Trong đầu tư chứng khoán, giá trị tài sản vốn hết sức quan trọng. Tuy nhiên vấn đề đặt ra lúc này là làm thế nào để tính toán chính xác giá trị tài sản vốn. Nhằm giải quyết nhu cầu tính toán này, người ta đã sử dụng đến mô hình CAPM. Vậy thực chất mô hình CAPM là gì? Làm cách nào để tính CAPM? Ưu nhược điểm của mô hình CAPM là gì? Hãy cùng Sinvest tìm hiểu nhé.
1. Mô hình CAPM là gì?
CAPM hay Capital Asset Pricing Model là mô hình cho biết mối liên hệ giữa rủi ro và tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng của một tài sản. Trong mô hình CAPM, tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng bằng với tỷ suất bằng với tính tỷ suất sinh lợi phi rủi ro. Và cộng thêm khoản bù đắp rủi ro đến từ toàn hệ thống.
CAPM cho biết mối liên hệ giữa rủi ro đáng tiếc và tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng
Mô hình định giá tài sản vốn CAPM phát triển bởi 3 nhà kinh tế học John Lintner, William Sharpe và Jack Treynor. CAMP ứng dụng lần đầu vào năm 1960. Cho đến nay mặc dù đã thêm một số mô hình định giá khác nhưng CAMP vẫn được tin tưởng sử dụng nhiều hơn cả.
Thực tế, bất kể mô hình góp vốn đầu tư nào cũng đều sống sót rủi ro đáng tiếc nhất định. Đơn cử như CP của doanh nghiệp niêm yết trên sàn sàn chứng khoán, doanh thu thực tiễn hoàn toàn có thể tốt hơn doanh thu kỳ vọng. Thậm chí nếu doanh nghiệp làm ăn có hiệu suất cao, doanh thu sẽ ở con số âm ( lỗ ) .
Nhà góp vốn đầu tư trọn vẹn hoàn toàn có thể thống kê giám sát rủi ro đáng tiếc cho một khoản góp vốn đầu tư bất kể. Lúc này, quy mô định giá gia tài vốn CAPM được xem như công cụ tuyệt vời và hoàn hảo nhất để đo lường và thống kê cống phẩm với một khoản góp vốn đầu tư .
2. Cách tính CAPM
Để thống kê giám sát doanh thu kỳ vọng so với mụn khoản góp vốn đầu tư kèm rủi ro đáng tiếc, người ta sẽ sử dụng đoạn trích dưới đây .
Công thức thống kê giám sát doanh thu kỳ vọng
Trong đó:
- r cho biết lợi tức kỳ vọng đối với một loại hình tài sản đầu tư
- rf cho biết lợi nhuận của loại hình tài sản phi rủi ro
- β hệ số beta cho biết độ nhạy của loại hình tài sản đầu tư với biến động của thị trường
- rm cho biết lợi nhuận kỳ vọng vào thị trường
- (rm – rf) khoản chi nhánh bù đắp rủi ro từ thị trường
2.1. Lợi nhuận kỳ vọng
r là ký hiệu đại diện cho lợi nhuận kỳ vọng đối với tài sản vốn theo thời gian đầu tư trong công thức trên. Kết quả về luật lợi nhuận kỳ vọng tương tự như phiên bản giả định trong dài thời hạn. Theo đó khoản đầu tư cần phải sản sinh lợi nhuận trong vòng đời tồn tại của nó.
2.2. Lợi nhuận của tài sản phi rủi ro
Trong công thức giám sát CAPM, doanh thu phi rủi ro đáng tiếc ký hiệu là rf
Thực tế, chẳng thứ gì sống sót theo dạng gia tài phi rủi ro đáng tiếc. Thế nhưng, gói vay cơ quan chính phủ trong kỳ hạn ngắn hoàn toàn có thể tạm coi như một khoản góp vốn đầu tư tương đối bảo đảm an toàn, phi rủi ro đáng tiếc .
Trong công thức đo lường và thống kê CAPM, doanh thu phi rủi ro đáng tiếc ký hiệu là rf. Nó gần như tương tự với cống phẩm của trái phiếu cơ quan chính phủ trong 10 năm. Khi đó, lãi suất vay phi rủi ro đáng tiếc cần tương ứng với vương quốc phát hành trái phiếu, có thời hạn đáo hạn thích hợp với thời hạn góp vốn đầu tư .
