Khái niệm chấm dứt hợp đồng lao động ( Terminate of the labor contract ) là gì ? Chấm dứt hợp đồng lao động trong tiếng Anh là gì ? Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động ? Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động ?
Thực tế lúc bấy giờ cho thấy, hợp đồng là một khái niệm rất quen thuộc và được sử dụng thông dụng, thoáng đãng trong nhiều nghành khác nhau của đời sống. Nhằm bảo vệ quyền hạn của những bên như đã thỏa thuận hợp tác, thống nhất những bên sẽ thực thi ghi nhận nội dung đó trong hợp đồng. Chấm dứt hợp đồng lao động được sử dụng như thế nào và trường hợp nào được coi là chấm dứt đúng pháp luật pháp lý ?
1. Chấm dứt hợp đồng lao động là gì ?
Chấm dứt hợp đồng lao động là sự kiện người lao động chấm dứt làm việc cho người sử dụng lao động do hợp đồng lao động đương nhiên chấm dứt, do người lao động bị sa thải, hoặc do một trong hai bên đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn.
Đơn phương chấm dứt hợp đồng là quyền được “ rút chân ” ra khỏi một hợp đồng đã được giao kết trước. Về nguyên tắc, việc phá vỡ cam kết luôn không được khuyến khích, nếu như không muốn nói là bị không cho. Tuy nhiên, nếu như pháp lý hợp đồng nói chung trù liệu cho việc phá vỡ cam kết một cách dữ thế chủ động chỉ trong một số ít trường hợp được dự kiến và bên phá vỡ cam kết luôn phải gánh chịu những hậu quả pháp lý nhất định, thì luật lao động xem việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, đặc biệt quan trọng là việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ người lao động như một quyền quan trọng của người lao động, quan trọng không kém quyền được giao kết hợp đồng lao động.
2. Chấm dứt hợp đồng lao động trong tiếng Anh là gì ?
Chấm dứt hợp đồng lao động trong tiếng Anh được hiểu là Terminate of the labor contract.
Định nghĩa chấm dứt hợp đồng lao động trong tiếng anh là : “ Termination of labor contract is the sự kiện in which the employee terminates working for the employer because the labor contract is automatically terminated, the employee is fired, or either party is unilaterally terminated. labor contract ahead of time. ” Điểm đ khoản 1 Điều 5 Bộ luật Lao động năm 2019 pháp luật người lao động có quyền “ Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động ”. Nhìn trong tổng thể và toàn diện những trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động được ghi nhận tại Nước Ta hoàn toàn có thể tưởng tượng được 3 nhóm nguyên do ; i ) Chấm dứt hợp đồng lao động do những nguyên do tất yếu ; ii ) Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động ; iii ) Chấm dứt hợp đồng lao động do cắt giảm lao động ( gồm có những trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động do đổi khác cơ cấu tổ chức hoặc công nghệ tiên tiến, chấm dứt hợp đồng lao động vì nguyên do kinh tế tài chính và chấm dứt hợp đồng lao động do sáp nhập, hợp nhất, chia, tách doanh nghiệp, hợp tác xã ). Trong đó, đơn phương chấm dứt hợp đồng là một trường hợp được ghi nhận với khá nhiều sự thận trọng từ nhà làm luật cả trong Bộ luật lao động năm 1994, Bộ luật lao động năm 2012 và Bộ luật lao động 2019 .
