Trong năm học 2018 – 2019 trường trung học cơ sở Liên Đầm. Yêu cầu những tổ trình độ triển khai dạy học theo chủ đề thay cho ” chuyên đề “. Nhiều tổ trình độ còn khá là lúng túng không biết dạy học theo chủ đề là gì ? Ta làm như thế nào ? Các bước thực thi thế nào ? Trong bài viết nay sẽ giúp quý thầy cô giải đáp phần nào vướng mắc nói trên .
-
Khái niệm dạy học theo chủ đề
Dạy học theo chủ đề là hình thức tìm tòi khái niệm, tư tưởng, đơn vị chức năng kiến thức và kỹ năng, nội dung bài học kinh nghiệm, chủ đề …. có sự giao thoa, tương đương lẫn nhau, dựa trên cơ sở những mối liên hệ về lí luận và thực tiễn dược đề cập đến trong những môn học hoặc trong những học phần của môn học đó ( tức là con đường tích hợp từ những nội dung từ 1 số ít đơn vị chức năng, bài học kinh nghiệm, môn học có liên hệ với nhau ) làm thành nội dung bài học kinh nghiệm trong một chủ đề có ý nghĩa hơn, thực tiễn hơn, nhờ đó học viên hoàn toàn có thể tự hoạt động giải trí nhiều hơn để tìm ra kiến thức và kỹ năng và vận dụng vào thực tiễn .
Thay cho việc dạy học đang được triển khai theo từng bài / tiết trong sách giáo khoa như lúc bấy giờ, những tổ / nhóm trình độ địa thế căn cứ vào chương trình và sách giáo khoa hiện hành, lựa chọn nội dung để thiết kế xây dựng những chủ đề dạy học tương thích với việc sử dụng giải pháp dạy học tích cực trong điều kiện kèm theo trong thực tiễn của nhà trường .
Dạy học theo chủ đề là sự phối hợp giữa quy mô dạy học truyền thống lịch sử và văn minh, ở đó giáo viên không dạy học chỉ bằng cách truyền thụ kỹ năng và kiến thức mà đa phần là hướng dẫn học viên tự lực tìm kiếm thông tin, sử dụng kiến thức và kỹ năng vào xử lý những trách nhiệm có ý nghĩa thực tiễn .
II. Các loại chủ đề dạy học :
– Chủ đề đơn môn : Là những chủ đề được thiết kế xây dựng bằng cách cấu trúc lại nội dung kiến thức và kỹ năng theo môn học trên cơ sở nghiên cứu và điều tra chương trình SGK hiện hành bảo vệ những nhu yếu về chuẩn kỹ năng và kiến thức, kiến thức và kỹ năng, thái độ .
– Chủ đề liên môn :
Bao gồm những nội dung dạy học gần giống nhau, có tương quan ngặt nghèo với nhau ( hoàn toàn có thể đang trùng nhau ) trong những môn học của chương trình hiện hành, biên soạn thành chủ đề liên môn .
Xét nội dung của chủ đề liên môn, điều kiện kèm theo về đội ngũ giáo viên … để đưa chủ đề liên môn vào kế hoạch dạy học của một môn học nào đó do hiệu trưởng nhà trường quyết định hành động ( trên cơ sở trao đổi, thống nhất với giáo viên bộ môn tương quan, có sự tương hỗ của nhóm / tổ trình độ, Hội đồng bộ môn để không dạy lại nội dung trùng lặp đã tích họp trong chủ đề liên môn ) .
– Chủ đề tích hợp, liên môn :
Có nội dung giáo dục tương quan đến những yếu tố thời sự của địa phương, quốc gia. Ví dụ : Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ; bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biên giới, biển hòn đảo ;
Bảo vệ và sử dụng hiệu suất cao những nguồn nguồn năng lượng, tài nguyên nước, tài nguyên tài nguyên ; biển đổi khí hậu và phòng chống thiên tai ; bảo vệ và tăng trưởng bền vững và kiên cố môi trường tự nhiên sống ; giới và bình đẳng giới ; bảo đảm an toàn giao thông vận tải ; sử dụng di sản văn hóa truyền thống trong dạy học ; … nhằm mục đích tăng cường năng lượng thực hành thực tế, vận dụng kiến thức và kỹ năng vào thực tiễn, giáo dục đạo đức và giá trị sống, rèn luyện kiến thức và kỹ năng sống, hiểu biết xã hội, thực hành thực tế pháp lý .
Các chủ đề tích hợp, liên môn này được bổ trợ vào hoạt động giải trí giáo dục nào đó do hiệu trưởng nhà trường quyết định hành động .
Dạy học theo chủ đề mà tất cả chúng ta đang triển khai là chủ đề đơn môn .
