Tổng quan về POKA- YOKE – Hệ thống chống sai lỗi

Related Articles

Poka yoke là gì ?

Poka Yoke là thuật ngữ tiếng Nhật, có nghĩa là phòng ngừa sai lỗi hay chống sai lỗi, được phát triển bởi nhà tư vấn quản lí Shigeo Shingo như một phần của hệ thống sản xuất Toyota. Mục đích của Poka Yoke là để loại bỏ các khuyết tật của sản phẩm bằng cách ngăn ngừa, sửa chữa hoặc cảnh báo kịp thời khi chúng xảy ra. Shigeo Shingo phân biệt giữa khái niệm sai sót không thể tránh được của con người và khiếm khuyết trong sản xuất. Mục đích của Poka Yoke là thiết kế quá trình khiến có thể phát hiện được những sai sót và sửa chữa ngay lập tức, loại bỏ các khuyết tật tại nguồn.

Hệ thống chống sai lỗi POKA yoke

Lịch sử phát triển của Poka – Yoke

Trong sản xuất, kinh doanh thương mại, thường gặp phải vô số những loại lỗi hay sự cố như những thiết bị quản lý và vận hành sai tính năng ( máy móc đang chạy thì dừng, dầu mỡ rò rỉ ra từ máy bơm xăng ), công nhân quản lý và vận hành lắp ráp sai vị trí, dung sai dụng cụ, không đúng vật tư. Trong quy trình dịch vụ thường gặp nhất là giao hang không đúng quy cách, sai hẹn, thậm trí giao hang không đúng người mua … Thông thường những sai lỗi hay xảy ra trong những trường hợp sau :

  • Quy trình công nghệ.
  • Máy móc phải điều chỉnh liên tục, các chi tiết, dụng cụ, đồ giá lắp thay đổi liên tục.
  • Thiết kế sản phẩm sử dụng quá nhiều vật liệu, bán thành phẩm.
  • Quy trình công nghệ quá phức tạp, nhiều bước.
  • Thiếu các hướng dẫn và tiêu chuẩn.
  • Sản xuất với số lượng lớn.
  • Điều kiện sản xuất không đảm bảo hoặc thay đổi liên tục.

Kỹ thuật Poka- Yoke xuất hiện nhằm tránh các lỗi trên. Poka- Yoke (ポカヨケ?) [Poka joke] là một thuật ngữ tiếng Nhật có nghĩa là “chống sai lầm”. Poka Yoke được phát minh bởi Shigeo Shingo vào những năm 1960. Thuật ngữ “Poka- Yoke” xuất phát từ “Poka” từ tiếng Nhật (vô ý phạm sai lầm) và “yoke” (ngăn ngừa). Ý tưởng cơ bản của Poka- Yoke là thiết kế quá trình của bạn khiến những sai lầm là không thể hoặc ít nhất là dễ dàng phát hiện và sửa chữa.

Shingeo Shingo đã là những người đầu tiên đề xuất về kiểm soát quy trình thống kê trong sản xuất Nhật Bản từ những năm 1950, nhưng đã thất bại với cách tiếp cận thống kê. Ông nhận ra rằng, nó không giúp cho giảm các lỗi sản phẩm khi sản xuất. Lấy mẫu thống kê cho thấy rằng một số sản phẩm nhưng đã thất bại với cách tiếp cận thống kê. Ông nhận ra rằng, nó không giúp cho giảm các lỗi sản phẩm khi sản xuất. Lấy mẫu thống kê cho thấy rằng một số sản phẩm xưởng chưa được kiểm soát, kết quả là một tỷ lệ sản phẩm khuyết tật sẽ luôn luôn đến tay khách hang. Trong trao đổi tại nhà máy Yamada vào năm 1961, Shingo đã nói về một vấn đề mà các nhà máy đã vướng mắc với một trong những sản phẩm của mình. Một phần của sản phẩm là một chuyển đổi nhỏ với hai nút nhấn hỗ trợ bởi hai lò xo. Đôi khi, nhân viên lắp ráp chuyển đổi quên để chèn một lò xo dưới mỗi nút đẩy. Đôi khi lỗi này không được phát hiện cho đến khi sản phẩm đến một khách hàng và các nhà máy sẽ phải gửi một hướng dẫn cho khách hàng phải tháo rời các bộ phận, chèn lò xo mất tích và tái lắp ráp các công tắc. Vấn đề lò xo này đã khiến cho việc xử lý rất tốn kém và lúng túng. Quản lý tại nhà máy cảnh báo nhân viên quan tâm hơn nữa đến công tác, nhưng bất chấp sự quan tâm của mọi người, vấn đề lò xo vẫn lại xuất hiện. Shingo đề nghị một giải pháp mà đã trở thành phương pháp Poka- Yoke đầu tiên:

