Nghe được câu ” We would die for this food in prison ” trong một bộ phim, thầy Quang Nguyen phải đoán nghĩa rồi kiểm tra từ điển .Thầy Quang Nguyen, giáo viên tiếng Anh với 20 năm kinh nghiệm tay nghề, san sẻ về việc giải thuật những cụm từ, cách diễn đạt khi nghe tiếng Anh :Hôm trước xem phim tiếng Anh, mình thấy có dòng hội thoại : ” We would die for this food in prison “. Cô này ở tù một thời hạn, giờ ra ngoài và đi làm giúp việc cho một mái ấm gia đình Mỹ .
Mình thoáng giật mình. Như vậy là “food” (thức ăn) tốt hay xấu? Cụm “die for” mình nhớ đã gặp từ hồi học tiếng Anh ở phổ thông, nhưng nghe thì có lẽ đây là lần đầu tiên. Nhưng qua bối cảnh, mình nghiệm ngay ra, chắc hẳn đây phải là nghĩa tốt, lý do là sau khi nói xong thì nhân vật chính “vơ vét” luôn hết đống đồ ăn.
Mình đoán, ” die for the food ” chắc rằng mang nghĩa là người ta sẵn sàng chuẩn bị vì đồ ăn kiểu như vậy mà quyết tử. Có nghĩa là cái đồ ăn này tuyệt vời quá .Kiểm tra từ điển thì thấy đúng như vậy .Giải mã nghĩa của từ / cụm từ là một trong những kiến thức và kỹ năng quan trọng khi nghe tiếng Anh. Đối với nhiều người, chỉ cần nghe được thành một câu : ” We would die for this food in prison ” đã là một thành công xuất sắc lớn rồi .Nhưng nghe được từ khóa và câu sẽ chẳng có ý nghĩa nhiều lắm nếu bạn không hiểu hoặc hiểu sai. Ví dụ, nếu bạn hiểu ” die for this food ” có nghĩa là ” chết vì thức ăn này “, bạn sẽ hiểu sai trọn vẹn ý người nói .” Die for ” là một ” phrasal verb ” có nghĩa là ” rất thích “. Nó khác nghĩa trọn vẹn với cụm ” die of “, nghĩa là chết vì cái gì đó .Khi nghe tiếng Anh, phát âm tốt sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc ” bắt từ “, nhưng sau khi bắt được, bạn cần phải giải nghĩa đúng chuẩn từ đó. Việc giải nghĩa nhầm là phổ cập, quan trọng nhất là bạn phải học được từ những sai lầm đáng tiếc đó để lần sau không mắc phải sai lầm đáng tiếc tựa như .
Ví dụ một lần khi vừa lái xe, vừa nghe đài về lực lượng lao động ở Mỹ trong đại dịch. mình nghe người nói bàn về sự khan hiếm nguồn nhân lực để phục hồi kinh tế. Phần này có đoạn: “A lot of people have been punching in for work right now”.
Mình nghe ” punch in for work ” và dựa trên toàn cảnh thì đoán cụm này nghĩa là : ” nhiều người đang nỗ lực xin việc “. Lý do là từ ” punch ” có nghĩa là đấm, làm mình liên tưởng tới việc ” cào cấu để xin việc “. Mình chú ý quan tâm trong đầu để kiểm tra lại sau .Nhưng khi về nhà kiểm tra lại, ” punch in for work ” có nghĩa là ” điểm danh khi thao tác “, hay nói cách khác là đi làm. ” Punch ” trong thực trạng này có nghĩa là ” bấm thẻ ” để điểm danh ( giờ đây quẹt thẻ rồi, mà người ta vẫn dùng từ cũ ). Cả đoạn có nghĩa là ” mặc dầu nguồn lực đang khan hiếm, nhiều người Mỹ vẫn đi làm chịu khó “. Hóa ra là vậy !Kể thêm một chuyện nữa, hồi còn ở Mỹ, nhóc nhà mình chơi với một bạn gái tên Lilly, tương đối hiếu động. Một lần trò chuyện với mẹ Lilly, cô ấy bảo : ” She runs all the time, if I could bottle her energy, that’d be good ” .Mình nghe tiếng đục tiếng trong, ” bottle ” rồi ” energy “, nghĩ là cô ấy nói gì đó về ” energy drink “, nên vấn đáp một câu chẳng ăn khớp gì. Đến lúc cô ấy nói lại mới hiểu ý là ” nếu cái nguồn năng lượng đó mà đóng chai được thì tốt “. Như vậy thì con gái sẽ đỡ nghịch .Trong nghe tiếng Anh, thường thì bạn sẽ chỉ có khoảng chừng 2-3 giây tối đa để hiểu nghĩa của người nói, nếu không bạn sẽ mất thông tin ( khi nghe đài ví dụ điển hình ) hoặc khiến cuộc trò chuyện trở nên mất tự nhiên .
Để nghe tốt, bạn cần phải nghe được từ khóa một cách tương đối dễ dàng. Tuy nhiên, bước tiếp theo là phải hiểu chính xác ý của người nói.
Để làm được việc này, bạn sẽ phải mắc lỗi rất nhiều lần, và học từ lỗi lầm của mình. Càng mắc nhiều lỗi và ghi nhớ, năng lực nghe của bạn càng văn minh. Do đó, cách duy nhất bảo vệ sự thành công xuất sắc trong năng lực nghe là phải hình thành thói quen nghe tiếng Anh 30-45 phút mỗi ngày. Khi nghe đều đặn, bạn sẽ được tiếp xúc với nhiều cách diễn đạt. Đây là cơ sở để bạn mắc lỗi và tiến lên phía trước .
Quang Nguyen