Xem thêm: Mẫu thông báo chấm dứt hợp đồng lao động mới nhất 2022
3. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động
Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động được liệt kê trong Bộ luật lao động như sau : – Hết hạn hợp đồng lao động, trừ trường hợp lao lý tại khoản 4 Điều 177 của Bộ luật này. – Đã triển khai xong việc làm theo hợp đồng lao động. – Hai bên thỏa thuận hợp tác chấm dứt hợp đồng lao động. – Người lao động bị phán quyết phạt tù nhưng không được hưởng án treo hoặc không thuộc trường hợp được trả tự do theo lao lý tại khoản 5 Điều 328 của Bộ luật Tố tụng hình sự, tử hình hoặc bị cấm làm việc làm ghi trong hợp đồng lao động theo bản án, quyết định hành động của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp lý. – Người lao động là người quốc tế thao tác tại Nước Ta bị trục xuất theo bản án, quyết định hành động của Tòa án đã có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý, quyết định hành động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. – Người lao động chết ; bị Tòa án công bố mất năng lượng hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết. – Người sử dụng lao động là cá thể chết ; bị Tòa án công bố mất năng lượng hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết. Người sử dụng lao động không phải là cá thể chấm dứt hoạt động giải trí hoặc bị cơ quan trình độ về ĐK kinh doanh thương mại thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra thông tin không có người đại diện thay mặt theo pháp lý, người được chuyển nhượng ủy quyền triển khai quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người đại diện thay mặt theo pháp lý .
Xem thêm: Chốt sổ BHXH khi tự nghỉ việc, chấm dứt hợp đồng lao động trái luật?
– Người lao động bị giải quyết và xử lý kỷ luật sa thải. – Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo pháp luật tại Điều 35 của Bộ luật này. – Người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo lao lý tại Điều 36 của Bộ luật này. – Người sử dụng lao động cho người lao động thôi việc theo pháp luật tại Điều 42 và Điều 43 của Bộ luật này. – Giấy phép lao động hết hiệu lực hiện hành so với người lao động là người quốc tế thao tác tại Nước Ta theo pháp luật tại Điều 156 của Bộ luật này. – Trường hợp thỏa thuận hợp tác nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động mà thử việc không đạt nhu yếu hoặc một bên hủy bỏ thỏa thuận hợp tác thử việc.
4. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
Dù được ghi nhận theo những cách khác nhau, nhưng tựu trung lại, hoàn toàn có thể thấy có hai khuynh hướng lao lý về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động ở những vương quốc trên quốc tế :
Thứ nhất, xem đây là một quyền của người lao động để tự bảo vệ mình trước những vi phạm nghiêm trọng của người sử dụng lao động. Nhóm thứ nhất này còn chia thành nhiều cấp độ khác nhau giữa các quốc gia: với pháp luật Thái Lan, hành vi vi phạm của người sử dụng lao động được xem như một điều kiện để thực hiện việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Trong khi đó, quan điểm của học giả Pháp thì cần áp dụng lý thuyết về việc “kiểm soát sau” đối với các quyết định đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Thậm chí, Bộ luật lao động Cộng hoà Pháp còn chia việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ phía người lao động thành hai trường hợp: đơn phương chấm dứt ngay và đơn phương chấm dứt sau khi có phán quyết của toà án cấp có thẩm quyền tuỳ thuộc vào sự cấp thiết và lý do để chấm dứt hợp đồng lao động.
Xem thêm: Trình tự chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động hợp pháp
Hầu hết những vương quốc đều lao lý theo quy mô thứ nhất này, chỉ khác ở mức độ trấn áp.
Thứ hai, xem đây là một quyền đương nhiên và gần như vô điều kiện của người lao động. Bộ luật lao động 2019 của Việt Nam áp dụng mô hình này. Điều 35 Bộ luật lao động 2019 quy định:
“ 1. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau : a ) Ít nhất 45 ngày nếu thao tác theo hợp đồng lao động không xác lập thời hạn ; b ) Ít nhất 30 ngày nếu thao tác theo hợp đồng lao động xác lập thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng ; c ) Ít nhất 03 ngày thao tác nếu thao tác theo hợp đồng lao động xác lập thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng ; d ) Đối với 1 số ít ngành, nghề, việc làm đặc trưng thì thời hạn báo trước được thực thi theo pháp luật của nhà nước. 2. người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây :
Xem thêm: Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động theo pháp luật
a ) Không được sắp xếp theo đúng việc làm, khu vực thao tác hoặc không được bảo vệ điều kiện kèm theo thao tác theo thỏa thuận hợp tác, trừ trường hợp lao lý tại Điều 29 của Bộ luật này ; b ) Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp lao lý tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này ; c ) Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng tác động đến sức khỏe thể chất, nhân phẩm, danh dự ; bị cưỡng bức lao động ; d ) Bị quấy rối tình dục tại nơi thao tác ; đ ) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo lao lý tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này ; e ) Đủ tuổi nghỉ hưu theo pháp luật tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp những bên có thỏa thuận hợp tác khác ; g ) người sử dụng lao động phân phối thông tin không trung thực theo pháp luật tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng tác động đến việc thực thi hợp đồng lao động ”. Từ lao lý này hoàn toàn có thể thấy, trong mọi trường hợp, với mọi loại hợp đồng ( có xác lập thời hạn hay không xác lập thời hạn ), bất kể có hay không có nguyên do và nguyên do là gì, người lao động nếu muốn đều hoàn toàn có thể tự mình đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần phải thực thi một thủ tục đặc biệt quan trọng có ý nghĩa trấn áp quyền từ một chủ thể khác. Luật chỉ dự liệu một thời cơ duy nhất cho người sử dụng lao động trong việc phản đối quyết định hành động của người lao động bằng cách bắt người này phải gánh chịu những hậu quả nhất định khi chứng tỏ thành công xuất sắc trước Toà án rằng, người lao động đã đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động một cách trái pháp lý .
