Advertisement
Biểu đồ là cách biểu diễn trực quan, chi tiết và thực tế nhất các số liệu, dữ liệu trong môn địa lý. Từ các biểu đồ với số liệu kèm theo đó ta có thể nhận xét sự tăng, giảm, thay đổi nhiều loại dữ liệu và đưa ra kết luận chính xác. Tùy từng dữ liệu hay yêu cầu mà mỗi loại biểu đồ giúp biểu diễn dữ liệu hợp lý nhất. Trong bài viết này mình sẽ liệt kê các dạng biểu đồ thường được sử dụng trong môn địa lý nhất.
Biểu đồ là gì ?
Biểu đồ là các dạng hình học khác nhau được thể hiện dưới dạng đồ và các dữ liệu, số liệu được thể hiện bằng những biểu tượng như hình tròn, đường thẳng, biểu đồ cột…. Một biểu đồ có thể biểu thị dữ liệu số dạng bảng, hàm và cung cấp thông tin khác nhau.
Biểu đồ thường được sử dụng để diễn đạt, nhận xét hay nhìn nhận từ những nguồn tài liệu lớn. Chúng được sử dụng trong nhiều nghành khác nhau và hoàn toàn có thể được tạo bằng tay thủ công hoặc trên máy tính bằng ứng dụng biểu đồ .
Các dạng biểu đồ phổ cập
Biểu đồ cột
Biểu đồ cột là một trong những dạng biểu đồ phổ cập nhất trong môn địa lý, nó giúp so sánh sự độc lạ tài liệu giữa những mốc thời hạn cố định và thắt chặt. Trục dọc, còn được gọi là trục Y, thường được hiển thị trong những giá trị số. Trục X trên đường ngang hiển thị một khoảng chừng thời hạn. Nó hiển thị tài liệu bằng cách sử dụng một số ít cột có cùng chiều rộng, mỗi cột đại diện thay mặt cho một hạng mục đơn cử. Chiều cao của mỗi cột tỷ suất thuận với một tập hợp đơn cử ( ví dụ : tổng của những giá trị trong hạng mục mà nó đại diện thay mặt ). Các hạng mục hoàn toàn có thể là số lượng dân số, nhóm tuổi hoặc vị trí địa lý … Nhược điểm của dạng biểu đồ cột là chỉ tương thích với những tập dữ liệu vừa và nhỏ. Biểu đồ cột có những dạng sau :
Biểu đồ cột đơn
Mỗi cột màn biểu diễn một số liệu nhất định, đây là dạng cơ bản nhất, dễ vẽ và nhận xét nhất. Các trường hợp nên sử dụng biểu đồ đơn là so sánh dân số những năm, tăng trưởng kinh tế tài chính, số lượng sinh viên mỗi năm …
Cách nhận xét biểu đồ cột đơn
Từ những số liệu đã cho, ta thực thi vẽ từng cột tương ứng với từng năm, sau đó so sánh độ cao của biểu đồ để đưa ra Kết luận tài liệu tăng hay giảm theo từng năm .
Biểu đồ cột đôi, nhiều cột
Thay vì sử dụng duy nhất một cột, ta hoàn toàn có thể sử dụng 2, 3 hoặc nhiều cột trên cùng một mốc thời hạn. Sau đó đưa ra Kết luận về 1 nhóm tài liệu theo tháng, quý, năm. Các loại tài liệu nên chọn biểu đồ nhiều cột là so sánh tỉ lệ giới tính nam, nữ được sinh ra trong năm. Tỉ lệ nhập, xuất sản phẩm & hàng hóa trong tháng …
Biểu đồ cột chồng nhau
Thay vì sử dụng dạng biểu đồ nhiều cột trong nhóm, một cách khác là xếp chồng tài liệu trên cùng một cột .
Biểu đồ cột ngang
Một cách khác là màn biểu diễn số liệu theo dạng cột ngang, giúp so sánh những khái niệm và tỷ suất Xác Suất giữa những yếu tố hoặc bộ tài liệu. Ví dụ, doanh thu hàng năm hoặc hàng quý .
Biểu đồ hình tròn trụ
Biểu đồ hình tròn trụ rất tốt để trình diễn và hiển thị tài liệu theo một chiều riêng không liên quan gì đến nhau, nó sử dụng thoáng đãng trong những nghành nghề dịch vụ khác nhau để bộc lộ tỷ suất Phần Trăm và so sánh tài liệu một cách trực quan nhất .Biểu đồ hình tròn trụ thường được chia thành những phần, mỗi phần hình tròn trụ hiển thị size của một số ít thông tin tương quan. Biểu đồ hình tròn trụ được sử dụng để hiển thị kích cỡ tương đối của những bộ phận của tổng thể và toàn diện .
Trong thực tiễn, bạn hoàn toàn có thể chia bất kể nhóm tài liệu mẫu nào thành những loại khác nhau, ví dụ như theo giới tính hoặc trong những nhóm tuổi khác nhau. Đối với những dự án Bất Động Sản kinh doanh thương mại, bạn hoàn toàn có thể sử dụng biểu đồ hình tròn trụ để biểu lộ tầm quan trọng của một yếu tố đơn cử so với những yếu tố khác. Tuy nhiên, để nghiên cứu và phân tích 1 số ít bộ tài liệu khác nhau, bạn nên dùng biểu đồ cột .
