Trong bài này chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn 1 kiến thức vừa quen vừa lạ trong thị trường tài chính đó là trái phiếu (bond). Hầu hết ai cũng từng nghe qua về trái phiếu thế nhưng rất ít người có thể hiểu rõ ràng, chi tiết về loại hình kinh doanh này. Nếu bạn quan tâm tới trái phiếu thì đừng bỏ lỡ bài viết sau của chúng tôi nhé.
Trái Phiếu (Bond) là gì?
Trái phiếu, về thực chất là một hình thức vay vốn dài hạn, do những doanh nghiệp, những tổ chức triển khai có thẩm quyền như kho bạc nhà nước, hoặc chính phủ nước nhà phát hành. Khi đến thời kỳ đáo hạn chủ sở hữu trái phiếu sẽ nhận lại gốc bằng với mệnh giá mua trái phiếu cùng cống phẩm được tính theo lao lý ghi trên cuống phiếu hoặc được trả theo định kỳ, tùy thuộc vào cơ quan phát hành trái phiếu .
Trái phiếu (Bond) hoạt động như thế nào?
Trái phiếu được phát hành bởi các công ty huy động vốn sẽ gồm có điều khoản cho vay, thời gian thực hiện các khoản thanh toán lãi cũng như thời gian trả gốc. Lợi tức là một phần lợi nhuận mà các trái chủ kiếm được khi họ cho tổ chức phát hành vay tiền thông qua việc mua trái phiếu.
Hầu hết các trái phiếu đều có mệnh giá từ 100.000 vnđ trở lên tùy từng tổ chức phát hành. Giá phát hành trái phiếu sẽ phụ thuộc vào 1 số yếu tố như danh tiếng của tổ chức phát hành trái phiếu, thời điểm đáo hạn, lãi suất định kỳ (coupon). Mệnh giá của trái phiếu là những gì sẽ được trả lại cho người vay sau khi trái phiếu đáo hạn.
Nếu bạn chiếm hữu trái phiếu không nhất thiết bạn phải giữ chúng cho đến ngày đáo hạn, trọn vẹn hoàn toàn có thể bán cho những chủ góp vốn đầu tư khác, nếu muốn. Thông thường, trái phiếu sẽ được người vay mua lại nếu lãi suất vay giảm, và hoàn toàn có thể phát hành lại trái phiếu mới với ngân sách thấp hơn .
Lãi suất trái phiếu và lãi suất ngân hàng
Một điều mê hoặc là trái phiếu luôn có khuynh hướng đi ngược với lãi suất vay, giá trị của trái phiếu giảm đi khi lãi suất vay tăng lên và sẽ tăng lên khi lãi suất vay giảm đi .
Ví dụ khi trái phiếu được phát hành với lãi suất vay định kỳ ( coupon ) là 5 % có mệnh giá 1.000 USD. Như vậy chủ trái sẽ nhận được 50 USD tiền lãi hàng năm. Tuy nhiên, nếu lãi suất vay của nền kinh tế tài chính giảm xuống còn 4 % ví dụ điển hình thì trái chủ vẫn nhận được lãi định kỳ là 5 % như ban đâu. Điều này làm cho trái phiếu trở nên có giá trị hơn. Tương tự, nếu lãi suất vay ngân hàng nhà nước tăng lên thành 6 %, thì 5 % lãi suất vay định kỳ của trái phiếu không còn mê hoặc nữa .
Đặc điểm của trái phiếu
Giá trị mệnh giá: là số tiền mà trái chủ bỏ ra để mua và nhận lại khi đến ngày đáo hạn; nó cũng là số tiền tham chiếu mà nhà phát hành trái phiếu sử dụng khi tính toán các khoản thanh toán lãi. Ví dụ: một nhà đầu tư mua trái phiếu với giá $ 1,090, trong khi đó một nhà đầu tư khác cũng mua cùng loại trái phiếu trên nhưng chỉ với giá $ 980. Khi trái phiếu đáo hạn, cả hai nhà đầu tư sẽ nhận được vốn ban đầu là 1000$.
Lãi suất định kỳ (coupon): Đây là loại lãi suất mà nhà phát hành trái phiếu sẽ trả theo mệnh giá của trái phiếu, được biểu thị bằng phần trăm. Ví dụ: lãi suất kỳ hạn (coupon) 5% có nghĩa là trái chủ sẽ nhận được 5% x $ 1000 mệnh giá = $ 50 mỗi năm.
Kỳ trả lãi: là ngày mà nhà phát hành trái phiếu sẽ thực hiện thanh toán lãi. Thanh toán có thể được thực hiện trong bất kỳ khoảng thời gian nào, nhưng tiêu chuẩn là thanh toán giữa năm.