Xem thêm: Chấm dứt hợp đồng lao động theo Điều 35 của Bộ luật Lao động 2019
Xét về mức độ của bảo vệ quyền, Bộ luật lao động 2019 đã có sự đổi khác quan trọng trong việc bảo vệ tối đa cho người lao động tự do triển khai quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của mình. Điều này hoàn toàn có thể thấy rõ hơn trong việc so sánh với quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ người sử dụng lao động. Trong mọi trường hợp, người sử dụng lao động muốn được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động một cách hợp pháp thì phải có những nguyên do được pháp luật tại khoản 1 Điều 36 Bộ luật lao động 2019 và phải tuân thủ thủ tục báo trước được pháp luật tại khoản 2 của Điều này. Nói cách khác, quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động gần như không đổi khác gì từ Bộ luật lao động 2012 đến Bộ luật lao động 2019. Bộ luật lao động 2019 của Nước Ta thiết lập điều kiện kèm theo để đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tuỳ thuộc vào nguyên do của việc chấm dứt. Và điều kiện kèm theo duy nhất đặt ra trong đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ người lao động, đó là điều kiện kèm theo báo trước. Khoản 1 Điều 35 Bộ luật lao động 2019 “ người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau : a ) Ít nhất 45 ngày nếu thao tác theo hợp đồng lao động không xác lập thời hạn ; b ) Ít nhất 30 ngày nếu thao tác theo hợp đồng lao động xác lập thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng ; c ) Ít nhất 03 ngày thao tác nếu thao tác theo hợp đồng lao động xác lập thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng ; d ) Đối với 1 số ít ngành, nghề, việc làm đặc trưng thì thời hạn báo trước được triển khai theo pháp luật của nhà nước ”. Trong khi đó, nếu có những nguyên do được liệt kê sau đây thì người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần phải báo trước : – Không được sắp xếp theo đúng việc làm, khu vực thao tác hoặc không được bảo vệ điều kiện kèm theo thao tác theo thỏa thuận hợp tác, trừ trường hợp pháp luật tại Điều 29 của Bộ luật lao động ; – Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp lao lý tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật lao động ; – Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm tác động ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, nhân phẩm, danh dự ; bị cưỡng bức lao động ; – Bị quấy rối tình dục tại nơi thao tác ;
– Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật lao động;
– Đủ tuổi nghỉ hưu theo lao lý tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp những bên có thỏa thuận hợp tác khác ; – người sử dụng lao động phân phối thông tin không trung thực theo pháp luật tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật lao động làm ảnh hưởng tác động đến việc thực thi hợp đồng lao động.
Kết luận: Chấm dứt hợp đồng lao động là diễn ra phổ biến hiện nay, áp dụng trong nhiều trường hợp, với mục đích cuối cùng là chấm dứt quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Người lao động và người sử dụng lao động nên tham khảo và nắm bắt được quy định của Bộ luật lao động để chấm dứt hợp đồng lao động cho đúng quy định pháp luật.
