Các ngân hàng nhà nước đều xác lập AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt quan trọng nhất. Trong khi những ngân hàng nhà nước bị kiểm soát và điều chỉnh bởi rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thì AMC gần như rất ít văn bản kiểm soát và điều chỉnh trực tiếp .Các ngân hàng nhà nước đều xác lập AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt quan trọng nhất. Trong khi những ngân hàng nhà nước bị kiểm soát và điều chỉnh bởi rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thì AMC gần như rất ít văn bản kiểm soát và điều chỉnh trực tiếp .
Các ngân hàng đều xác định AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt nhất
Những giới hạn pháp luật
Công ty quản trị nợ và khai thác gia tài ngân hàng nhà nước thương mại ( AMC ) là một loại “ thực thể ” rất đặc biệt quan trọng trong mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước. Nếu chiểu theo những lao lý pháp lý cũ về việc xây dựng “ Công ty quản trị nợ và khai thác gia tài thuộc ngân hàng nhà nước thương mại ” thì sẽ rất khó xếp AMC thuộc loại nào, vì bản thân ngân hàng nhà nước cũng chỉ là một doanh nghiệp và AMC của chính ngân hàng nhà nước đó cũng là một doanh nghiệp. Về mặt pháp lý, đây là hai pháp nhân độc lập, nhưng về mặt nhiệm vụ, đây thực ra là một bộ phận của ngân hàng nhà nước. Hiện tại, những ngân hàng nhà nước đều xác lập AMC là công ty con và là dạng công ty con đặc biệt quan trọng nhất. Trong khi những ngân hàng nhà nước bị kiểm soát và điều chỉnh bởi rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thì AMC gần như rất ít văn bản kiểm soát và điều chỉnh trực tiếp. “ Các công ty con trong những nghành khác của ngân hàng nhà nước như bảo hiểm, sàn chứng khoán, … đều có khá nhiều văn bản pháp lý kiểm soát và điều chỉnh, ngoài những, mạng lưới hệ thống những tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế khá nhiều để tìm hiểu thêm, thì AMC gần như không có gì ”, Giám đốc quản trị rủi ro đáng tiếc, tuân thủ và pháp chế của một AMC san sẻ. AMC có hành lang pháp lý hoạt động giải trí thuộc hàng “ khó đoán ” nhất trong nghành, nửa thuộc nghành quản trị chuyên ngành của Ngân hàng Nhà nước, nửa lại như những doanh nghiệp thông thường khác. Hiện tại, văn bản quy phạm cấp cao nhất kiểm soát và điều chỉnh trực diện hoạt động giải trí của AMC là Quyết định 150 / 2001 / QĐ-TTg ngày 5/10/2001 của Thủ tướng nhà nước về Thành lập công ty quản trị nợ và khai thác gia tài ngân hàng nhà nước thương mại. Sau đó, Ngân hàng Nhà nước có Quyết định 1390 / 2001 / QĐ-NHNN về Ban hành điều lệ mẫu công ty quản trị nợ và khai thác gia tài ngân hàng nhà nước thương mại. Bộ Tài chính có thêm Thông tư 27/2002 / TT-BTC Quy định chính sách kinh tế tài chính cho những công ty AMC. Như vậy, suốt 16 năm qua, AMC của những ngân hàng nhà nước dựa vào đa phần những văn bản này để hoạt động giải trí. Trong đó, việc tổ chức triển khai, hoạt động giải trí, quy mô quản trị của AMC theo điều lệ mẫu của ngân hàng nhà nước đã không còn tương thích. Bởi, trong 16 năm qua, Luật Doanh nghiệp đã được phát hành và qua 1 lần sửa đổi, và lao lý về cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai của một doanh nghiệp đã khác đi rất nhiều, nhưng vẫn điều lệ đó. Giám đốc pháp chế một ngân hàng nhà nước cho hay : “ Thực ra, chúng tôi xác lập rằng, văn bản có giá trị pháp lý cao hơn là Luật Doanh nghiệp, nên phải tuân thủ Luật Doanh nghiệp, nếu có chỗ nào đó những văn bản lao lý về AMC chưa lấp đầy được. Tuy nhiên, khi thiết kế xây dựng chính sách, cũng không dám thoát ly khỏi hẳn những pháp luật hiện tại, do đây vẫn là những văn bản pháp lý còn hiệu lực hiện hành ”. Ngoài ra, chính sách kinh tế tài chính với AMC do Bộ Tài chính hướng dẫn cũng đã rất cũ, 1 số ít số lượng giới hạn đã không còn tương thích với tình hình mới, như số lượng giới hạn về hoa hồng môi giới bán gia tài, … Đây là những điều cần phải sửa đổi và công ty cũng đang mong ước có hướng dẫn của những Bộ. Việc “ thả ” cho những AMC thời hạn vừa qua của những cơ quan quản trị nhà nước hoàn toàn có thể một phần do những hoạt động giải trí của công ty này đã được kiểm soát và điều chỉnh bởi 1 số ít luật chuyên ngành khác nhau.
“AMC thường là cơ quan triển khai các hoạt động thu hồi nợ, trong đó, ba biện pháp chính thường được áp dụng là đôn đốc khách hàng trả nợ, thu giữ tài sản đảm bảo, khởi kiện khách hàng.
