Khi thế giới dần trở nên “phẳng” hơn, môi trường mạng xã hội đã trở thành quen thuộc với mọi người. Các hội nhóm ra đời nhiều hơn để quy tụ những thành viên có chung sở thích, niềm đam mê và quan tâm. Một trong những nhóm “đình đám” về ẩm thực và phong cách sống ở Việt Nam phải kể tới nhóm Yêu bếp (Esheep Kitchen Family). Mới đây, nhóm đã tổ chức một cuộc thi “Bản đồ ẩm thực chữ S: Yêu Nhất Việt Nam” trong cộng đồng yêu ẩm thực nhằm khơi dậy tình yêu quê hương đất nước và khám phá ẩm thực đa dạng khắp dải đất chữ S thân yêu.
Có nhiều món ăn được san sẻ và không hề bỏ lỡ một món muối chấm thần thánh từ Phú Yên xứ Nẫu chính là muối lá é. Bài san sẻ của Thu Duyên đã nhận được sự tương tác đáng kể từ các thành viên yêu nhà hàng trong nhóm .
Nguyễn Thị Thu Duyên. Sinh năm : 1997. Quê ở Phú Yên và hiện đang sinh sống thao tác tại TP. Hồ Chí Minh .
Thu Duyên chia sẻ: “Mỗi người trong chúng ta chắc hẳn ai cũng sẽ có một mùi hương đồ ăn mà chỉ cần nhớ đến thôi, tất cả nỗi nhớ về tuổi thơ, về quê hương xứ sở sẽ bất giác ùa về.
Đối với mình, đó là mùi thơm của lá é.
Mùi lá é thơm lừng bên chén cơm nguội những hôm đi học về muộn, mùi lá é thơm tỏa ra từ nồi lẩu gà nghi ngút khói khi nhà có khách hay mùi lá é… không còn thơm khi mẹ sai đi chợ mua lá é mà mua nhầm lá húng quế nên bị mẹ la, hihi!
Cũng đã ngót nghét 7 năm mình tạm xa gia đình, mang theo bao hoài bão tuổi trẻ để vào Sài Gòn học tập và lập nghiệp. Không biết bao nhiêu lần mình mời lũ bạn trọ thưởng thức món gà lá é mẹ mình gửi vô mà bị tụi nó hỏi tới tấp: ‘Lá é là lá gì, húng quế hả? Hay rau thơm?’ Mỗi lần như vậy hai con mắt mình giãn to hết cỡ trước câu hỏi hết sức lạ lùng ấy, mình nghĩ thầm: ‘Lá này mà tụi nó chưa ăn sao? Hay tên gọi khác? Chứ ở quê mình nó nhiều như cây hành cây ngò vậy á’. Nghĩ mãi không biết giải thích làm sao, mình bèn đáp: ‘Lá é… là lá của cây é… hột é để nấu chè ấy’. Chẳng biết tụi nó có hiểu không, cơ mà cũng hăm hở thưởng thức món ăn mới lạ này.
Bẵng đi một thời gian, mới đây mình và bạn có dịp đi Đà Lạt, lượn lờ phố xá thấy quá ư quán gà lá é Phú Yên ở đây, nên mình đoán chắc là loại lá này đã được biết đến nhiều hơn với mọi người rồi. Lẩu gà lá é thì quá phổ biến rồi nên mình không giới thiệu nữa.
Hôm nay mình xin phép giới thiệu đến mọi người trong group Yêu Bếp món muối lá é – gia vị thần thánh kích thích vị giác nếu một ngày bạn thấy ăn gì cũng ngán nhé.”
Bài san sẻ nhận được 3300 lượt like, 600 phản hồi và 309 lượt san sẻ .Nhiều người hay lầm tưởng lá é và húng quế là một tuy nhiên hai cây này cùng một họ nhưng lại có các đặc thù khác nhau. Theo Thạc sĩ Lê Thị Hồng Thu, Học viện Nông nghiệp : Cây é hay é trắng, húng trắng, trà tiên, tiến thực, hương thảo, húng lông, húng quế lông ( danh pháp khoa học : Ocimum basilicum var. pilosum ) là một phân loài của húng quế, thường được biết đến với hạt ( thực ra là quả ) dùng để nấu chè hoặc pha đồ uống giải khát, và thân cành được sử dụng làm rau gia vị hoặc vị thuốc trong các bài thuốc dân gian .Cây é là một loài cây nhỏ sống hàng năm, thân phân nhánh ngay từ gốc tạo thành bụi cao từ 0,5 – 1 m, thân vuông màu lục nhạt có lông thưa .Để phân biệt cây é với cây húng quế ta dựa trên hai phương diện : Hoa và thân é có màu trắng và có lông ( do đó mới có tên é trắng hay húng quế lông ) trong khi húng quế ta có màu tím và không lông ( nên nhiều lúc còn được gọi với tên é tía ) .
