Ý nghĩa của xét nghiệm đo hoạt độ ALP trong máu
ALP là một enzym có nguồn gốc chủ yếu ở xương, phần nhỏ hơn ở microsom gan, thường được sử dụng nhiều trong chẩn đoán lâm sàng bệnh gan và xương.
1. ALP là gì?
ALP – Alkaline phosphatase (Phosphatase kiềm) là một loại enzym tồn tại ở nhiều dạng khác nhau trong cơ thể phụ thuộc vào cơ quan chúng được sinh ra. Khoảng 95% lượng ALP toàn phần trong huyết thanh có nguồn gốc từ xương và gan với tỷ lệ bằng nhau ở người trưởng thành, ngoài ra còn thấy ở nhau thai, ruột non, thận…
Trong điều kiện bình thường, hoạt độ ALP phản ánh sự tổng hợp các isoenzym của xương (hoạt tính tạo cốt bào) và của gan (phosphatase kiềm được bài xuất bình thường từ gan mật, phần nguồn gốc mật hầu như không có).
2. Xét nghiệm đo hoạt độ ALP
Vai trò quan trọng chính của việc xét nghiệm đo hoạt độ ALP trong máu là kiểm tra, sàng lọc và chẩn đoán các bệnh lý gan và xương như:
Đối với gan:
+ Đo hoạt độ ALP là một phần trong xét nghiệm đánh giá chức năng gan cơ bản.
+ Khi bệnh nhân gặp phải một số dấu hiệu như vàng mắt, vàng da, đau bụng, nôn, buồn nôn…
+ Góp phần chẩn đoán bệnh lý xơ gan, viêm gan, tắc mật, tắc ống dẫn mật, viêm túi mật,.. Nồng độ ALP tăng cao trong các trường hợp ống dẫn mật bị tắc nghẽn, tăng ít hơn trong xơ gan, viêm gan, sử dụng thuốc gây độc cho gan…
Đo hoạt độ ALP là một phần trong xét nghiệm đánh giá chức năng gan cơ bản (Hình ảnh minh họa)
Đo hoạt độ ALP là một phần trong xét nghiệm đánh giá chức năng gan cơ bản (Hình ảnh minh họa)
Đối với xương:
+ Là xét nghiệm hữu ích trong việc phát hiện các bệnh lý liên quan rối loạn tổng hợp xương do mất cân bằng giữa quá trình tạo và huỷ xương ở trẻ em như còi xương, nhuyễn xương…
+ Đánh giá sự bất thường trong quá trình phát triển của xương.
+ Hoạt độ ALP có thể tăng lên trong 3 tháng tạo can xương sau khi bị gãy xương.
Một số trường hợp bệnh lý về thận, tim mạch hoặc nhiễm trùng máu, chỉ số ALP cũng tăng cao.
Ở phụ nữ mang thai, đặc biệt 3 tháng cuối thai kỳ, chỉ số ALP cao hơn bình thường.
3. Kết quả xét nghiệm đo hoạt độ ALP có ý nghĩa gì?
Giá trị bình thường (Khoảng tham chiếu)
Bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên tình trạng sức khoẻ, lứa tuổi, theo khuyến cáo của hãng Beckman Coulter, giá trị bình thường của ALP ở:
.jpg)
Tăng hoạt độ ALP trong máu
Giảm hoạt độ ALP trong máu
– Thiểu năng giáp
– Thiếu máu nặng, thiếu máu ác tính Biermer, thiếu vitamin C
– Bệnh viêm thận mạn, xơ hoá thành nang, dị tật di truyền
– Cung cấp quá nhiều vitamin D, giảm phospho máu
– Mất khả năng tạo xương bình thường
– Suy dinh dưỡng
– Suy rau thai
Mặc dù xét nghiệm đo hoạt độ ALP trong máu không đặc hiệu cho một cơ quan nào song đây vẫn là một xét nghiệm hữu ích trong thăm dò các bệnh lý gan mật, xương.
Hiện nay, xét nghiệm đo hoạt độ ALP đã và đang được triển khai thường quy tại Bệnh viện Việt Nam – Thuỵ Điển Uông Bí. Với hệ thống máy móc hiện đại, kết quả xét nghiệm được thực hiện, đánh giá và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên có trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực khám chữa bệnh