So sánh dạy học theo chủ đề và dạy học theo từng bài, tiết ở SGK
|
Dạy học theo cách tiếp cận truyền thống lịch sử lúc bấy giờ |
Dạy học theo chủ đề |
|
Dạy theo từng bài riêng không liên quan gì đến nhau với một thời lượng cố định và thắt chặt . |
Dạy theo một chủ đề thống nhất được tổ chức triển khai lại theo hướng tích hợp từ một phần trong chương trình học . |
|
Kiến thức thu được rời rạc, hoặc chỉ có mối liên hệ tuyến tính ( một chiều theo phong cách thiết kế chương trình học ) . |
Kiến thức thu được là những khái niệm trong một mối liên hệ mạng lưới với nhau |
|
Trình độ nhận thức sau quy trình học tập thường theo trình tự và thường dừng lại ở trình độ biết, hiểu và vận dụng ( giải bài tập ) . |
Trình độ nhận thức hoàn toàn có thể đạt được ở mức độ cao : Phân tích, tổng hợp, nhìn nhận . |
|
Kết thúc một chương học, học viên không có một toàn diện và tổng thể kỹ năng và kiến thức mới mà có kỹ năng và kiến thức từng phần riêng không liên quan gì đến nhau hoặc có mạng lưới hệ thống kỹ năng và kiến thức liên hệ tuyến tính theo trật tự những bài học kinh nghiệm . |
Kết thúc một chủ đề học viên có một toàn diện và tổng thể kỹ năng và kiến thức mới, tinh giản, ngặt nghèo và khác với nội dung trong sách giáo khoa . |
|
Kiến thức còn xa rời thực tiễn mà người học đang sống do sự chậm update của nội dung sách giáo khoa . |
Kiến thức thân mật với thức tiễn mà học viên đang sống hơn do nhu yếu update thông tin khi thực thi chủ đề . |
|
Kiến thức thu được sau khi học thường là hạn hẹp trong chương trình, nội dung học . |
Hiểu biết có được sau khi kết thúc chủ đề thường vượt ra ngoài khuôn khổ nội dung cần học do quy trình tìm kiếm, giải quyết và xử lý thông tin ngoài nguồn tài liệu chính thức của học viên . |
|
Không thể hướng tới nhiều tiềm năng nhân văn quan trọng như : rèn luyện những kĩ năng sống và thao tác : tiếp xúc, hợp tác, quản trị, quản lý và điều hành, ra quyết định hành động … |
Có thề hướng tới, tu dưỡng những kĩ năng thao tác với thông tin, tiếp xúc, ngôn từ, hợp tác . |
-
Các bước thiết kế xây dựng chủ đề
– Xác định chủ đề
– Xác định tiềm năng cần đạt của chủ đề
– Xây dựng bảng diễn đạt
– Biên soạn câu hỏi / bài tập
– Xây dựng kế hoạch triển khai chủ đề
– Tổ chức thực thi chủ đề
-
Quy trình thiết kế xây dựng chủ đề dạy học
1. Xác định tên chủ đề, thời lượng thực thi :
( Tổ nhóm thực thi )
–
Xác định tên chủ đề
: Vào đầu năm học tổ nhóm trình độ thanh tra rà soát
nội dung chương trình, SGK hiện hành để điều chỉnh, sắp xểp hợp lý những nội dung trong SGK của từng môn học (Có thể loại bỏ những thông tin cũ, lạc hậu, nhũng nội dung dạy học trùng nhau trên cơ sở mạch logic hợp lý; những nội dung không phù hợp với địa phương, điều kiện của nhà trường; những nội dung, bài tập, câu hỏi trong SGK không phù hợp mục tiêu giáo dục của chương trình hoặc yêu cầu vận dụng kiến thức quá cao không phù hợp trình độ nhận thức và tâm lý lứa tuổi học sinh. Bổ sung, cập nhật những thông tin mới). Tập hợp các đơn vị kiến thức gần nhau có mối liên hệ về lí luận, thực tiễn từ đó cấu trúc, sắp xếp lại nội dung dạy học thành chủ đề dạy học (giáo viên chịu trách nhiệm về tính khoa học, tính logic, đảm bảo theo chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ, phù hợp đối tượng học sinh.
– Thời lượng: Số lượng tiết cho một chủ đề nên có dung lượng vừa phải (khoảng 2 đến 5 tiết) để việc biên soạn và tổ chức thực hiện khả thi, đảm bảo tổng số tiết của chương trình của từng môn sau khi biên soạn lại có chủ đề không vượt hoặc thiếu so với thời lượng quy định trong chương trình hiện hành.
Sau khi thiết kế xây dựng được tên chủ đề đưa vào phân phối chương trình, tổ / nhóm trình độ trình Hiệu trưởng nhà trường phê duyệt và phát hành chính thức phân phối chương trình mới làm cơ sở để tổ chức triển khai thực thi dạy học, hoạt động giải trí giáo dục của đơn vị chức năng, đồng thời xác lập những giải pháp, điều kiện kèm theo thiết yếu để triển khai
.
Đây là cơ sở pháp lý để những cấp quản trị giáo dục thanh tra, kiểm tra việc triển khai chương trình, kế hoạch giáo dục của đơn vị chức năng .
( Lưu ý cách ghi PPCT hài hòa và hợp lý )
2. Xây dựng các mục tiêu cần đạt của chủ đề: ( Tổ nhóm thực thi )
– Xây dựng mục tiêu: Tổ nhóm chuyên môn xây dựng mục tiêu về chuẩn kiến thức kỹ năng cần đạt của chủ đề phù hợp đối tượng học sinh của mình (dựa trên chuẩn kiến thức kỹ năng)
– Phương pháp, kỹ thuật dạy học: Tùy từng chủ đề, điều kiện cơ sở vật chất và đối tượng học sinh mà giáo viên chủ động lựa chọn các phương pháp, kỹ thuật dạy học phù hợp: Nêu vấn đề, theo hợp đồng, theo dự án…; Đặc biệt cần chú ý áp dụng đúng quy trình, các bước thực hiện của các phương pháp dạy học, kỹ thuật dạy học tích cực theo quy định.