Tuy vậy, pháp luật chung về kỳ hạn lãi suất vay thường là 10 năm. Bởi trái phiếu chính phủ nước nhà luôn là loại trái phiếu có tính bảo đảm an toàn, thanh khoản không thay đổi nhất .
2.3. Lợi nhuận kỳ vọng của thị trường
Lợi nhuận kỳ vọng của thị trường cũng là một trong những đại lượng quan trọng theo công thức thống kê giám sát CAPM. Nếu như có kế hoạch góp vốn đầu tư vào một CP, rm chính là doanh thu kỳ vọng góp vốn đầu tư, hay người ta còn gọi đây là ngân sách vốn cho CP .
2.4. Hệ số β
Hệ số β cho biết mức biến động của lợi nhuận, nó phản ánh thông qua những thay đổi về giá. Nói theo cách dễ hiểu hơn, β mô tả độ nhạy của cổ phiếu với biến động rủi ro thị trường. Muốn tìm ra hệ số này, bạn phải áp dụng phương pháp quy hồi so sánh lợi nhuận trên một loại cổ phiếu với mức lợi nhuận của thị trường vốn.
Hệ số β cho biết mức dịch chuyển của doanh thu, nó phản ánh trải qua những đổi khác về giá
- Nếu β > 1: Rủi ro từ thị trường chứng khoán lúc này cao hơn với mặt bằng chung của thị trường.
- Nếu β
- Nếu β = 1: Lợi nhuận kỳ vọng với một loại chứng khoán đã bằng với mức lợi nhuận trung bình của thị trường.
- Nếu β
Xác định thông số β trước nhà đầu tư hoàn toàn có thể phần nào xác lập một khoản vốn góp vốn đầu tư có rủi ro đáng tiếc cao hơn hoặc thấp hơn so với lãi suất vay phi rủi ro đáng tiếc. Tiền từ lãi suất vay phi rủi ro đáng tiếc sự giám sát theo phương pháp bù thị trường vốn chủ chiếm hữu .
Như vậy, với việc xem xét từng thành phần trong quy mô CAPM, nhà đầu tư sẽ nhìn nhận được một CP nào đó có tương thích với tiềm năng doanh thu của họ hay không .
2.5. Chênh lệch bù đắp rủi ro thị trường
Chênh lệch bù đắp rủi ro đáng tiếc thị trường ( rm – rf ) là phần cống phẩm bổ trợ khi góp vốn đầu tư vào CP thay vì góp vốn đầu tư vào những mô hình gia tài phi rủi ro đáng tiếc khác. Trong quá trình thời gian ngắn, CP trọn vẹn có năng lực tăng giá hoặc giảm giá .
Chính vì thế, tỷ suất lợi nhuận trung bình trên thị trường vốn dễ là một con số âm hơn là một tác dụng dương. Nhằm hạn chế đổi khác trong thời gian ngắn tại phần bù đắp rủi ro đáng tiếc CP, bạn hoàn toàn có thể triển khai nghiên cứu và phân tích đường trung bình động theo thời hạn dài, thời hạn nghiên cứu và phân tích hoàn toàn có thể lê dài đến shop thập kỷ
3. Ví dụ về hoạt động của mô hình CAPM
Ví dụ bạn đang cần nắm góp vốn đầu tư 50 USD vào CP ABC với cổ tức 3 % / năm. Hệ số β lúc này là 1.5 ( rủi ro đáng tiếc lớn hơn so với thị trường ). Giả lãi suất vay phi rủi ro đáng tiếc cũng là 3 %, bạn kỳ vọng thị trường hoàn toàn có thể tăng giá trị 5 % / năm .
Vậy doanh thu kỳ vọng ảnh dựa vào quy mô CAPM thế được thống kê giám sát theo biểu thức sau :
3 % + 1.5 × ( 5 % – 3 % ) = 6 %
Tuy nhiên cống phẩm cũng phải chiết khấu. Theo đó, cổ tức dự kiến của CP cùng với tăng trưởng của CP đều nằm trong kế hoạch dự kiến. Trường hợp giá trị chiết khấu của đồng xu tiền bằng đúng 50 USD, quy mô CAPM cho thấy CP ABC đang chiếm hữu giá trị hài hòa và hợp lý .
