CPK (creatin phosphokinase và các isoenzym): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Related Articles

2018-05-28 02:22 PM

Cần tránh gây tan máu do nồng độ cao của hemoglobin hoàn toàn có thể làm xét nghiệm định lượng CPK không đúng mực, do ức chế hoạt tính của CPKChỉ đinh xét nghiệm creatin phosphokinase và những isoenzym

Để hỗ trợ cho chẩn đoán nhồi máu cơ tim và các tình trạng hoại tử cơ.

Cách lấy bệnh phẩm xét nghiệm creatin phosphokinase và những isoenzym

Xét nghiệm được thực thi trên huyết thanh .

Không nhất thiết nhu yếu bệnh nhân phải nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm .

Xét nghiệm thường được chỉ định làm cấp cứu và được làm nhắc lại 3-4 lần trong vòng 4 – 24 h ở những bệnh nhân có bệnh cảnh cơn đau ngực lê dài .

Chú ý :

Cần tránh gây tan máu do nồng độ cao của hemoglobin hoàn toàn có thể làm xét nghiệm định lượng CPK không đúng chuẩn ( do ức chế hoạt tính của CPK ) .

Không được tiêm bắp trong vòng 1 h trước khi lấy máu xét nghiệm .

Giá trị creatin phosphokinase và những isoenzym thông thường

CPK toàn phần

Nữ : 40-150 U / L hay 0,67 – 2,50 µkat / L .

Nam : 38-174 U / L hay 0,63 – 2,90 µkat / L .

CPKMB

Điện di các CPSC

CPK BB 94 % .

Tăng hoạt độ CPK toàn phần

Các nguyên do chính thường gặp

Bệnh tai biến mạch máu não cấp .

Loạn thần cấp .

Nghiện rượu .

Chấn thương não .

Sau thực thi khử rung tim .

Sau phẫu thuật tim .

Co giật .

Tình trạng sảng rung ( delirium tremens ) .

Viêm da và cơ ( dermatomyosỉs ), viêm đa cơ ( polymyositis ) .

Sau triển khai đánh sốc điện .

Giảm kali máu .

Suy công dụng tuyến giáp và phù niêm .

Tiêm bắp nhiều lần .

Viêm cơ .

Nhồi máu cơ tim .

Loạn dưỡng cơ tiến triển .

Nhồi máu phổi .

Tiêu cơ vân ( rhabsomyolysis ) .

Tăng hoạt độ của những isoenzym của CPK

Các nguyên do chính thường gặp

Tăng isoenzym CK-BB

Bệnh lý não .

– Tai biến mạch máu não .

– Tinh trạng sau cơn động kinh với thiếu oxy não .

– Chấn thương mô não .

Các khối u não .

– Ung thư vú, phổi, tuyến tiền liệt .

– Nhồi máu phổi .

– Tình trạng sốc .

Tăng isoenzyrm CK-MB

Bệnh lý tim mạch :

– Nhồi máu cơ tim cấp .

– Viêm cơ tim .

– Sau khử rung tim .

– Suy tim ứ huyết

– Chấn thương so với tỉm .

Cấc tổn thương do dòng điện .

Tăng thân nhiệt ác tính. Hội chứng reye .

Tăng isoenzym CK-MM

Bệnh lý cơ ( tăng PCK MM ) :

– Gắng sức thể lực quá mức cần thiết ( chạy marathon ) .

– Tiêm bắp nhiều lần .

– Hội chứng vùi lấp .

– Tinh trạng viêm của cơ, hoại tử cơ .

– Cơn động kỉnh .

– Sảng ( delirium ) .

– Giai đoạn hậu phẫu .

– Tăng thân nhiệt với rét run .

– Uốn ván .

– Điện giật .

– Bệnh của cơ : bệnh cơ Duchenne, hội chứng Mac Ardle, viêm đa cơ, viêm da-cơ .

– Tiêu sợi cơ vân ( rhabdomyoỉysỉs ) .

Giảm kali máu .

Suy chức nãng tuyến giáp .

Sốc

Ghi chú :

1 ) Bệnh lý cơ nguồn gốc thần kỉnh ( Vd : bệnh nhược cơ ) không đi kèm với tăng những CPK .

2 ) Hội chứng vùi lấp gấy tăng mạnh những CPK thường đi kèm myoglobin niệu với rủi ro tiềm ẩn suy thận .

Giảm hoạt độ CPK body toàn thân

Các nguyên do chính thường gặp

Bệnh Addison .

Giảm tiết của thùy trước tuyến yên .

Bệnh của mô link ( connectlve tissue disease ) .

Có thai ở quy trình tiến độ sớm .

Bệnh lý gan .

Giảm khối lượng cơ của khung hình .

Bệnh lý khối u có di căn .

Nhận định chung và ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm creatin phosphokinase và những isoenzym

Nhận định chung

Creatin phosphokinase ( CPK ) là một enzym xúc tác phản ứng : Creatin + ATP Creatin – phosphat + ADP. Vì vậy, CPK đóng vai trò chủ chốt trong phân phối nguồn năng lượng cho những mô khác nhau trong khung hình, đặc biệt quan trọng ở mô cơ .

