Brake là gì? Thuật ngữ ngày không quá xa lạ với dân kỹ thuật và dân chuyên xe, nhưng vẫn còn khá xa lạ với một số người.
Có những trường hợp lái xe ô tô bối rối khi đèn báo brake hiện lên trên bảng tap lô nhưng lại không biết xử lý như thế nào.
Ô Tô Hoàng Long xin gửi đến quý độc giả bài viết tổng hợp về hệ thống brake là gì cũng như những thông tin thú vị bên lề về hệ thống này.
Brake Là Gì?
Brake là một thiết bị cơ khí có tác dụng để hãm hoặc ngăn cản chuyển động bằng cách hấp thụ năng lượng từ một hệ thống chuyển động.
Brake trong tiếng Việt được gọi là phanh, thắng .
Nó được sử dụng để làm chậm hoặc dừng một phương tiện đi lại đang hoạt động, bánh xe, trục xe hoặc để ngăn cản hoạt động của nó, thường được triển khai bằng lực ma sát .
Kể từ khi phương tiện đi lại luân chuyển ( Vehicle ) Open cho đến nay thì phanh vẫn là bộ phận quan trọng nhất của xe vì nó bảo vệ bảo đảm an toàn cho cả phương tiện đi lại và người lái .
Có 2 loại phanh phổ cập nhất trang bị cho cả xe hơi, xe tải, xe máy và xe đạp điện đó là phanh tang trống và phanh đĩa .
Thuật ngữ tương quan :
Brake booster là gì: Brake booster là trợ lực phanh, sử dụng sức mạnh chân không được tạo ra tự nhiên trong động cơ để khuếch đại áp lực chân của người lái.
Brake fluid là gì: Brake fluid hay dầu phanh là một loại dầu thủy lực được sử dụng trong các ứng dụng phanh thủy lực và ly hợp thủy lực trong ô tô, xe máy, xe tải Isuzu và một số xe đạp. Nó được sử dụng để truyền lực thành áp suất và khuếch đại lực phanh.
Brake pad là gì: brake pad hay má phanh là một thành phần của phanh đĩa được sử dụng trong ô tô và các ứng dụng khác. Má phanh được cấu tạo bởi các tấm đệm bằng thép với vật liệu ma sát liên kết với bề mặt tiếp xúc với rôto phanh đĩa.
Cơ Chế Hoạt Động Của Brake (Phanh)
Ngay sau khi bánh xe được ý tưởng, một câu hỏi ngay lập tức phát sinh : làm thế nào để giảm vận tốc quay của nó và làm cho quy trình này diễn ra trơn tru nhất hoàn toàn có thể .
Hệ thống phanh tiên phong trông rất thô sơ – một khối gỗ gắn với mạng lưới hệ thống đòn kích bẩy. Khi khối gỗ tiếp xúc với mặt phẳng của bánh xe sẽ tạo ra ma sát và bánh xe dừng lại. Lực phanh nhờ vào vào lực chân của người lái – càng nhấn mạnh vấn đề, xe dừng càng nhanh .
Qua nhiều thập kỷ, chính sách này đã được tinh chỉnh và điều khiển : khối gỗ được bọc bằng da, hình dạng và vị trí gần bánh xe đã được đổi khác .
Vào đầu những năm 1900, sự phát triển đầu tiên của phanh ô tô hiệu quả đã xuất hiện, mặc dù rất ồn ào. Một phiên bản cải tiến hơn của cơ chế đã được Louis Renault đề xuất trong cùng một thập kỷ.
Vào thời gian đó, quốc tế xe hơi đã có một số ít tùy chọn cho những mạng lưới hệ thống khác nhau : tang trống, đĩa, guốc, dây đai, thủy lực và ma sát. Thậm chí còn có những thiết bị điện tử .
Tất nhiên, tổng thể những mạng lưới hệ thống này trong phong cách thiết kế tân tiến đều rất khác so với những mạng lưới hệ thống tiên phong của chúng, và 1 số ít mạng lưới hệ thống trọn vẹn không được sử dụng do tính không trong thực tiễn và độ an toàn và đáng tin cậy thấp .