4. Ưu và nhược điểm của mô hình CAPM là gì?
Áp dụng quy mô định giá gia tài CAPM khi góp vốn đầu tư giờ kinh doanh thị trường chứng khoán rất thiết yếu để bạn xác lập trước rủi ro đáng tiếc. Tuy vậy, quy mô CAPM cũng vẫn còn 1 số ít điểm hạn chế .
4.1. Ưu điểm mô hình CAPM là gì?
CAPM chỉ gồm một phép tính rất dễ để nhà nghiên cứu và phân tích thống kê giám sát
Ưu điểm của mô hình CAPM nằm ở tính dễ sử dụng, áp dụng được cho nhiều danh mục đầu tư, có tính đến rủi ro thị trường, linh hoạt thay đổi, cụ thể là gì?
- Dễ áp dụng: CAPM chỉ gồm một phép tính rất dễ để nhà phân tích tính toán. Bất cứ khi nào bạn cũng có thể kiểm tra, xác định độ tin cậy của tỷ suất lợi nhuận.
- Áp dụng được cho nhiều danh mục đầu tư: Mô hình CAPM được xây dựng trên giả định nhà đầu tư sở hữu nhiều danh mục. Chẳng hạn như danh mục thị trường, loại bỏ yếu tố phi rủi ro từ hệ thống.
- Có tính đến rủi ro thị trường: Hệ số β là phần tính toán rủi ro trong mô hình CAPM. Mọi rủi ro đều tính toán kỹ lưỡng, không nằm trong những mô hình vốn khác. Thực tế, rủi ro thị trường là biết số rất khó dự đoán trước. Chính bởi vậy, nó không thể bị loại bỏ hoàn toàn.
- Thay đổi linh hoạt: Mỗi khi doanh nghiệp cần xác định cơ hội thường có xu hướng kết hợp yếu tố tài chính, kinh doanh với những hoạt động kinh doanh hiện tại. Tuy nhiên nếu kết hợp như vậy, mô hình tính toán thông thường gần như không thể thực hiện. Thế nhưng với mô hình định giá tài sản vốn CAPM thì lại có thể.
4.2. Nhược điểm mô hình CAPM là gì?
Lợi nhuận tối thiểu theo đo lường và thống kê của CAPM có năng lực thấp hơn thực tiễn
Bên ngoài ưu điểm, quy mô CAPM vẫn sống sót điểm yếu kém về lãi suất vay phi rủi ro đáng tiếc, lợi tức thị trường và khả vay lãi với lãi suất vay phi rủi ro đáng tiếc, đơn cử là gì ?
- Lãi suất phi rủi ro: Trong công thức tính toán CAPM, lãi suất phi rủi ro rf đã được chấp nhận. Tuy nhiên với số lượng cổ phiếu thay đổi theo từng ngày sẽ tạo ra mức biến động mạnh.
- Lợi tức thị trường: Thông thường thì lợi nhuận trên thị trường sẽ bằng tổng số tiền lãi và cổ tức. Tuy nhiên ở một thời điểm nào, lợi tức có khả năng lại là một số âm. Từ đó tính kiếm thị quả lợi nhuận thị trường trường trong dài hạn bạn đã tái sử dụng để tạo ra lợi nhuận mới. Tính tình lợi nhuận theo cách này dường như đã tụt hậu. Bởi nó chưa thể đại diện hoàn toàn cho lợi nhuận thị trường trong tương lai.
- Vay lãi với lãi suất rủi ro: Mô hình CAPM hình thành từ 4 giả định cơ bản. Trong số này, tỉ số nhà đầu tư có thể vay / lãi suất phi rủi ro là không khả thi. Vì nhà đầu tư cá nhân không đủ khả năng để vay với tỷ lệ vay / cho vay tỷ lệ giống như chính phủ. Chính vì thế lợi nhuận tối thiểu có thể ít hơn so với với tính toán trên lý thuyết của mô hình.
Tổng kết
Mô hình định giá tài sản vốn CAPM phản ánh mối liên hệ giữa rủi ro và tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng. Trong đầu chứng khoán, mô hình tính toán này giúp ích khá nhiều cho nhà phân tích khi cần xác định rủi ro và cơ hội. Chúc bạn thành công khi áp dụng mô hình CAPM!