Các dạng biểu đồ hình tròn gồm:
- Biểu đồ tròn đơn .
- Biểu đồ tròn có những nửa đường kính khác nhau .
- Biểu đồ bán tròn ( hai nửa hình tròn trụ thường bộc lộ cơ cấu tổ chức giá trị xuất nhập khẩu .
Biểu đồ đường
Loại biểu đồ này thường được sử dụng để lý giải khuynh hướng qua những thời kỳ. Trục dọc luôn hiển thị số lượng, trong khi trục X cho biết 1 số ít yếu tố tương quan khác. Biểu đồ đường hoàn toàn có thể được hiển thị với những điểm lưu lại trong hình dạng của hình tròn trụ, hình vuông vắn hoặc những định dạng khác .
Cần chú ý quan tâm rằng số lượng bản ghi tài liệu của biểu đồ đường phải lớn hơn 2, hoàn toàn có thể được sử dụng để so sánh khuynh hướng của khối lượng tài liệu lớn .
Biểu đồ miền
Biểu đồ miền rất giống với biểu đồ đường. Biểu đồ khu vực là cách để hiển thị khuynh hướng trong một khoảng chừng thời hạn cho một hoặc một số ít hạng mục hoặc đổi khác giữa 1 số ít nhóm tài liệu. Về cơ bản, biểu đồ miền có hai loại chính : biểu đồ miền xếp chồng và hoàn thành xong. Cả hai loại này hoàn toàn có thể hiển thị thực chất của những tập dữ liệu đã chọn của bạn .
Màu tô của biểu đồ miền cần có độ trong suốt nhất định. Độ trong suốt hoàn toàn có thể giúp người dùng quan sát mối quan hệ chồng chéo giữa những loạt khác nhau. Khu vực không có độ trong suốt sẽ khiến những loạt khác nhau bao trùm lẫn nhau .
Biểu đồ phân tán
Biểu đồ phân tán là cách để nghiên cứu và phân tích cách những tiềm năng khác nhau xử lý xung quanh một chủ đề chính và những size khác nhau của chúng trong một khoảng chừng thời hạn. Ví dụ : bạn hoàn toàn có thể nhanh gọn so sánh những loại loại sản phẩm dựa trên ngân sách và giá cả. Biểu đồ phân tán có một số ít yếu tố khác nhau : điểm ghi lại, điểm và đường thẳng. Tất cả những yếu tố này hoàn toàn có thể chỉ ra và liên kết những đơn vị chức năng tài liệu khác nhau. Bạn hoàn toàn có thể chọn vẽ biểu đồ phân tán chỉ trong những điểm lưu lại hoặc đường. Nói chung, những điểm lưu lại là lý tưởng cho những điểm tài liệu nhỏ, trong khi những dòng là tốt cho size lớn của những điểm tài liệu .
Biểu đồ pareto
Biểu đồ Pareto là một biểu đồ dạng cột. Độ dài của những cột biểu thị tần suất hoặc ngân sách và được sắp xếp với những thanh dài nhất ở bên trái và ngắn nhất ở bên phải. Theo cách này, biểu đồ miêu tả trực quan những trường hợp nào có ý nghĩa hơn .
Biểu đồ tích hợp
Khi số liệu đề bài cho là những số liệu có đơn vị chức năng khác nhau thì chắc như đinh phải vẽ biểu đồ tích hợp giữa biểu đồ cột và biểu đồ đường với 2 trục tung. Có thể là cột ghép hoặc cột chồng nếu như tài liệu đã cho có 2 chỉ tiêu cùng đơn vị chức năng, nhưng 1 chỉ tiêu này nằm trong chỉ tiêu khác. Còn 1 chỉ tiêu có đơn vị chức năng khác ( thứ hai ) thì bộc lộ bằng biểu đồ đường .
Những lưu ý trước khi vẽ biểu đồ
Trong quy trình thực thi việc vẽ biểu đồ bạn cần chú ý quan tâm 1 số ít điều sau đây :
Giá trị dữ liệu: Bạn nên xóa mọi chi tiết thừa như màu sắc, văn bản hoặc dòng khỏi biểu đồ. Cố gắng đơn giản hóa một biểu đồ hoặc có thể tách thành hai hoặc nhiều biểu đồ. Các biến trong biểu đồ nên được kết nối trực tiếp với các đơn vị số của các nhóm dữ liệu đã có.
Cách sắp xếp: Hãy chắc chắn rằng biểu đồ của bạn trình bày so sánh rõ ràng và dễ đọc. Do đó, nên cấu trúc bộ dữ liệu của mình theo thứ tự rõ ràng dựa trên các giá trị đã chọn.
Các chỉ số: Các chỉ số cũng rất quan trọng để làm nổi bật biểu đồ. Chèn chính xác thông tin trên dòng, cột trong biểu đồ để tránh người khác hiểu sai về dữ liệu mà mình đang biểu diễn.
Màu sắc và trục: Cố gắng đơn giản hóa các loại màu của biểu đồ. Sử dụng cùng một màu trong một cường độ khác nhau trong cùng loại. Làm cho biểu đồ có cùng một mẫu màu cho cùng trục hoặc nhãn.
Kết luận: Trên đây là các dạng biểu đồ thường được sử dụng trong môn địa lý. Tùy dữ liệu mà đề bài cho, mình nên phân tích và chọn 1 biểu đồ thích hợp nhất để biểu diễn nha.
Advertisement