Hệ thống đáng đáng tin cậy nhất lúc bấy giờ là đĩa. Những chiếc xe thể thao tân tiến được trang bị đĩa lớn tích hợp với má phanh rộng và bộ kẹp phanh có từ 2 đến 12 piston .
Hầu hết những mạng lưới hệ thống phanh thường sử dụng lực ma sát giữa hai mặt phẳng ép vào nhau để chuyển động năng của vật hoạt động thành nhiệt, hoặc hoàn toàn có thể sử dụng những giải pháp quy đổi nguồn năng lượng khác .
Ví dụ, phanh tái tạo quy đổi hầu hết nguồn năng lượng thành nguồn năng lượng điện, hoàn toàn có thể được tàng trữ để sử dụng sau này .
Các chiêu thức khác quy đổi động năng thành thế năng ở những dạng tích trữ như không khí có áp suất hoặc dầu có áp suất .
Phanh hãm điện sử dụng từ trường để đổi khác động năng thành dòng điện trong đĩa phanh, vây hoặc ray và chuyển hóa thành nhiệt năng .
Các giải pháp phanh khác thậm chí còn còn đổi khác động năng thành những dạng khác nhau, ví dụ bằng cách truyền nguồn năng lượng cho một bánh đà quay .
Phanh ma sát trên xe hơi tích trữ nhiệt phanh ở phanh tang trống hoặc phanh đĩa trong khi phanh, sau đó truyền nhiệt dần ra không khí. Khi xuống dốc, một số ít xe hoàn toàn có thể dùng phanh khí xả thay cho phanh chính để giảm vận tốc .
Khi bàn đạp phanh của một phương tiện đi lại văn minh có phanh thủy lực được đẩy vào xi lanh chính, sau cuối một pít tông sẽ đẩy má phanh vào đĩa phanh làm bánh xe chậm lại. Trên trống phanh, nó tương tự như như xi lanh đẩy guốc phanh vào tang trống, điều này cũng làm bánh xe chậm lại .
Ứng Dụng Của Brake (Phanh)
Phanh thường được vận dụng cho trục quay hoặc bánh xe, nhưng cũng hoàn toàn có thể có những dạng khác như mặt phẳng của chất lỏng hoạt động ( những cánh hòn đảo gió được tiến hành vào nước hoặc không khí ) .
Một số phương tiện đi lại sử dụng tích hợp những cơ cấu tổ chức phanh, ví dụ điển hình như xe đua kéo có cả phanh bánh và dù, hoặc máy bay có cả phanh bánh và cánh kéo nâng lên không trung khi hạ cánh .
Hầu hết tổng thể những loại xe bánh lốp đều có phanh. Ngay cả xe đẩy tư trang và xe mua hàng cũng hoàn toàn có thể có chúng để sử dụng trên đoạn đường chuyển dời .
Hầu hết những máy bay cánh cố định và thắt chặt đều được lắp phanh bánh xe ở phần gầm. Một số máy bay cũng có mạng lưới hệ thống phanh hơi được phong cách thiết kế để giảm vận tốc khi bay .
Phanh ma sát trên xe hơi tích trữ nhiệt phanh ở phanh tang trống hoặc phanh đĩa trong khi phanh, sau đó truyền nhiệt dần ra không khí .
Khi xuống dốc, một số ít xe hoàn toàn có thể dùng phanh khí xả ảnh hưởng tác động lên động cơ để phanh .
Khi bàn đạp phanh của một phương tiện đi lại tân tiến có phanh thủy lực được đẩy vào xi lanh chính, ở đầu cuối một pít tông sẽ đẩy má phanh vào đĩa phanh làm bánh xe chậm lại .
Trên trống phanh, nó tựa như như xi lanh đẩy guốc phanh vào tang trống, điều này cũng làm bánh xe chậm lại .
Những Lưu Ý Khi Sử Dụng Phanh
Nên vệ sinh, lau rữa đĩa phanh và má phanh định kỳ hoặc sau đi đi dưới trời mua, đường sình lầy hoặc nhiều bụi bẩn để sử dụng phanh lâu bền hơn .
Những dị vật cứng như sỏi, cát, kim loại khi bám vào má phanh hoặc đĩa phanh sẽ làm mòn rất nhanh chóng hệ thống phanh, giảm hiệu năng và độ bền của phanh.