– Hình thức tổ chức triển khai dạy học :
Căn cứ vào những nội dung của chủ đề, đối tượng người dùng học viên, điều kiện kèm theo thực tiễn của nhà trường mà giáo viên lựa chọn hình thức dạy học tương thích cho từng tiết của chủ đề : dạy học cả lớp, cá thể, nhóm, ngoài trời, du lịch thăm quan …
– Thiết bị dạy học: Khai thác và sử dụng tối đa, hiệu quả các phương tiện, thiết bị, đồ dùng dạy học, đặc biệt là phòng học bộ môn và thư viện nhà trường, tránh tình trạng dạy chay, dạy học nặng về lý thuyết hàn lâm, ít kỹ năng thực hành, không gắn với thực tiễn.
3. Xây dựng bảng miêu tả : ( Tổ nhóm triển khai )
Trên cơ sở tiềm năng chung của chủ đề tổ nhóm trình độ cụ thể hóa những tiềm năng cho từng nội dung theo Lever nhận thức ở bảng sau :
|
Nội dung / chủ đề / chuẩn |
Nhận biết |
Thông hiểu |
Vận dụng |
Vận dụng cao |
|
ND1 |
||||
|
ND2 |
4. Biên soạn câu hỏi / bài tập : ( Tổ nhóm thực thi )
Với mỗi chủ đề đã kiến thiết xây dựng, xác lập được miêu tả 4 mức độ nhu yếu ( phân biệt, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao ) của mỗi loại câu hỏi / bài tập hoàn toàn có thể sử dụng để kiểm tra, nhìn nhận năng lượng và phẩm chất của học viên trong dạy học. Trên cơ sở đó, biên soạn những câu hỏi / bài tập đơn cử theo những mức độ nhu yếu đã miêu tả để sử dụng trong quy trình tổ chức triển khai những hoạt động giải trí dạy học và kiểm tra, nhìn nhận, rèn luyện theo chủ đề đã thiết kế xây dựng .
Lưu ý : Hệ thống những câu hỏi / bài tập đã kiến thiết xây dựng được đơn cử trong bảng bước 3, và trong phong cách thiết kế tiến trình dạy học ở bước 6 .
5. Xây dựng kế hoạch triển khai chủ đề :
( Tổ nhóm triển khai )
|
Nội dung |
Hình thức tổ chức triển khai dạy học |
Thời lượng |
Thời điểm |
Thiết bị DH, Học liệu |
Ghi chú |
|
ND1 |
|||||
|
ND2 |
|||||
6. Tổ chức triển khai
– Thiết kế tiến trình dạy học ( cá thể thực thi )
Tiến trình dạy học chủ đề được tổ chức triển khai thành những hoạt động học của học viên để hoàn toàn có thể triển khai ở trên lớp và ở nhà, mỗi tiết học trên lớp hoàn toàn có thể chỉ thực thi 1 số ít hoạt động giải trí trong tiến trình sư phạm của giải pháp và kĩ thuật dạy học được sử dụng .
Hoạt động 1. Khởi động
/ mở bài
1. Mục tiêu : ………………………………………………………
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : ………………………..
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí : … … … … … … … .
Hoạt động 2. Hình thành kiến thức và kỹ năng mới
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí :
Bước 1. Giao trách nhiệm
Bước 2. Thực hiện trách nhiệm được giao
Bước 3. Bảo cáo tác dụng và tranh luận
Bước 4. Đánh giá hiệu quả
Hoạt động 3. Luyện tập … .
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 4. Vận dụng
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 5. Tìm tòi lan rộng ra
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí : … … … … … …
Trong một chủ đề có nhiều tiết học thì hoàn toàn có thể soạn chung, không phải tách ra theo từng tiết, không phải lặp lại những phần chung ( như : tiềm năng chung của chủ đề, nhu yếu chuẩn kỹ năng và kiến thức, kiến thức và kỹ năng, thái độ … những nội dung này chỉ ghi một lần nhưng đã phản ánh không thiếu cho cả chủ đề ) .
Chủ đề có nhiều tiết học thì giáo viên dữ thế chủ động phân phối thời lượng, kỹ năng và kiến thức tương thích theo đối tượng người tiêu dùng học viên ; việc ghi sổ đầu bài theo thứ tự tiết trong phân phối chương trình .
– Tổ chức dạy học và dự giờ
Trên cơ sở các chuyên đề dạy học đã được xây dựng, tổ/nhóm chuyên môn phân công giáo viên thực hiện bài học để dự giờ, phân tích và rút kinh nghiệm về giờ dạy. Khi dự giờ, cần tập trung quan sát hoạt động học của học sinh thông qua việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ học tập với yêu cầu như sau:
– Chuyển giao trách nhiệm học tập
: trách nhiệm học tập rõ ràng và tương thích với năng lực của học viên, bộc lộ ở nhu yếu về loại sản phẩm mà học viên phải hoàn thành xong khi triển khai trách nhiệm ; hình thức giao trách nhiệm sinh động, mê hoặc, kích thích được hứng thú nhận thức của học viên ; bảo vệ cho tổng thể học viên tiếp đón và sẵn sàng chuẩn bị triển khai trách nhiệm .