Với chiêu thức cũ, một nhân viên cấp dưới mở màn bằng cách lấy hai lò xo ra khỏi một hộp và sau đó lắp thành một công tắc nguồn. Trong cách tiếp cận mới, một đĩa nhỏ được đặt ở phía trước của hộp những bộ phận và việc tiên phong của công nhân là lấy hai lò xo ra khỏi hộp và đặt chúng vào đĩa. Sau đó, công nhân lắp ráp quy đổi. Nếu lò xo vẫn ở bất kể đĩa nào, họ biết rằng mình đã quên để chèn nó. Các thủ tục mới trọn vẹn vô hiệu được yếu tố của lò xo bị thiếu. Shingo liên tục tăng trưởng khái niệm này trong ba thập kỉ tiếp theo. Một điều quan trọng nữa đã được ông phân biệt là sai lầm đáng tiếc và khuyết điểm. Cụ thể :

  • Những sai lầm là không thể tránh khỏi: là con người nên không thể biết trước là sẽ tập trung tất cả thời gian vào công việc ở phía trước của họ hoặc họ có thể hiểu hoàn toàn các hướng dẫn được cung cấp.
  • Khuyết điểm cho phép một sai lầm tiếp cận khách hàng và lỗi hoàn toàn tránh được.

Mục tiêu của Poka- Yoke là những sai lầm trong quá trình làm việc có thể ngăn chặn, ngay lập tức phát hiện và sửa chữa. Phương pháp Poka- Yoke phát triển mạnh trong các nhà máy của Nhật Bản trong vòng ba thập kỉ tiếp theo. Những ứng dụng vào hàng tram và hàng ngàn thiết bị với cách thức rất đơn giản “failed- safing” (phòng chống lỗi) thông qua hoạt động cải tiến ngày này qua ngày khác đã mang lại những phép màu về chất lượng cho Nhật Bản.

Hệ thống chống sai lỗi POKA yoke

Poka – Yoke đã được chính thức hóa, và được trải qua bởi Shingeo Shingo như thể một phần của mạng lưới hệ thống sản xuấ Toyota. Poka – Yoke là tiếng Nhật Bản để chỉ việc chống lỗi. Công cụ này được sử dụng là để ngăn ngừa những nguyên do đặc biệt quan trọng gây dị tật bẩm sinh, hoặc để tiết kiệm chi phí ngân sách kiểm tra từng khuôn khổ được sản xuất để xác lập xem nó là gật đầu được hoặc bị lỗi. Poka – Yoke là một khái niệm hơn là một quá trình. Như vậy, thực thi được những gì mọi người nghĩ rằng họ hoàn toàn có thể làm để ngăn ngừa sai sót trong nơi thao tác của họ. Poka – Yoke được triển khai bằng cách sử dụng những đối tượng người tiêu dùng đơn thuần như đồ vật, đồ gá lắp, đồ dung tiện ích, những thiết bị cảnh báo nhắc nhở, mạng lưới hệ thống giấy và như vậy để ngăn ngừa những người phạm sai lầm đáng tiếc, ngay cả khi họ cố gắng nỗ lực. Những đối tượng người tiêu dùng này, được coi là công cụ Poka – Yoke, thường được sử dụng để ngăn ngừa và cảnh báo nhắc nhở những nhà điều hành quản lý nếu một cái gì đó đã xô lệch. Ai cũng hoàn toàn có thể và nên thực hành thực tế Poka – Yoke tại nơi thao tác .