Cây é trắng ( trái ) và cây é tía ( phải )
Để làm món muối lá é nguyên liệu vô cùng đơn giản:
– 300 g lá é- 200 g muối- Ớt ( theo khẩu vị ) ( Nếu có ớt sim rừng thì càng thơm ngon hơn )- Mì chính
Cách làm:
Giã nhỏ tất các nguyên liệu, trộn đều.
Rang trên lửa nhỏ đến khi khô lại, hạt muối tơi là đạt nhu yếu .
Đợi cho muối lá é nguội hẳn thì đem cất vào lọ kín để dữ gìn và bảo vệ và dùng dần .
Thu Duyên có một số ít quan tâm khi chế biến món ăn này như sau :- Nên chọn muối có độ mặn vừa ( muối hầm ), ớt thì muốn ngon và màu đẹp thì chọn ớt xiêm xanh ( cay và mùi thơm ) .- Lá é chọn lá tươi, không úa hay dập úng là được .- Rang trên lửa thật nhỏ, có chảo gang ( đế dày thì càng tốt ), hòn đảo đều vì mình có cho thêm bột ngọt ( mì chính ) nên sẽ dễ bị dính chảo và cháy .- Khi rang nhớ mở hết cửa vì mùi lá é nồng và xộc lắm nha .
Nhớ về loại muối đậm vị quê hương này Thu Duyên chia sẻ: “Loại muối thần thánh này đã cứu đói mình suốt những năm tháng sinh viên, chỉ cần một ít cơm nguội, vo thành nhúm nhỏ rồi chấm với muối, thế mà cứ thấy ngon nức nở rồi.
” Hồi cấp 3 mình xuống thị xã đi học ( cách nhà 15 km ), buổi tối thì hay học thêm nữa nên có lúc kịp về ăn cơm với ba mẹ, có lúc thì ăn ở ngoài. Nên mẹ mình cũng không biết là mình có về ăn cơm hay không. Có hôm trời mưa quá nên mình đi học về trễ mà chưa ăn gì, nấu chén muối é trên bàn với nồi cơm nguội, vậy mà ăn thấy ngon. Từ đó mẹ mình nghĩ ra là rang muối lên sẽ dữ gìn và bảo vệ được lâu, nếu nhà không có gì ăn sẵn thì cũng có thứ ăn đỡ với cơm. Mình vô TP HCM học thì mẹ mình hay gửi thêm vài lọ muối lá é, nhiều lúc thèm cũng có ăn vì trong này không bán lá é tươi. “
Còn nếu nhà có trái cây như cóc, xoài, ổi, mận thì cứ chấm chấm liên tục không thôi, vị cay cay của ớt sim quyện với mùi thơm của lá é không thể cưỡng lại. Ngoài ra người Phú Yên chế biến các món nướng thường chỉ cần ướp nguyên liệu với muối lá é để giúp giữ trọn vị ngon của món ăn như gà nướng, chim cút nướng, dê nướng, cá rô đồng nướng trộn với muối lá é… Đồng thời muối lá é này chỉ cần nặn thêm ít chanh là thành nước chấm bắt miệng cho những món như gà luộc, tôm hấp, cua hấp…”
Bữa cơm chiều ở quê với những món ăn đậm vị thơm ngon .Món muối lá é không chỉ là món gia vị muối chấm thường thì, nó là vị của quê nhà, của niềm thương và những chắt chiu mẹ dành cho con gái. Vị nỗi nhớ của những người con xa quê đem theo trên bước đường mưu sinh. Và rồi từ đó, niềm yêu thương sẽ nối dài từng ngày .Với mong ước tạo nên nhận thức tích cực hơn về tình yêu nước trải qua sợi dây văn hoá, liên kết vùng miền, thôi thúc du lịch văn minh, thôi thúc tiêu thụ nông sản vững chắc cho mỗi địa phương, nhóm Yêu Bếp do food blogger Phan Anh Esheep xây dựng đã phát động chiến dịch ” Bản đồ siêu thị nhà hàng chữ S : Yêu Nhất Nước Ta ” trong hội đồng yêu nhà hàng .
Với chiến dịch này, các thành viên sẽ tham gia đăng bài chia sẻ hướng dẫn các món ăn Việt Nam tự mình nấu hoặc chia sẻ giới thiệu về các món ăn, các sản vật nông nghiệp của địa phương mình sinh sống nói riêng; cũng như văn hóa ẩm thực và nét thu hút về du lịch nói chung.
Bài viết về muối lá é được phân mục Ăn ngon trình làng trên đây là một trong những bài viết nằm trong khuôn khổ chiến dịch ” Yêu Nhất Nước Ta ” này. Qua bài viết, phân mục xin gửi lời cảm ơn tới nhóm Yêu Bếp cũng như tác giả bài viết đã san sẻ cùng chúng tôi về một trong những món ăn không chỉ ngon mà còn vô cùng rực rỡ của siêu thị nhà hàng Việt .
Ảnh: NVCC