– Thực hiện trách nhiệm học tập :
khuyến khích học viên hợp tác với nhau khi thực thi trách nhiệm học tập ; phát hiện kịp thời những khó khăn vất vả của học viên và có giải pháp tương hỗ tương thích, hiệu suất cao ; không có học viên bị ” bỏ quên ” .
– Báo cáo hiệu quả và đàm đạo :
Hình thức báo cáo giải trình tương thích với nội dung học tập và kĩ thuật dạy học tích cực được sử dụng ; khuyến khích cho học viên trao đổi, luận bàn với nhau về nội dung học tập ; xử lí những trường hợp sư phạm phát sinh một cách phải chăng .
– Đánh giá hiệu quả thực thi trách nhiệm học tập :
nhận xét về quy trình triển khai trách nhiệm học tập của học viên ; nghiên cứu và phân tích, nhận xét, nhìn nhận hiệu quả triển khai trách nhiệm và những quan điểm bàn luận của học viên ; đúng mực hóa những kiến thức và kỹ năng mà học viên đã học được trải qua hoạt động giải trí .
Mỗi chủ đề được triển khai ở nhiều tiết học nên một trách nhiệm học tập hoàn toàn có thể được triển khai ở trong và ngoài lớp học. Vì thế, trong một tiết học hoàn toàn có thể chỉ thực thi một số ít bước trong tiến trình sư phạm của giải pháp và kĩ thuật dạy học được sử dụng. Khi dự một giờ dạy, giáo viên cần phải đặt nó trong hàng loạt tiến trình dạy học của chủ đề đã phong cách thiết kế .
– Phân tích, rút kinh nghiệm tay nghề bài học kinh nghiệm
Quá trình dạy học mỗi chuyên đề được phong cách thiết kế thành những hoạt động học của học viên dưới dạng những trách nhiệm học tập sau đó nhau, hoàn toàn có thể được thực thi trên lớp hoặc ở nhà. Học sinh tích cực, dữ thế chủ động và phát minh sáng tạo trong việc triển khai những trách nhiệm học tập dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Phân tích giờ dạy theo quan điểm đó là nghiên cứu và phân tích hiệu suất cao hoạt động học của học viên, đồng thời nhìn nhận việc tổ chức triển khai, kiểm tra, khuynh hướng hoạt động học cho học viên của giáo viên .
Việc nghiên cứu và phân tích bài học kinh nghiệm hoàn toàn có thể được địa thế căn cứ vào những tiêu chuẩn đơn cử như sau :
|
Nội dung |
Tiêu chí |
|
1. Kế hoạch và tài liệu dạy học |
Mức độ phù hợp của chuỗi hoạt động học với mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học được sử dụng. |
|
Mức độ rõ ràng của mục tiêu, nội dung, kĩ thuật tổ chức và sản phẩm cần đạt được của mỗi nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ phù hợp của thiết bị dạy học và học liệu được sử dụng để tổ chức các hoạt động học của học sinh. |
|
|
Mức độ hợp lí của phương án kiểm tra, đánh giá trong quá trình tổ chức hoạt động học của học sinh. |
|
|
2. Tổ chức hoạt động học cho học viên |
Mức độ sinh động, hấp dẫn học sinh của phương pháp và hình thức chuyển giao nhiệm vụ học tập. |
|
Khả năng theo dõi, quan sát, phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh. |
|
|
Mức độ phù hợp, hiệu quả của các biện pháp hỗ trợ và khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ hiệu quả hoạt động của giáo viên trong việc tổng hợp, phân tích, đánh giá kết quả hoạt động và quá trình thảo luận của học sinh. |
|
|
3. Hoạt động của học viên |
Khả năng tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của tất cả học sinh trong lớp. |
|
Mức độ tích cực, chủ động, sáng tạo, hợp tác của học sinh trong việc thực hiện các nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ tham gia tích cực của học sinh trong trình bày, trao đổi, thảo luận về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ đúng đắn, chính xác, phù hợp của các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. |
|
|
Mức độ đúng đắn, đúng chuẩn, tương thích của các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. |
-
Mẫu giáo án Dạy học theo chủ đề :
TÊN CHỦ ĐỀ : ………..
Lớp :
Thời lượng dạy học :
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
2. Kĩ năng
3. Thái độ
4. Định hướng tăng trưởng năng lượng
II. MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC VÀ NĂNG LỰC ĐƯỢC HÌNH THÀNH
|
Nội dung / chủ đề / chuẩn |
Nhận biết |
Thông hiểu |
Vận dụng |
Vận dụng cao |
III. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1. Nhận biết
2. Thông hiểu
3. Vận dụng
4. Vận dụng cao
IV. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ
|
Nội dung |
Hình thức tổ chức triển khai dạy học |
Thời lượng |
Thời điểm |
Thiết bị DH, Học liệu |
Ghi chú |
V. THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Hoạt động 1. Khởi động
/ mở bài
1. Mục tiêu : ………………………………………………………
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : ………………………..