Poka – Yoke chỉ ra rằng việc làm phòng chống sai lỗi là rất quan trọng, tương quan và góp phần lớn vào hiệu quả kinh doanh thương mại của công ty, hiệu quả mang lại là doanh thu nâng tầm cho công ty. Dừng máy móc thiết bị để bảo dưỡng một cách có kế hoạch là một phần việc làm của doanh nghiệp sản xuất. Tuy nhiên không nên dừng thiết bị khẩn cấp, máy móc thiết bị chỉ dừng khi tất cả chúng ta dữ thế chủ động dừng nó ( trừ trường hợp bất khả kháng ) .

Poka – Yoke là một công cụ nâng cấp cải tiến đã được vận dụng khá thoáng rộng trên quốc tế trên nghành nghề dịch vụ sản xuất công nghiệp và trong văn phòng, đặc biệt quan trọng là sản xuất theo dây chuyền sản xuất, nhằm mục đích khai thác tối đa những nguồn lực sẵn có của công ty như : công nghệ tiên tiến, thiết bị, con người, thị trường, thời cơ, .. nêu cao ý thức tự giác, luôn tìm kiếm – nghiên cứu và phân tích – vô hiệu, tổn thất, san sẻ kinh nghiệm tay nghề lẫn nhau để đưa đơn vị chức năng sản xuất đó lên một bước tăng trưởng mới một cách bền vững và kiên cố và tổng lực. Poka – Yoke giúp nhà phân phối nâng cao năng lượng cạnh tranh đối đầu nếu biết kiên trì vận dụng, hoàn toàn có thể góp thêm phần xử lý những yếu tố quyết định hành động trong cạnh tranh đối đầu như hiệu suất ( Productivity ), chất lượng ( Quality ), ngân sách ( Cost ), giao hàng ( Delivery ), ý thức thao tác ( Morale ), bảo đảm an toàn – sức khỏe thể chất – thiên nhiên và môi trường ( Safely – Health – Environment ), giúp cho nhà phân phối giải phóng những trở ngại trên con đường đạt đến tiềm năng của công ty .

Các dạng phòng chống sai lỗi Poka- Yoke

Công cụ phòng chống sai lỗi ( Poka – Yoke ) được sử dụng để loại trừ những yếu tố, sự cố và sai lỗi trong quy trình, để quy trình đạt và không thay đổi. Công cụ chống sai lỗi có 3 công dụng chính là phát hiện, khắc phục và phòng ngừa .

A, Phát hiện các sai lỗi, sự cố

Trong một quy trình sản xuất việc xuất hiện các lỗi kĩ thuật, sai sót, dẫn đến các sản phẩm khuyết tật là điều không thể tránh khỏi, trong khi con người không thể kiểm soát hết. Lúc này, công cụ chống sai lỗi sẽ được áp dụng để phát hiện kịp thời các sai sót, thông báo đến con người, để có biện pháp khắc phục nhanh nhất, tránh cho sự tiếp diễn sai sót có thể đến tay khách hàng.

Khi Open lỗi, công cụ Poka – Yoke sẽ tự động hóa ngắt mạng lưới hệ thống thao tác, đồng thời báo động cho người tương quan. Việc phát hiện kịp thời những lỗi, sự cố giúp ngăn ngừa những mẫu sản phẩm khuyết tật, đồng thời giảm thiểu những ngân sách hư hỏng, bh, .. Ví dụ như những dòng xe tay ga của Honda lúc bấy giờ, khi người dung chưa gạt chân chống thì sẽ không khởi động được vì công cụ chống sai lỗi phát hiện và thông tin đến người dung bằng cách dừng hoạt động giải trí khởi động xe. Đầu cắm USB của máy tính, khi người dung đưa sai đầu nối thì không hề triển khai được việc liên kết giữa USB và máy tính .

B, Khắc phục các lỗi, sự cố

Một khi phát hiện nhanh nhất được những lỗi, sự cố thì việc khắc phục những lỗi và sự cố trở nên kịp thời và thuận tiện hơn. Một số hoạt động giải trí hoàn toàn có thể tự khắc phục lỗi quy trình, như thiết bị tự động hóa chỉnh dấu và ghi lại lỗi chính tả .