Việc đôn đốc nợ thì muôn hình vạn trạng, như gọi điện, gặp gỡ, đốc thúc, … đương nhiên, những nhiệm vụ này chẳng có pháp luật nào kiểm soát và điều chỉnh, còn việc thu giữ gia tài hay khởi kiện thì phải tuân theo những pháp lý chuyên ngành. Pháp luật chuyên ngành lại kiểm soát và điều chỉnh cho “ chủ nợ ”, mà chủ nợ phải là ngân hàng nhà nước, chứ không phải là AMC của ngân hàng nhà nước đó, nên thực chất việc AMC đi tịch thu nợ vẫn là làm theo ủy quyền, ủy thác, theo hợp đồng với ngân hàng nhà nước ” – vị giám đốc trên nhận xét. Hiện Nghị quyết 42 của Quốc hội đã được cho phép những ngân hàng nhà nước ủy thác cho công ty AMC của chính ngân hàng nhà nước đó thu giữ gia tài. Tuy nhiên, thực tiễn, việc thu giữ cũng không hề đơn thuần. Rồi câu truyện thu giữ gia tài của những AMC cũng đã gây không ít lùm xùm, như công ty AMC của một ngân hàng nhà nước đã từng khóa cửa, tịch thu nợ, nhốt luôn cả người giúp việc của người mua trong nhà do sơ xuất về tìm hiểu nhân thân, hay chuyện đưa cả biệt đội như S.W.A.T đi thu giữ gia tài. Theo pháp luật của pháp lý, ngành nghề đòi nợ thuê là ngành kinh doanh thương mại có điều kiện kèm theo về bảo mật an ninh trật tự, nhưng nếu chiểu theo cái này, thì AMC những ngân hàng nhà nước có thuộc sự kiểm soát và điều chỉnh của những lao lý này không ? Và nếu có, bao nhiêu AMC đã được cấp giấy ghi nhận đủ điều kiện kèm theo kinh doanh thương mại ngành nghề này ? Mỗi AMC lại có một hoạt động giải trí khác nhau nên chịu sự quản trị nhà nước của nhiều bộ ngành, nhưng lại thực sự rất ít chịu sự kiểm tra, giám sát. Gần như chưa có cuộc thanh tra trực tiếp, tổng lực nào của Thanh tra, Giám sát Ngân hàng so với hoạt động giải trí của công ty AMC, trong khi đó, ngân hàng nhà nước thương mại đều bị thanh tra định kỳ, khoảng chừng 3-4 năm một lần. Vậy, liệu với mô hình 100 % vốn, nắm giữ nhiều nợ xấu, những gì những ngân hàng nhà nước thương mại đang muốn ẩn ở AMC của chính mình có không ?
Định hình một “sân chơi”
Qua tìm hiểu và khám phá hoạt động giải trí của một số ít AMC thấy có hoạt động giải trí thẩm định giá. Đây là hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ngành nghề có điều kiện kèm theo. Nhưng khi truy vấn vào cơ sở tài liệu của Bộ Tài chính, chưa có một công ty AMC của ngân hàng nhà nước thương mại nào được cấp phép hoạt động giải trí thẩm định giá. Theo một luật sư, pháp lý về giá lúc bấy giờ chưa được cho phép xây dựng công ty thẩm định giá do tổ chức triển khai nắm giữ 100 % vốn, nên việc chưa có AMC nào có trong list công ty thẩm định giá được cấp phép hoạt động giải trí cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, vị này cũng nhấn mạnh vấn đề, quản trị nhà nước về giá là hoạt động giải trí chuyên ngành của Bộ Tài chính, và phải có hồ sơ mới Tóm lại được, nên việc xem xét tính hợp pháp phải do Thanh tra Bộ Tài chính thanh tra tổng lực, xem xét.
Ngoài ra, các công ty này cũng đăng ký các hoạt động có luật chuyên ngành quản lý như đấu giá tài sản,… đều thuộc quản lý nhà nước của các bộ, ngành khác nhau, nên việc Ngân hàng Nhà nước quản lý khó xuể.
Theo chủ trương chung, việc kinh doanh thương mại của doanh nghiệp là quyền tự do, và chuyện những AMC lan rộng ra kinh doanh thương mại cũng cần khuyến khích tương thích. Tuy nhiên, do đặc trưng, những ngân hàng nhà nước đều nắm giữ 100 % vốn, nên Ngân hàng Nhà nước cũng cần chú ý quan tâm để bảo vệ tính minh bạch, bảo đảm an toàn chung cho chính những ngân hàng nhà nước mẹ. Tóm lại, việc xây dựng công ty AMC rõ ràng là một chủ trương đúng đắn, tương thích, để bảo vệ bảo đảm an toàn cho mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước. Tuy nhiên, sau 17 năm, đã đến lúc cần tổng thanh tra rà soát AMC, xem xét những vướng mắc, khó khăn vất vả nếu có để kịp thời tháo gỡ, cũng như có những kiểm soát và điều chỉnh thiết yếu cho doanh nghiệp cực kỳ đặc trưng này. ( Theo Vietnamnet )