CPK là enzym được thấy hầu hết ở cơ tim, cơ vân và với một hàm lượng ít hơn ở mô não. Tất cả những quy trình bệnh lý tác động ảnh hưởng tới những cơ quan kể trên đều hoàn toàn có thể là nguyên do gây tăng hoạt độ CPK toàn phần .

Nhờ kỹ thuật điện di hay sắc kí ( chromatographie ) hoàn toàn có thể tách biệt CPK thành 3 loại isoenzym độc lạ :

CPK BB ( CK1 ) được thấy trong não và cơ trơn của phổi .

CPK MB ( CK2 ) khu trú hầu hết trong cơ tim .

CPK MM ( CK3 ) được thấy hầu hết trong những cơ vân .

Trong điều kiện kèm theo thông thường, huyết thanh người chứa đa phần CPK dưới dạng MM. CPK MB chiếm khoảng chừng 5 % CPK toàn phần và lượng CPK BB là không đáng kể .

Trong nhồi máu cơ tim, tăng CPK thường xảy ra trước khi tăng những transaminase và LDH. Hoạt độ CPK toàn phần nổi bật sẽ tăng ngay từ giờ thứ 4, với mức đỉnh xảy ra giữa giờ thứ 18 – 24 sau khi bị nhồi máu. Hoạt độ CPK thường tăng cao trong khoảng chừng 2 – 3 ngày và trở lại giá trị thông thường vào khoảng chừng ngày thứ 4. Như vậy, CPK là một trong những enzym tim tiên phong tăng lên sau khi bị nhồi máu cơ tim cấp .

Hoạt độ CPK MB tăng lên song song với CPK toàn phần với giá trị thu được bộc lộ tối thiểu 10 % CPK toàn phẩn ( tỉ lệ % này thường đạt tới giá trị 20 – 30 % ) .

Một điều được ghi nhận là giá trị của CPK tương ứng với mức độ rộng và mức độ nặng của nhồi máu. Hơn nữa, tăng lại hoạt độ CPK sau 4 ngày bị nhồi máu cơ tim cấp đặt nghi vấn bệnh nhân hoàn toàn có thể có thực trạng nhồi máu tái phát .

Các yếu tố góp phần làm thay đổi kết quả xét nghiệm creatin phosphokinase và các isoenzym

Máu bệnh phẩm bị vỡ hồng cầu hoàn toàn có thể làm đổi khác tác dụng xét nghiệm .

Các yếu tố hoàn toàn có thể gây tác động ảnh hưởng tới tác dụng xét nghiệm gồm có : sau thông tim, những mũi tiêm bắp cho bệnh nhân, chấn thương so với cơ, phẫu thuật gần đây và gắng sức lê dài .

Các thuốc hoàn toàn có thể làm tàng hoạt độ CKP toàn phần là : amphotericin B, ampicillin, thuốc chống đông, aspirin, clohbrat, cocain, dexamethason, ethanol, furosemid, lithium, morphin và 1 số ít thuốc gây mê và tê .

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm creatin phosphokinase và các isoenzym

Trong trường hợp nghi vấn có tổn thương mạch vành, định lượng CPK giúp chẩn đoán nhồi máu cơ tim và được cho phép theo dõi tiến triển ổ nhồi máu .

Tinh trạng tăng CPK không hề lý giải được nguyên do, tích hợp với chứng đại hồng cầu và tăng cholesterol máu gợi ý thực trạng suy giáp .

Trong trường hợp tăng những transaminase và LDH, định lượng CPK giúp phân biệt một bệnh lý gan với bệnh lý cơ vân hay cơ tim .

Hộỉ chứng viêm kết hợp với tăng CPK MM gợi ý chẩn đoán viêm đa cơ hay viêm da cơ.

Xác định những isoenzyme của CPK cố ít quyền lợi chẩn đoán nếu CPK toàn phẩn thông thường .

Trái lại, trong trường hợp tăng CPK toàn phần, xác lập những isoenzyme ( MB, MM, BB ) rất có ích do xét nghiệm được cho phép phân biệt tăng CKP là do nguồn gốc tim với tăng CPK do nguồn, gốc cơ hay não .

Báo cáo của Hội nghị đồng đồng thuận điều trị ở người lớn lần thứ lll ( Adult Treatment Panel III [ ATP III ] khuyến nghị cần kiểm tra hoạt độ CPK cơ sở ( base-line CPK ) trước khi khởi đầu thực thi điều trị bằng statin cho bệnh nhân, do thực trạng tăng hoạt độ CPK không gây triệu chứng tương đốl hay gặp. Xác định hoạt độ CPK của bệnh nhân trước khi điều trị sẽ giúp hạn chế được sự quy kết không đúng khi xảy ra tìnhh trạng tăng hoạt độ CPK sau khi điều trị bằng statin và giúp xác lập bệnh nhân có thực trạng tiêu sợi cơ vân hay không .

More on this topic

Comments

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Advertismentspot_img

Popular stories