Axit malic (oxaloacetate acid) có công thức phân tử C4H6O5.
Công thức cấu trúc : HOOC-CH2-CH ( OH ) – COOH .Axit malic gọi theo danh pháp IUPAC là axit 2 – hidroxi butandioic .
Tính chất vật lý[sửa|sửa mã nguồn]
Axit malic là chất lỏng, tan nhiều trong nước. Có mùi thơm của táo.Thành phần chính làm nên vị chua của táo là axit này.
Khái quát đặc thù hóa học[sửa|sửa mã nguồn]
Axit malic là hợp chất hữu cơ tạp chức, có chứa cả hai nhóm chức là carboxyl ( COOH ) và nhóm hydroxyl ( OH ) .Dó đó axit malic có đặc thù của axit và những phản ứng đặc trưng của nhóm chức .
Tính chất của axit[sửa|sửa mã nguồn]
- 1 Tác dụng với kim loại:Vì là axit yếu nên nó chỉ phản ứng với các kim loại hoạt động khá mạnh:
HOOC-CH2-CH ( OH ) – COOH + 3N a — > NaOOC-CH2-CH ( ONa ) – COONa + 1,5 H22HOOC – CH2-CH ( OH ) – COOH + Mg — > ( OOC-CH2-CH ( OH ) – COO ) 2M g + 2H2
Nguyên tử H ở nhóm COOH có độ phân cực mạnh hơn nhiều so với ở nhóm OH nên khi phản ứng với các kim loại cứng chỉ có các gốc carboxyl phản ứng.
- 2 Tác dụng với oxit kim loại:
2HOOC – CH2-CH ( OH ) – COOH + 3N a2O — > 2N aOOC – CH2-CH ( ONa ) – COONa + 3H2 O .
- 3 Tác dụng với muối của axit yếu hơn:
HOOC-CH2-CH ( OH ) – COOH + 2N aHCO3 — > NaOOC-CH2-CH ( OH ) – COONa + 2CO2 + 2H2 O .
- 4 Làm đổi màu quỳ tím sang màu đỏ nhạt.
Tính chất của nhóm COOH : phản ứng este hóa[sửa|sửa mã nguồn]
HOOC-CH2-CH ( OH ) – COOH + 2C2 H5OH — > C2H5OOC-CH2-CH ( OH ) – COOC2H5 + 2H2 O .
Phản ứng tách nước[sửa|sửa mã nguồn]
HOOC-CH2-CH ( OH ) – COOH — > HOOC-CH = CH-COOH + H2O .
Phản ứng này xảy ra dưới tác dụng của axit sunfuric đặc và có đun nóng.
Axit tạo ra là axit không no có đồng phân lập thể : dạng cis là axit maleic, dạng trans là axit fumaric .
Vai trò trong khung hình thực vật[sửa|sửa mã nguồn]
Axit malic xuất hiện trong quy trình Hatch-Slack, tức pha tối của quy trình quang hợp ở những cây C4. Nó đóng vai trò là kho dự trữ CO2, khiến cho nồng độ CO2 trong tế bào mô giậu luôn cao mặc dầu nồng độ trong khí quyển thấp. Cùng với hoạt tính mạnh của enzim PEP-cacboxilaza nên cây C4 không có hô hấp sáng. Chính vì thế, những cây này có hiệu suất cao ( ngô, mía .. )Axit malic tạo nên vị chua của táo .
- Sách giáo khoa Hóa học 11 nâng cao -Nhà xuất bản Giáo dục.
- Sách giáo khóa Sinh học 11 nâng cao -Nhà xuất bản Giáo dục.
- Giải toán Hóa học 12- Nhà xuất bản giáo dục
