1. Hơi nước và độ ẩm của không khí
– Không khí bao giờ cũng chứa một lượng hơi nước nhất định tạo nên độ ẩm không khí.
– Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế.
– Nhiệt độ có ảnh hưởng đến khả năng chứa hơi nước của không khí. Nhiệt độ không khí càng cao lượng hơi nước chứa được càng nhiều nên độ ẩm càng cao.
2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất
– Quá trình tạo thành mây, mưa:
+ Khi không khí bốc lên cao, bị lạnh dần hơi nước sẽ ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ, tạo thành mây.
+ Gặp điều kiện thuận lợi, hơi nước tiếp tục ngưng tụ làm các hạt nước ta dần rồi rơi xuống đất thành mưa.
Hinh 52. Thùng đo mưa và Hinh 53. Biểu đồ lượng mưa của TP.Hồ Chí Minh
a. Tính lượng mưa trung bình của một địa phương.
– Đo lượng mưa bằng thùng đo mưa (Vũ kế)
– Tính lượng mưa trong tháng: Cộng tất cả lượng mưa các ngày trong tháng.
– Tính lượng mưa trong năm: Cộng toàn bộ lượng mưa trong cả 12 tháng lại.
b. Sự phân bố lượng mưa trên thế giới
– Phân bố không đồng đều.
– Mưa nhiều ở vùng xích đạo
– Mưa ít ở vùng cực và gần cực.
TRẢ LỜI CÂU HỎI LIÊN QUAN
? (trang 61 SGK Địa lý 6) Dựa vào bảng Lượng hơi nước tối đa trong không khí (trang 61 SGK Địa lý 6), em hãy cho biết lượng hơi nước tối đa mà không khí chứa được khi có nhiệt độ: 10oC, 20oC và 30oC.
Lượng hơi nước tối đa mà không khí chứa được khi có nhiệt độ:
– Nhiệt độ 10oC – có lượng hơi nước tối đa 5 g/m3.
– Nhiệt độ 20oC – có lượng hơi nước tối đa 17 g/m3.
– Nhiệt độ 30oC – có lượng hơi nước tối đa 30 g/m3.
? (trang 62 SGK Địa lý 6) Dựa vào biểu đồ mưa của Thành phố Hồ Chí Minh ở hình 53 (trang 62 SGK Địa lý 6), cho biết:
+ Tháng nào có mưa nhiều nhất? Lượng mưa khoảng bao nhiêu mm?
+ Tháng nào có mưa ít nhất? Lượng mưa khoảng bao nhiêu mm?
– Tháng 9 có mưa nhiều nhất, lượng mưa khoảng 327,1 mm.
– Tháng 2 có mưa ít nhất, lượng mưa khoảng 4,1 mm.
? (trang 62 SGK Địa lý 6) Quan sát bản đồ phân bố lượng mưa trên thế giới (hình 54, trang 63 SGK Địa lý 6), hãy:
+ Chỉ ra các khu vực có lượng mưa trung bình năm trên 2.000 mm, các khu vực có lượng mưa trung bình năm dưới 200 mm.
+ Nhận xét về sự phân bố lượng mưa trên thế giới.
Hinh 54. Bản đồ phân bổ lượng mưa trung bình trên quốc tế
– Các khu vực có lượng mưa trung bình năm trên 2.000 mm: chủ yếu phân bố ở hai bên đường Xích đạo.
– Các khu vực có lượng mưa trung bình năm dưới 200 mm: tập trung ở những vùng có vĩ độ cao.
– Nhận xét về sự phân bố lượng mưa trên thế giới: không đồng đều từ Xích đạo về cực.
? (trang 63, 64 SGK Địa lý 6) Dựa vào bảng sau:
Lượng mưa của Thành phố Hồ Chí Minh trong năm
( tiếp theo )
|
Tháng |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
|
Lượng mưa (mm) |
293,7 | 269,8 | 327,1 | 266,7 | 116,5 | 48,3 |
– Hãy tính tổng lượng mưa trong năm ở Thành phố Hồ Chí Minh.
– Hãy tính tổng lượng mưa trong các tháng mùa mưa (tháng 5, 6, 7, 8, 9, 10) ở Thành phố Hồ Chí Minh.
– Hãy tính tổng lượng mưa trong các tháng mùa khô (tháng 11, 12, 1, 2, 3, 4) ở Thành phố Hồ Chí Minh.
– Tổng lượng mưa trong năm ở Thành phố Hồ Chí Minh: 1.930,9 mm.
– Tổng lượng mưa trong các tháng mùa mưa (tháng 5, 6, 7, 8, 9, 10) ở Thành phố Hồ Chí Minh: 1.687,3 mm.
– Tổng lượng mưa trong các tháng mùa khô (tháng 11, 12, 1, 2, 3, 4) ở Thành phố Hồ Chí Minh: 243,6 mm.
? (trang 64 SGK Địa lý 6) Nhiệt độ có ảnh hưởng đến khả năng chứa hơi nước của không khí như thế nào?
– Nhiệt độ ảnh hưởng rất lớn đến khả năng chứa hơi nước của không khí, nhiệt độ không khí càng cao lượng hơi nước chứa được càng nhiều nhưng nó cũng có hạn.
=>Khi không khí đã chứa được lượng hơi nước nhất định thì không khí đã bão hoà hơi nước.
? (trang 64 SGK Địa lý 6) Trong điều kiện nào, hơi nước trong không khí sẽ ngưng tụ thành mây, mưa…
+ Khi không khí bốc lên cao, bị lạnh dần hơi nước sẽ ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ, tạo thành mây.
+ Gặp điều kiện thuận lợi, hơi nước tiếp tục ngưng tụ làm các hạt nước ta dần rồi rơi xuống đất thành mưa.
? (trang 64 SGK Địa lý 6) Nước ta nằm trong khu vực có lượng mưa trung bình năm là bao nhiêu?
Lượng mưa trung bình hàng năm nước ta từ 1.500 đến 2.000 mm.