Ngày đáo hạn là ngày nhà phát hành trái phiếu sẽ trả cho trái chủ giá trị mệnh giá của trái phiếu.
Giá phát hành là giá mà công ty trái phiếu niêm yết vào thời điểm phát hành, tính theo tỷ lệ phần trăm của mệnh giá.
Hai yếu tố quyết định giá trị của trái phiếu
Chất lượng trái phiếu và thời hạn đáo hạn : đây là những yếu tố chính quyết định hành động lãi suất vay kỳ hạn. Nếu công ty phát hành không đủ uy tín, rất hoàn toàn có thể gây ra thực trạng vỡ nợ và trái phiếu phải trả lãi nhiều hơn. Trái phiếu càng có thời hạn đáo hạn dài sẽ càng hiến công ty phải chi trả nhiều hơn do rủi ro đáng tiếc lạm phát kinh tế cũng như sự biến hóa của lãi suất vay của ngân hàng nhà nước .
Các Tổ chức phát hành trái phiếu
Có ba tổ chức có thể phát hành trái phiếu chính:
Trái phiếu doanh nghiệp do các công ty phát hành.
Trái phiếu thành phố được phát hành bởi các tiểu bang và thành phố.
Trái phiếu chính phủ chẳng hạn như trái phiếu do Kho bạc Hoa Kỳ phát hành với mục đích bù đắp ngân sách bị thâm hụt, tài trợ cho các công trình công cộng… Đây là hình thức đầu tư an toàn, gần như không có rủi ro thanh toán và là loại có tính thanh khoản cao nhất so với 2 loại kể trên.
Các loại trái phiếu
Trái phiếu không được nhận lãi suất vay định kỳ : phát hành bằng cách chiết khấu theo mệnh giá của trái phiếu với 1 giá rất hời và thường tạo ra doanh thu khi được trả đáo hạn .
Trái phiếu quy đổi : Cho phép chủ sở hữu trái phiếu quy đổi nợ của họ thành CP ( vốn chủ sở hữu ) tại một số ít thời gian nếu giá CP tăng lên đủ cao để thực thi quy đổi .
Những rủi ro khi đầu tư trái phiếu
Rủi ro tái đầu tư
Một trong những đặc thù cơ bản của trái phiếu là được cho phép tổ chức triển khai phát hành mua lại trái phiếu trước ngày đáo hạn. Nhờ vậy, trái chủ sẽ nhận được khoản thanh toán giao dịch gốc có giá trị cao hơn so với mệnh giá .
Tuy nhiên, mặt trái của yếu tố này là nhà đầu tự nhận được tiền nhưng không hề tái đầu tư tại mức lãi suất vay tương tự. Về vĩnh viễn, rủi ro đáng tiếc tái đầu tư có tác động ảnh hưởng xấu đến doanh thu góp vốn đầu tư .
Để khắc phục thực trạng này nhiều nhà đầu tư sẽ lựa chọn những loại trái phiếu không có đặc tính tịch thu, để nhận được mức lãi suất vay cao hơn .
Rủi ro lạm phát
Khi lạm phát kinh tế ngày càng tăng sẽ khiến cho nhu cầu mua sắm của những nhà đầu tư sẽ giảm và thu về mức lợi suất âm .
Cụ thể, giả sử một nhà đầu tư trái phiếu có khả năng thu được mức lãi suất 2%, nếu lạm phát tăng lên đến 4% sau khi họ đầu tư, thì lợi suất của nhà đầu tư thực tế chỉ còn là -2%.
Rủi ro tín dụng
Trái phiếu cơ quan chính phủ thường được coi là bảo đảm an toàn nhất, vì nhà nước có năng lực thu thuế hoặc phát hành tiền để trả nợ. Tuy nhiên, với những doanh nghiệp phát hành trái phiếu khác thì không dduocj làm như vậy nên khiến cho trái phiếu công ty có mức độ rủi ro đáng tiếc cao cũng như phải trả lãi suất vay cao hơn cho nhà đầu tư .
Kết luận
Đầu tư trái phiếu hoàn toàn có thể tạo ra một dòng thu nhập cố định và thắt chặt cho những nhà đầu tư, nhưng nhiều lúc cũng hoàn toàn có thể đem đến những rủi ro đáng tiếc nếu nhà đầu tư không đủ sáng suốt. Tuy nhiên, đây vẫn được xem là mô hình bảo đảm an toàn, đặc biệt quan trọng nếu bạn nắm vững những kiến thức và kỹ năng cơ bản về trái phiếu, tìm ra những tác nhân thị trường quen thuộc thì cũng hoàn toàn có thể tìm ra được những loại trái phiếu mang lại doanh thu cao .