Lưu Ý :
Khi chữ hoặc ký hiệu đèn báo Brake trên bảng táp lô sáng lên thì người lái xe phải đặc biệt chú ý, vì có thể xảy ra 2 tình trạng sau:
Thứ nhất, xe còn ở chính sách phanh đỗ, người lái cần hạ phanh đỗ xe xuống ( nhấn nút với những xe đời mới ) thì xe mới chạy được .
Tình trạng thứ hai đó là mạng lưới hệ thống phanh gặp lỗi và người lái cần dừng xe lại bảo đảm an toàn và kiểm tra mạng lưới hệ thống phanh ngay lập tức .
Đèn báo BRAKE trên bảng taplo sáng lên không đơn thuần là người điều khiển chưa hạ hết phanh tay mà có thể là hệ thống cảnh báo má phanh bị mòn, thiếu dầu phanh, đường ống dẫn dầu đang bị rò rỉ, cảm biến không hoạt động…
Khi thấy đèn cảnh báo nhắc nhở Brake sáng lên, người lái xe kiểm tra xem phanh tay đã hạ hết chưa .
Trong trường hợp phanh tay đã hạ hết nhưng đèn vẫn sáng, người lái nhanh gọn đưa phương tiện đi lại vào lề đường, dừng xe lại và gọi cứu hộ cứu nạn giao thông vận tải, gara thay thế sửa chữa xe đến để đưa xe về kiểm tra, thay thế sửa chữa mạng lưới hệ thống phanh .
Cấu Tạo Của Phanh
Cấu tạo của phanh đĩa gồm có : Piston, thước kẹp, má phanh, đĩa phanh .
Cấu tạo của phanh tang trống gồm : trống phanh, xi lanh phanh, má phanh, guốc phanh .
Xem thêm
Tải Trọng Là Gì? Phân Biệt Tải Trọng Và Trọng Tải
Các Loại Brake (Phanh) Thông Dụng
Phanh có lẽ rằng là tính năng bảo đảm an toàn quan trọng nhất của bất kể loại xe nào. Biết những loại phanh khác nhau hoàn toàn có thể giúp bạn hiểu rõ hơn khi chăm nom và sửa chữa thay thế phanh của mình .
Có hai loại phanh chính dừng xe của bạn khi đang lái xe : phanh đĩa và phanh tang trống. Ngoài ra, hầu hết toàn bộ những loại xe đều có phanh khẩn cấp và chống bó cứng phanh ABS .
Tùy thuộc vào loại xe bạn đang lái, có những loại mạng lưới hệ thống phanh khác nhau :
Phanh Cơ Học
Hệ thống này hoạt động giải trí bằng cách tạo ra lực ma sát khi hai mặt phẳng cọ xát vào nhau. Có hai loại phanh cơ học :
Phanh tang trống : Phanh tang trống có một trống phanh bằng sắt kẽm kim loại bao quanh cụm phanh ở mỗi bánh xe. Khi bàn đạp phanh co lại, áp suất thủy lực ép hai guốc phanh vào trống phanh. Điều này tạo ra ma sát và khiến xe giảm vận tốc và dừng lại .
Phanh đĩa : Hệ thống ma sát sử dụng phanh bánh xe để làm chậm hoạt động quay của bánh xe xe hơi ; má phanh được đẩy vào rôto phanh bằng một bộ kẹp. Ma sát giữa những tấm đệm và rôto làm cho xe chạy chậm và dừng lại .
Phanh Thủy Lực
Phanh được quản lý và vận hành bằng áp suất thủy lực được gọi là phanh thủy lực. Các phanh này dựa trên nguyên tắc của định luật Pascal .
Phanh thủy lực một mạch : Một xi lanh chính được phân phối bởi một bình chứa dầu phanh thủy lực và được liên kết bằng một mạng lưới hệ thống ống sắt kẽm kim loại và phụ kiện cao su đặc gắn với xi lanh bánh xe ; mỗi bánh xe có những pít-tông đối nhau trên băng hoặc phanh tang trống ; áp suất được tạo ra để đẩy những pít tông ra xa nhau và ép má phanh vào xi lanh bánh xe .