C. Ngăn ngừa các lỗi, sự cố

Công cụ chống sai lỗi Poka- Yoke giúp con người kiểm soát quá trình làm việc, khi bất cứ một sai sót nào xảy ra, công cụ ngay lập tức thông báo để người liên quan, đồng thời dừng ngay hệ thống sản xuất. Nhờ đó, các loại sai hỏng sẽ ngay lập tức bị loại bỏ và các sản phẩm khuyết tật không xuất hiện. Ví dụ: Khi sử dụng máy tính xách tay, trước khi hệ thống pin hết sẽ xuất hiện cảnh báo cho người sử dụng “pin còn 9%..”, khi đi trên ô tô, nếu người vận hành không thắt dây an toàn, tín hiệu thiết bị cảnh báo sẽ bật lên, tính năng tự động tắt của chiếc bàn là gia dụng hoặc còi hú khi ấm nước đã được đun sôi…

D. Ý nghĩa và lợi ích của áp dụng Poka- Yoke

Mục đích của Poka – Yoke là loại trừ những mẫu sản phẩm lỗi bằng cách ngăn ngừa, thay thế sửa chữa hoặc lôi cuốn dự quan tâm đến lỗi của con người khi chúng xảy ra. Xác định độ an toàn và đáng tin cậy và năng lực bảo dưỡng tối ưu. Thực hiện nghiên cứu và phân tích những dạng :

  • Không có sự cố dừng máy (Zero Breakdow)
  • Không có phế phẩm (Zero Defect)
  • Không có lãng phí- hao hụt (Zero Waste)
  • Nâng cao ý thức trách nhiệm và tinh thần doanh nghiệp (High Morale- Business Ownership)

Chính vì thế trách nhiệm trực tiếp thuộc người sử dụng thiết bị, việc nỗ lực hướng tới mục tiêu này, Poka- Yoke cung cấp một phương án chặt chẽ đối với công ty sử dụng thiết bị. Vì thế Poka- Yoke có thể được nghĩ đến như là một áp dụng thực tiễn cải tiến thiết bị tốt nhất.

  • Lợi ích trực tiếp
  • Tăng năng lực sản xuất và hiệu suất nhà máy
  • Không có sự phàn nàn của khách hàng
  • Đảm bảo hài long của khách hàng ( Đúng thời hạn, đủ số lượng, đảm bảo chất lượng),
  • Giảm chi phí toàn nhà máy
  • Giảm phế phẩm
  • Giảm hao hụt và chất thải
  • Giảm lưu kho
  • Giảm tai nạn lao động
  • Tăng lợi nhuân
  • Tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm tra đo lường
  • Lợi ích gián tiếp
  • Cải tiến kỹ năng và kiến thức
  • Cải thiện môi trường làm việc
  • Nâng cao sự tự tin và năng lực
  • Tăng tính sáng tạo và tinh thần làm việc
  • Xây dựng văn hóa cho công ty
  • Tăng khả năng cạnh tranh
  • Triết lý
  • “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”
  • “Bác sĩ tốt nhất là chính mình”
  • “Không có bảo trì, không thể làm việc được”
  • Chuyển đổi từ “Sai đâu sửa đó” thành “phòng chống ngăn ngừa”

Hệ thống chống sai lỗi giúp quy trình sản xuất được vận hành tốt hơn

Đặc điểm của Poka- Yoke

  • Sử dụng được bởi tất cả người lao động
  • Đơn giản để cài đặt
  • Không yêu cầu sự chú ý liên tục từ các nhà điều hành
  • Chi phí thấp
  • Cung cấp phản hồi tức thời, phòng ngừa hoặc sửa chữa

Poka – Yoke cũng được dùng để loại ra những sai sót do con người gây ra. Những thiết bị này chỉ ra những bán thành phẩm thiếu chi tiết cụ thể hay lắp ghép sai và loại chúng ra hay làm ngừng chuyền hoặc máy một cách tự động hóa

  • Khi có sai sót trong thao tác, nguyên liệu không đặt được vào dụng cụ
  • Khi có sai sót trong thao tác, máy không chạy
  • Khi có bất thường trong nguyên liệu, máy không chạy
  • Khi có sai sót trong thao tác hay sót một bước trong quy trình, sai sót sẽ tự động khắc phục và máy chạy tiếp
  • Những bất thường trong công đoạn trước được kiểm tra ở công đoạn sau và loại ra trước khi công đoạn này chạy.
  • Khi thiếu một công đoạn, công đoạn sau sẽ không chạy