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí : … … … … … … … .
Hoạt động 2. Hình thành kỹ năng và kiến thức mới
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí :
Bước 1. Giao trách nhiệm
Bước 2. Thực hiện trách nhiệm được giao
Bước 3. Bảo cáo tác dụng và đàm đạo
Bước 4. Đánh giá hiệu quả
Hoạt động 3. Luyện tập … .
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 4. Vận dụng
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 5. Tìm tòi lan rộng ra
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức tiến hành hoạt động:………………
V. Lưu hồ sơ :
1. Phân phối chương trình nhà trường, sổ đầu bài, lịch báo giảng ( Lưu ý cách ghi hài hòa và hợp lý )
2. Các trong bước đầu lưu ở hồ sơ tổ nhóm : Xác định chủ đề, thời lượng ; xác lập tiềm năng ; thiết kế xây dựng bảng miêu tả ; biên soạn câu hỏi / bài tập ; Xây dựng kế hoachj thực thi chủ đề ; dự giờ rút kinh nghiệm tay nghề và những mẫu sản phẩm của chủ đề …
II. Các loại chủ đề dạy học :
– Chủ đề đơn môn : Là những chủ đề được thiết kế xây dựng bằng cách cấu trúc lại nội dung kiến thức và kỹ năng theo môn học trên cơ sở điều tra và nghiên cứu chương trình SGK hiện hành bảo vệ những nhu yếu về chuẩn kiến thức và kỹ năng, kiến thức và kỹ năng, thái độ .
– Chủ đề liên môn :
Bao gồm những nội dung dạy học gần giống nhau, có tương quan ngặt nghèo với nhau ( hoàn toàn có thể đang trùng nhau ) trong những môn học của chương trình hiện hành, biên soạn thành chủ đề liên môn .
Xét nội dung của chủ đề liên môn, điều kiện kèm theo về đội ngũ giáo viên … để đưa chủ đề liên môn vào kế hoạch dạy học của một môn học nào đó do hiệu trưởng nhà trường quyết định hành động ( trên cơ sở trao đổi, thống nhất với giáo viên bộ môn tương quan, có sự tương hỗ của nhóm / tổ trình độ, Hội đồng bộ môn để không dạy lại nội dung trùng lặp đã tích họp trong chủ đề liên môn ) .
– Chủ đề tích hợp, liên môn :
Có nội dung giáo dục tương quan đến những yếu tố thời sự của địa phương, quốc gia. Ví dụ : Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ; bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biên giới, biển hòn đảo ;
Bảo vệ và sử dụng hiệu suất cao những nguồn nguồn năng lượng, tài nguyên nước, tài nguyên tài nguyên ; biển đổi khí hậu và phòng chống thiên tai ; bảo vệ và tăng trưởng bền vững và kiên cố môi trường tự nhiên sống ; giới và bình đẳng giới ; bảo đảm an toàn giao thông vận tải ; sử dụng di sản văn hóa truyền thống trong dạy học ; … nhằm mục đích tăng cường năng lượng thực hành thực tế, vận dụng kỹ năng và kiến thức vào thực tiễn, giáo dục đạo đức và giá trị sống, rèn luyện kỹ năng và kiến thức sống, hiểu biết xã hội, thực hành thực tế pháp lý .
Các chủ đề tích hợp, liên môn này được bổ trợ vào hoạt động giải trí giáo dục nào đó do hiệu trưởng nhà trường quyết định hành động .
Dạy học theo chủ đề mà tất cả chúng ta đang triển khai là chủ đề đơn môn .
So sánh dạy học theo chủ đề và dạy học theo từng bài, tiết ở SGK
|
Dạy học theo cách tiếp cận truyền thống lịch sử lúc bấy giờ |
Dạy học theo chủ đề |
|
Dạy theo từng bài riêng không liên quan gì đến nhau với một thời lượng cố định và thắt chặt . |
Dạy theo một chủ đề thống nhất được tổ chức triển khai lại theo hướng tích hợp từ một phần trong chương trình học . |
|
Kiến thức thu được rời rạc, hoặc chỉ có mối liên hệ tuyến tính ( một chiều theo phong cách thiết kế chương trình học ) . |
Kiến thức thu được là những khái niệm trong một mối liên hệ mạng lưới với nhau |
|
Trình độ nhận thức sau quy trình học tập thường theo trình tự và thường dừng lại ở trình độ biết, hiểu và vận dụng ( giải bài tập ) . |
Trình độ nhận thức hoàn toàn có thể đạt được ở mức độ cao : Phân tích, tổng hợp, nhìn nhận . |
|
Kết thúc một chương học, học viên không có một tổng thể và toàn diện kiến thức và kỹ năng mới mà có kiến thức và kỹ năng từng phần riêng không liên quan gì đến nhau hoặc có mạng lưới hệ thống kiến thức và kỹ năng liên hệ tuyến tính theo trật tự những bài học kinh nghiệm . |
Kết thúc một chủ đề học viên có một tổng thể và toàn diện kiến thức và kỹ năng mới, tinh giản, ngặt nghèo và khác với nội dung trong sách giáo khoa . |
