng sôi động y và mê hoặc như thật, nhưng mặc khác nó chỉ sống sót trong trí tưởng tượng con người, nó không phải là thực sự trăm Tỷ Lệ. Nhưng, thật sai lầm đáng tiếc nếu chỉ ý niệm hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ chỉ là phản quang đơn thuần của đời sống. Hình tượng, một mặt nó vừa mang tính khách quan, mặt khác vừa mang tính chủ quan của nghệ sĩ. Hình tượng không chỉ là quốc tế đời sống, mà còn là “ quốc tế biết nói ”. Thông qua những cụ thể, nhân vật trong tác phẩm, nhà văn muốn đối thoại với fan hâm mộ về ý niệm nhân sinh nào đó. Hình tượng là kết tinh của những ấn tượng thâm thúy về cuộc sống làm nhà văn day dứt. Anh viết ra để nói to, để san sẻ với mọi người. Hình tượng, như vậy nó gắn liền với quan điểm, lí tưởng và khát vọng của nhà văn. Cuộc sống và con người được miêu tả trong văn học, vừa giống cái đã có và hiện có, vừa là cái hoàn toàn có thể và cần có .
2. Đặc điểm cơ bản của hình tượng văn học nghệ thuật.
– Gắn liền với thực tiễn đời sống .
– Có sự thống nhất giữa hai mặt : khách quan và chủ quan, lí trí và tình cảm .
– Vừa khái quát, vừa đơn cử .
3. Tính “phi vật thể” của hình tượng văn học.
Âm nhạc dùng âm thanh, hội họa dùng đường nét, điêu khắc dùng mảng khối để thiết kế xây dựng hình tượng. Những vật liệu đó đều mang tính “ vật chất ”, tức hoàn toàn có thể nhìn, nghe, cảm nhận được bằng giác quan, nó khác với ngôn từ của văn học. Ngôn từ sống sót trong trí óc, không hề sờ, thấy, hay cảm nhận bằng những cách thong thường, mà buộc fan hâm mộ phải xâm nhập, cảm nhận và tưởng tượng như mình đang sống chung với hình tượng. Độc giả buộc phải tham gia, đau nỗi đau của người trong cuộc thì mới hoàn toàn có thể cảm nhận rõ những gì mà nhà văn viết ra .
Nhờ dùng vật liệu ngôn từ mà bức tranh đời sống không bị hạn chế về khoảng trống, thời hạn. Những gì phức tạp, mong manh, mơ hồ, ngay cả tâm trạng sâu thẳm của con người, đều hoàn toàn có thể miêu tả trực quan, sinh động bằng từ ngữ. Văn học hoàn toàn có thể “ họa ” lại tâm trạng của người người trẻ tuổi khi đảm nhiệm ánh sáng của Đảng ( bài thơ Từ ấy của Tố Hữu ), hay diễn đạt phong thái từ tốn, đường hoàng, tự tin của người chiến sỹ Cách mạng khi trèo đèo lội suối : “ Nhớ chân người bước lên đèo ” nhưng hội họa lại bất lực trước điều đó. Thông qua trí tưởng tượng, fan hâm mộ hoàn toàn có thể tái tạo lại hình tượng đời sống, con người. “ Hình tượng nhân vật được sinh ra từ tâm lý của nhà văn nhưng chỉ thực sự sống bằng tâm lý của người đọc ” là cho nên vì thế .
4. Xây dựng hình tượng nghệ thuật văn học.
Anhxtanh từng nói : “ Chân lý khoa học đạt được bằng cách giải phóng nó khỏi cái tôi của nhà khoa học ”. Còn hình tượng trong nghệ thuật và thẩm mỹ biểu lộ rõ nét những cảm hứng của nghệ sĩ .
Nghệ sĩ khi nào cũng tái hiện đời sống dưới ánh sáng của những quyền lợi và lý tưởng của một giai cấp, của một thời đại nhất định. Khi xây dựng hình tượng, họ biểu lộ trong đó một thái độ, một cảm hứng riêng, nghĩa là họ hiện thân vào hình tượng .
Hình tượng văn học thẩm mỹ và nghệ thuật là phương tiện đi lại đặc trưng của nghệ thuật và thẩm mỹ ngôn từ để phản ánh hiện thực khách quan. Nó phản ánh tính khái quát, tính quy luật của hiện thực qua hình thức thành viên, độc lạ, là mẫu sản phẩm phát minh sáng tạo của người nghệ sĩ, là đứa con niềm tin của người nghệ sĩ trong quy trình nhận thức và tái hiện đời sống. Người nghệ sĩ có quyền hư cấu, tưởng tượng nhưng không được bịa đặt một cách tùy tiện, chủ quan. Nghệ sĩ phải là thư ký trung thành với chủ của thời đại mình. Nếu nghệ sĩ không đếm xỉa đến chân lý đời sống thì tác phẩm sẽ rơi vào thực trạng tô hồng hoặc bôi đen, tức là xuyên tạc hiện thực khách quan .
Dấu ấn chủ quan của người nghệ sĩ xuyên thấm từ cách tiếp cận hiện thực, cách phát hiện yếu tố và phương pháp chuyển tải tư tưởng, tình cảm qua hình tượng. Hình tượng văn học thẩm mỹ và nghệ thuật là vũ khí của người nghệ sĩ trong cuộc đấu tranh cho lý tưởng. Người cầm bút phải dùng hình tượng để bảo vệ cái đẹp, lên án cái xấu, ảnh hưởng tác động đến xúc cảm người đọc, giáo dục người đọc về mặt nghệ thuật và thẩm mỹ .
Sở dĩ, hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ có sức thuyết phục cao vì trong cái đơn cử trực tiếp đã tiềm ẩn tính quy luật của đời sống. Trong quy trình phát minh sáng tạo, nghệ sĩ tò mò quốc tế một cách riêng không liên quan gì đến nhau, họ hoàn toàn có thể chớp lấy được thực chất trong muôn vàn sự vật, hiện tượng kỳ lạ đồng loại để rồi từ đó làm điển hình nổi bật những nét thực chất ấy qua một hình tượng đơn cử, độc lạ .