Có 5 mức áp dụng phương pháp Poka- Yoke

  • Mức 1: không có kiểm tra nên không nhận ra hư hỏng khiến sản phẩm sai hỏng đến tận khách hàng
  • Mức 2: có kiểm tra nhưng không loại trừ được sai hỏng, phải chờ đến khi kiểm tra mới loại được sản phẩm sai hỏng.
  • Mức 3: kiểm tra có thông tin, giảm được tỷ lệ phế phẩm nhưng chưa hoàn toàn, còn một số sản phẩm phải đợi kiểm tra mới loại ra.
  • Mức 4: tự kiểm tra trong quá trình, sai hỏng được phát hiện trước khi rời khỏi quá trình
  • Mức 5: kiểm tra từ nguồn, chuyển thông tin phản hồi để ngăn chặn hỏng phát sinh từ nguồn, kết quả không có sản phẩm sai hỏng (zero defect)

Khi nào sử dụng Poka- Yoke?

Poka – Yoke hoàn toàn có thể sử dụng bất kỳ nơi nào khi có yếu tố, một cái gì đó hoàn toàn có thể rơi lệch hoặc một lỗi hoàn toàn có thể xảy ra. Nó là một kỹ thuật, một công cụ hoàn toàn có thể vận dụng cho bất kể quy trình nào hoàn toàn có thể là trong ngành công nghiệp sản xuất hoặc dịch vụ, có những loại lỗi như :

  • Lỗi liên quan đến quy trình hoạt động bị mất hoặc không thực hiện theo các quy trình vận hành tiêu chuẩn
  • Lỗi thiết lập sử dụng các công cụ điều chỉnh sai hoặc thiết lập máy không chính xác
  • Thiếu, bỏ lỡ bộ phận bao gồm trong công việc hàn, lắp ráp, hoặc quá trình khác.
  • Không đúng phần/ mục hoặc sai một phần được sử dụng trong tiến trình
  • Thực hiện một hoạt động không chính xác, có phiên bản không chính xác của quy trình kỹ thuật
  • Lỗi sai sót trong điều chỉnh máy, đo lường thử nghiệm hoặc kích thước của một bộ phận đến từ một nhà cung cấp

Vai trò của Poka- Yoke

  • Poka- Yoke giúp giảm chi phí sản xuất: Với tỷ lệ khuyết tật đáng kể, doanh nghiệp có thể loại bỏ những lãng phí về nguyên vật liệu và việc sử dụng nhân công kém hiệu quả liên quan đến khuyết tật. điều này sẽ giảm bớt chi phí hàng bán trên từng đơn vị sản phẩm, từ đó gia tăng lợi nhuận.
  • Giảm chi phí quản lý: Khi tỷ lệ khuyết tật giảm và sẽ không còn tái diễn trong tương lai, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được thời gian cho các hoạt động mang lại giá trị cao hơn.
  • Gia tăng sự hài lòng của khách hàng: Phần lớn doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam gặp phải những vấn đề tái diễn liên quan đến sản phẩm không đáp ứng được các yêu cầu khách hàng khiến khách hàng không hài long và có khi hủy bỏ đơn đặt hàng. Vì thế, thông qua việc giảm đáng kể tỷ lệ lỗi từ phương pháp Poka- Yoke, doanh nghiệp sẽ luôn cung cấp đến khách hàng những sản phẩm tốt nhất họ yêu cầu và làm tăng sự hài lòng nơi họ.
  • Giúp doanh nghiệp mở rộng sản xuất dễ dang hơn: Một công ty với sự quan tâm cao về cải tiến quy trình và loại trừ các nguồn gốc gây khuyết tật sẽ có được sự hiểu biết sâu sắc hơn về những tác nhân tiềm tàng cho các vấn đề trong những dự án mở rộng quy mô sản xuất. Vì vậy, các vấn đề ít có khả năng xảy ra khi công ty mở rộng sản xuất và nếu có xảy ra thì cũng sẽ nhanh chóng giải quyết.

Để được tư vấn POKA-YOKE vui lòng liên hệ thuvientieuchuan.org thông qua Hotline 0948.690.698

More on this topic

Comments

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Advertismentspot_img

Popular stories