|
Kiến thức còn xa rời thực tiễn mà người học đang sống do sự chậm update của nội dung sách giáo khoa . |
Kiến thức thân thiện với thức tiễn mà học viên đang sống hơn do nhu yếu update thông tin khi triển khai chủ đề . |
|
Kiến thức thu được sau khi học thường là hạn hẹp trong chương trình, nội dung học . |
Hiểu biết có được sau khi kết thúc chủ đề thường vượt ra ngoài khuôn khổ nội dung cần học do quy trình tìm kiếm, giải quyết và xử lý thông tin ngoài nguồn tài liệu chính thức của học viên . |
|
Không thể hướng tới nhiều tiềm năng nhân văn quan trọng như : rèn luyện những kĩ năng sống và thao tác : tiếp xúc, hợp tác, quản trị, quản lý và điều hành, ra quyết định hành động … |
Có thề hướng tới, tu dưỡng những kĩ năng thao tác với thông tin, tiếp xúc, ngôn từ, hợp tác . |
-
Các bước kiến thiết xây dựng chủ đề
– Xác định chủ đề
– Xác định tiềm năng cần đạt của chủ đề
– Xây dựng bảng miêu tả
– Biên soạn câu hỏi / bài tập
– Xây dựng kế hoạch triển khai chủ đề
– Tổ chức triển khai chủ đề
-
Quy trình thiết kế xây dựng chủ đề dạy học
1. Xác định tên chủ đề, thời lượng triển khai :
( Tổ nhóm thực thi )
–
Xác định tên chủ đề
: Vào đầu năm học tổ nhóm trình độ thanh tra rà soát
nội dung chương trình, SGK hiện hành để điều chỉnh, sắp xểp hợp lý những nội dung trong SGK của từng môn học (Có thể loại bỏ những thông tin cũ, lạc hậu, nhũng nội dung dạy học trùng nhau trên cơ sở mạch logic hợp lý; những nội dung không phù hợp với địa phương, điều kiện của nhà trường; những nội dung, bài tập, câu hỏi trong SGK không phù hợp mục tiêu giáo dục của chương trình hoặc yêu cầu vận dụng kiến thức quá cao không phù hợp trình độ nhận thức và tâm lý lứa tuổi học sinh. Bổ sung, cập nhật những thông tin mới). Tập hợp các đơn vị kiến thức gần nhau có mối liên hệ về lí luận, thực tiễn từ đó cấu trúc, sắp xếp lại nội dung dạy học thành chủ đề dạy học (giáo viên chịu trách nhiệm về tính khoa học, tính logic, đảm bảo theo chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ, phù hợp đối tượng học sinh.
– Thời lượng: Số lượng tiết cho một chủ đề nên có dung lượng vừa phải (khoảng 2 đến 5 tiết) để việc biên soạn và tổ chức thực hiện khả thi, đảm bảo tổng số tiết của chương trình của từng môn sau khi biên soạn lại có chủ đề không vượt hoặc thiếu so với thời lượng quy định trong chương trình hiện hành.
Sau khi kiến thiết xây dựng được tên chủ đề đưa vào phân phối chương trình, tổ / nhóm trình độ trình Hiệu trưởng nhà trường phê duyệt và phát hành chính thức phân phối chương trình mới làm cơ sở để tổ chức triển khai triển khai dạy học, hoạt động giải trí giáo dục của đơn vị chức năng, đồng thời xác lập những giải pháp, điều kiện kèm theo thiết yếu để triển khai
.
Đây là cơ sở pháp lý để những cấp quản trị giáo dục thanh tra, kiểm tra việc thực thi chương trình, kế hoạch giáo dục của đơn vị chức năng .
( Lưu ý cách ghi PPCT hài hòa và hợp lý )
2. Xây dựng các mục tiêu cần đạt của chủ đề: ( Tổ nhóm triển khai )
– Xây dựng mục tiêu: Tổ nhóm chuyên môn xây dựng mục tiêu về chuẩn kiến thức kỹ năng cần đạt của chủ đề phù hợp đối tượng học sinh của mình (dựa trên chuẩn kiến thức kỹ năng)
– Phương pháp, kỹ thuật dạy học: Tùy từng chủ đề, điều kiện cơ sở vật chất và đối tượng học sinh mà giáo viên chủ động lựa chọn các phương pháp, kỹ thuật dạy học phù hợp: Nêu vấn đề, theo hợp đồng, theo dự án…; Đặc biệt cần chú ý áp dụng đúng quy trình, các bước thực hiện của các phương pháp dạy học, kỹ thuật dạy học tích cực theo quy định.
– Hình thức tổ chức triển khai dạy học :
Căn cứ vào những nội dung của chủ đề, đối tượng người tiêu dùng học viên, điều kiện kèm theo trong thực tiễn của nhà trường mà giáo viên lựa chọn hình thức dạy học tương thích cho từng tiết của chủ đề : dạy học cả lớp, cá thể, nhóm, ngoài trời, thăm quan …
– Thiết bị dạy học: Khai thác và sử dụng tối đa, hiệu quả các phương tiện, thiết bị, đồ dùng dạy học, đặc biệt là phòng học bộ môn và thư viện nhà trường, tránh tình trạng dạy chay, dạy học nặng về lý thuyết hàn lâm, ít kỹ năng thực hành, không gắn với thực tiễn.