Phanh thủy lực hai mạch : gồm có một mạch lệnh kích hoạt khi nhấn phanh và một mạch thứ hai được điều khiển và tinh chỉnh bởi máy tính xe hơi để thống kê giám sát lực tính năng và đưa nó vào mạng lưới hệ thống bơm thủy lực .
Phanh Áp Suất
Phanh hơi hay phanh khí nén : một mạng lưới hệ thống sử dụng không khí thay vì dầu thủy lực để kích hoạt phanh đĩa hoặc phanh tang trống tiêu chuẩn, thường được sử dụng trên xe buýt, xe tải và xe kéo .
Power Brake Booster: một hệ thống sử dụng sức mạnh chân không được tạo ra tự nhiên trong động cơ để khuếch đại áp lực chân của người lái để dừng ngay cả những xe rất nặng.
Phanh Điện
Brake-by-wire : một mạng lưới hệ thống dây điện tử, khi đạp phanh, đo điện trở và gửi tín hiệu đến máy tính của xe hơi, đo lường và thống kê lực tính năng và vận dụng cho mạng lưới hệ thống bơm thủy lực
Hệ thống Phanh Antilock ( ABS ) : một bộ phận điều khiển và tinh chỉnh điện, bộ truyền động thủy lực và những cảm ứng vận tốc bánh xe riêng không liên quan gì đến nhau hoạt động giải trí cùng nhau để ngăn phanh bị bó cứng bằng cách nhanh gọn bơm phanh khi phát hiện có năng lực bị bó cứng ; từng bánh xe được điều khiển và tinh chỉnh riêng để duy trì độ bám đường .
Hệ thống Phanh Khẩn cấp Nâng cao ( AEBS ) : một mạng lưới hệ thống bảo đảm an toàn tự động hóa sử dụng những cảm ứng để giám sát khoảng cách giữa những phương tiện đi lại với những phương tiện đi lại xung quanh và tự động hóa vận dụng những chính sách phanh khẩn cấp để tránh va chạm sắp xảy ra .
Phanh Đậu Xe (Phanh tay)
Một phanh đỗ xe là một mạng lưới hệ thống phanh thứ cấp hoạt động giải trí độc lập với phanh chính được cho phép một phương tiện đi lại đứng yên khi đậu trên một mặt phẳng nghiêng hoặc bề mặt phẳng .
Phanh đỗ thường được quản lý và vận hành bằng một bàn đạp nhỏ gần cửa bên người lái bên dưới cột lái, hoặc bằng một đòn kích bẩy trong bảng điều khiển và tinh chỉnh TT, cần lực cơ học để quản lý và vận hành. Một số loại xe đời mới đã thay thế sửa chữa những thiết bị này bằng một nút bấm đơn thuần .
Phanh Khẩn Cấp
Phanh đỗ xe cũng giống như phanh khẩn cấp, do đó các cơ chế được sử dụng để điều khiển cả hai đều giống nhau. Sự khác biệt trong các thuật ngữ là tình huống và cách xe phản ứng khi sử dụng phanh đỗ làm phanh khẩn cấp có thể rất khác nhau.
Các Thuật Ngữ Thông Dụng
- auxiliary brake lights: đèn phanh phụ
- band brake: đai phanh (thắng)
- band brake clevis: chạc siết phanh đai
- belt brake: phanh đai
- brake adjusting spanner: khóa điều chỉnh phanh
- brake adjusting tool: dụng cụ điều chỉnh phanh
- brake anchor plate: tấm chắn phanh
- brake application: sự tác dụng của phanh
- brake assemble: cụm phanh
- block brake: phanh guốc
- block brake: phanh má
- brake adjuster: bộ điều chỉnh phanh
- brake band anchor clip: kẹp gốc đai phanh
- brake bleeder: dụng cụ xả gió phanh
- brake block: guốc phanh
- brake block (brakeshoe): gối phanh
- brake anchor plate: tấm mang phanh
- brake anchor plate: tấm neo phanh
- brake application: sự bóp phanh
- brake cable: cáp phanh
- wedge brake: phanh nêm
- winch brake: phanh bện
- winch brake: phanh xoắn
Thông qua bài viết này của Ô Tô Hoàng Long, hi vọng quý độc giả đã nắm bắt được khái niệm brake là gì cũng như nguyên lý hoạt động và cấu tạo của nó.
