Đây là một câu thành ngữ quen thuộc và được thống kê trong nhiều cuốn từ điển thành ngữ, tục ngữ tiếng Việt. Về cơ bản, ngữ nghĩa của thành ngữ này cũng được giải thích tương tự nhau.( Thethaovanhoa. vn ) –
Chữ và nghĩa: ‘Dương tính’ – nỗi lo nhân loại
Dương tính, một từ đang làm cho mọi người Nước Ta giờ đây phải giật mình e sợ mỗi khi nghe đài, xem tivi hay vào mạng. Cứ mỗi ngày, số lượng bệnh nhân được xét nghiệm Covid-19 ( trên quốc tế và ở Nước Ta ) có hiệu quả dương thế tăng lên lại khiến hội đồng rùng mình. Chỉ 2 âm tiết đơn thuần thế thôi, dương thế là tín hiệu đáng sợ của đại dịch mang tính toàn thế giới mà quốc tế đang phải đương đầu .
Từ điển tiếng Việt (Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2017) cho rằng, “Máu chảy ruột mềm” dùng để “ví tình máu mủ ruột rà, thương yêu đùm bọc nhau, chia sẻ với nhau những nỗi đau khổ”. Trong cuộc sống, không hiếm khi những người thân của ta rơi vào những hoàn cảnh buồn đau, do gặp những rủi ro, mất mát về thể xác, tinh thần hay của cải vật chất. Chắc mọi người còn nhớ lời Thúy Vân nói với chị mình (là Thúy Kiều) khi gia đình gặp gỡ đoàn viên sau 15 năm lưu lạc, có câu:
Gặp cơn bình địa ba đào
Mà đem duyên chị buộc vào duyên em .
Cũng là phận cải duyên kim
Cũng là máu chảy ruột mềm chớ sao ?
Thúy Vân muốn nói tới sự thông cảm của mình trước nỗi đau của mái ấm gia đình Vương Ông mà hậu quả dẫn đến thảm kịch là nàng Kiều phải bán mình để giải thoát cho cha và đem lại sự yên ổn cho cả nhà. Thúy Vân đã dám nhận nghĩa vụ và trách nhiệm ” nối duyên ” với Kim Trọng để chị mình ” giữ chữ tín ” khỏi mang tiếng là người quên lời ” thệ hải minh sơn “. ” Máu chảy ruột mềm ” mà Thúy Vân nhắc tới là sự xót thương và sau đó là sự sẻ chia nghĩa vụ và trách nhiệm của nàng .
Nghĩa bóng, nghĩa biểu trưng của thành ngữ này là như vậy. Nhưng xét về nghĩa đen, nghĩa là địa thế căn cứ hình thành nên nghĩa bóng thì có chuyện phải bàn. Đó là, có phải người ta khi xảy ra hiện tượng kỳ lạ mất máu ( máu chảy ) thì tự nhiên ruột sẽ mềm ra không ?
Hành khách đi từ vùng dịch về đang đợi các cơ quan chức năng đọc tên để vào khu vực cách ly tại sân bay. Ảnh: Huy Hùng – TTXVN
Ruột cũng như mọi bộ phận của khung hình con người, rất cần có máu để duy trì mọi hoạt động giải trí. Khi bị thương vì sự cố nào đó ( ngã, tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải, bị bom đạn … ) chắc như đinh người ta sẽ bị mất máu. Có thể có người mất nhiều, người mất ít, nhưng theo Bác sĩ CKII Phạm Tuấn Dương – Phó Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu – thì thông thường, ruột của con người ta đều mềm. Còn nếu không may bị mất máu, thì biểu lộ rõ nhất là áp huyết sẽ tụt, body toàn thân cơ bắp bủn rủn, thần kinh ảnh hưởng tác động, sẽ thấy sây sẩm mặt mày và mọi tâm lý sẽ kém sáng suốt. Lúc ấy, mọi hành vi sẽ không còn tự chủ được nữa .