3. Xây dựng bảng miêu tả : ( Tổ nhóm thực thi )
Trên cơ sở tiềm năng chung của chủ đề tổ nhóm trình độ cụ thể hóa những tiềm năng cho từng nội dung theo Lever nhận thức ở bảng sau :
|
Nội dung / chủ đề / chuẩn |
Nhận biết |
Thông hiểu |
Vận dụng |
Vận dụng cao |
|
ND1 |
||||
|
ND2 |
4. Biên soạn câu hỏi / bài tập : ( Tổ nhóm triển khai )
Với mỗi chủ đề đã thiết kế xây dựng, xác lập được diễn đạt 4 mức độ nhu yếu ( phân biệt, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao ) của mỗi loại câu hỏi / bài tập hoàn toàn có thể sử dụng để kiểm tra, nhìn nhận năng lượng và phẩm chất của học viên trong dạy học. Trên cơ sở đó, biên soạn những câu hỏi / bài tập đơn cử theo những mức độ nhu yếu đã diễn đạt để sử dụng trong quy trình tổ chức triển khai những hoạt động giải trí dạy học và kiểm tra, nhìn nhận, rèn luyện theo chủ đề đã kiến thiết xây dựng .
Lưu ý : Hệ thống những câu hỏi / bài tập đã thiết kế xây dựng được đơn cử trong bảng bước 3, và trong phong cách thiết kế tiến trình dạy học ở bước 6 .
5. Xây dựng kế hoạch thực thi chủ đề :
( Tổ nhóm triển khai )
|
Nội dung |
Hình thức tổ chức triển khai dạy học |
Thời lượng |
Thời điểm |
Thiết bị DH, Học liệu |
Ghi chú |
|
ND1 |
|||||
|
ND2 |
|||||
6. Tổ chức thực thi
– Thiết kế tiến trình dạy học ( cá thể triển khai )
Tiến trình dạy học chủ đề được tổ chức triển khai thành những hoạt động học của học viên để hoàn toàn có thể thực thi ở trên lớp và ở nhà, mỗi tiết học trên lớp hoàn toàn có thể chỉ triển khai một số ít hoạt động giải trí trong tiến trình sư phạm của chiêu thức và kĩ thuật dạy học được sử dụng .
Hoạt động 1. Khởi động
/ mở bài
1. Mục tiêu : ………………………………………………………
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : ………………………..
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … … .
Hoạt động 2. Hình thành kiến thức và kỹ năng mới
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí :
Bước 1. Giao trách nhiệm
Bước 2. Thực hiện trách nhiệm được giao
Bước 3. Bảo cáo hiệu quả và luận bàn
Bước 4. Đánh giá hiệu quả
Hoạt động 3. Luyện tập … .
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 4. Vận dụng
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 5. Tìm tòi lan rộng ra
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … …
Trong một chủ đề có nhiều tiết học thì hoàn toàn có thể soạn chung, không phải tách ra theo từng tiết, không phải lặp lại những phần chung ( như : tiềm năng chung của chủ đề, nhu yếu chuẩn kiến thức và kỹ năng, kỹ năng và kiến thức, thái độ … những nội dung này chỉ ghi một lần nhưng đã phản ánh rất đầy đủ cho cả chủ đề ) .
Chủ đề có nhiều tiết học thì giáo viên dữ thế chủ động phân phối thời lượng, kỹ năng và kiến thức tương thích theo đối tượng người tiêu dùng học viên ; việc ghi sổ đầu bài theo thứ tự tiết trong phân phối chương trình .
– Tổ chức dạy học và dự giờ
Trên cơ sở các chuyên đề dạy học đã được xây dựng, tổ/nhóm chuyên môn phân công giáo viên thực hiện bài học để dự giờ, phân tích và rút kinh nghiệm về giờ dạy. Khi dự giờ, cần tập trung quan sát hoạt động học của học sinh thông qua việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ học tập với yêu cầu như sau:
– Chuyển giao trách nhiệm học tập
: trách nhiệm học tập rõ ràng và tương thích với năng lực của học viên, biểu lộ ở nhu yếu về mẫu sản phẩm mà học viên phải hoàn thành xong khi thực thi trách nhiệm ; hình thức giao trách nhiệm sinh động, mê hoặc, kích thích được hứng thú nhận thức của học viên ; bảo vệ cho tổng thể học viên tiếp đón và sẵn sàng chuẩn bị thực thi trách nhiệm .
– Thực hiện trách nhiệm học tập :
khuyến khích học viên hợp tác với nhau khi triển khai trách nhiệm học tập ; phát hiện kịp thời những khó khăn vất vả của học viên và có giải pháp tương hỗ tương thích, hiệu suất cao ; không có học viên bị ” bỏ quên ” .
– Báo cáo tác dụng và đàm đạo :
Hình thức báo cáo giải trình tương thích với nội dung học tập và kĩ thuật dạy học tích cực được sử dụng ; khuyến khích cho học viên trao đổi, tranh luận với nhau về nội dung học tập ; xử lí những trường hợp sư phạm phát sinh một cách phải chăng .
– Đánh giá tác dụng triển khai trách nhiệm học tập :
nhận xét về quy trình triển khai trách nhiệm học tập của học viên ; nghiên cứu và phân tích, nhận xét, nhìn nhận tác dụng thực thi trách nhiệm và những quan điểm bàn luận của học viên ; đúng mực hóa những kiến thức và kỹ năng mà học viên đã học được trải qua hoạt động giải trí .
Mỗi chủ đề được thực thi ở nhiều tiết học nên một trách nhiệm học tập hoàn toàn có thể được thực thi ở trong và ngoài lớp học. Vì thế, trong một tiết học hoàn toàn có thể chỉ thực thi một số ít bước trong tiến trình sư phạm của chiêu thức và kĩ thuật dạy học được sử dụng. Khi dự một giờ dạy, giáo viên cần phải đặt nó trong hàng loạt tiến trình dạy học của chủ đề đã phong cách thiết kế .
– Phân tích, rút kinh nghiệm tay nghề bài học kinh nghiệm
Quá trình dạy học mỗi chuyên đề được phong cách thiết kế thành những hoạt động học của học viên dưới dạng những trách nhiệm học tập sau đó nhau, hoàn toàn có thể được thực thi trên lớp hoặc ở nhà. Học sinh tích cực, dữ thế chủ động và phát minh sáng tạo trong việc thực thi những trách nhiệm học tập dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Phân tích giờ dạy theo quan điểm đó là nghiên cứu và phân tích hiệu suất cao hoạt động học của học viên, đồng thời nhìn nhận việc tổ chức triển khai, kiểm tra, xu thế hoạt động học cho học viên của giáo viên .
Việc nghiên cứu và phân tích bài học kinh nghiệm hoàn toàn có thể được địa thế căn cứ vào những tiêu chuẩn đơn cử như sau :
|
Nội dung |
Tiêu chí |
|
1. Kế hoạch và tài liệu dạy học |
Mức độ phù hợp của chuỗi hoạt động học với mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học được sử dụng. |
|
Mức độ rõ ràng của mục tiêu, nội dung, kĩ thuật tổ chức và sản phẩm cần đạt được của mỗi nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ phù hợp của thiết bị dạy học và học liệu được sử dụng để tổ chức các hoạt động học của học sinh. |
|
|
Mức độ hợp lí của phương án kiểm tra, đánh giá trong quá trình tổ chức hoạt động học của học sinh. |
|
|
2. Tổ chức hoạt động học cho học viên |
Mức độ sinh động, hấp dẫn học sinh của phương pháp và hình thức chuyển giao nhiệm vụ học tập. |
|
Khả năng theo dõi, quan sát, phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh. |
|
|
Mức độ phù hợp, hiệu quả của các biện pháp hỗ trợ và khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ hiệu quả hoạt động của giáo viên trong việc tổng hợp, phân tích, đánh giá kết quả hoạt động và quá trình thảo luận của học sinh. |
|
|
3. Hoạt động của học viên |
Khả năng tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của tất cả học sinh trong lớp. |
|
Mức độ tích cực, chủ động, sáng tạo, hợp tác của học sinh trong việc thực hiện các nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ tham gia tích cực của học sinh trong trình bày, trao đổi, thảo luận về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập. |
|
|
Mức độ đúng đắn, chính xác, phù hợp của các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. |
|
|
Mức độ đúng đắn, đúng mực, tương thích của các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. |
-
Mẫu giáo án Dạy học theo chủ đề :
TÊN CHỦ ĐỀ : ………..
Lớp :
Thời lượng dạy học :
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
2. Kĩ năng
3. Thái độ
4. Định hướng tăng trưởng năng lượng
II. MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC VÀ NĂNG LỰC ĐƯỢC HÌNH THÀNH
|
Nội dung / chủ đề / chuẩn |
Nhận biết |
Thông hiểu |
Vận dụng |
Vận dụng cao |
III. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1. Nhận biết
2. Thông hiểu
3. Vận dụng
4. Vận dụng cao
IV. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ
|
Nội dung |
Hình thức tổ chức triển khai dạy học |
Thời lượng |
Thời điểm |
Thiết bị DH, Học liệu |
Ghi chú |
V. THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Hoạt động 1. Khởi động
/ mở bài
1. Mục tiêu : ………………………………………………………
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : ………………………..
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … … .
Hoạt động 2. Hình thành kiến thức và kỹ năng mới
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức thực thi hoạt động giải trí :
Bước 1. Giao trách nhiệm
Bước 2. Thực hiện trách nhiệm được giao
Bước 3. Bảo cáo hiệu quả và luận bàn
Bước 4. Đánh giá tác dụng
Hoạt động 3. Luyện tập … .
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 4. Vận dụng
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … … …
Hoạt động 5. Tìm tòi lan rộng ra
1. Mục tiêu : ………………………………………………………..
2. Nhiệm vụ học tập của học viên : … … … … … … … .
3. Cách thức triển khai hoạt động giải trí : … … … … … …
V. Lưu hồ sơ :
1. Biên bản thảo luận xây dựng chủ đề.
2. Tờ trình hiệu trưởng để thực hiện
3. Giáo án.
4. Phiếu dự giờ
5. Biên bản góp ý, rút kinh nghiệm.
