hình thức nền tảng trong hệ thống tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam. Gồm các chi bộ, đảng bộ, được thành lập ở các đơn vị cơ sở: đơn vị hành chính (xã, phường, thị trấn), đơn vị sự nghiệp (trường học, bệnh viện, viện nghiên cứu khoa học, vv.), đơn vị kinh tế (công ti, hợp tác xã, ngân hàng, vv.), cơ quan hành chính, đơn vị vũ trang, vv; đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ: huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh.
Theo Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam ( Chương V ) : những đơn vị chức năng cơ sở có từ 3 đảng viên chính thức trở lên thì được xây dựng TCCSĐ. TCCSĐ có dưới 30 đảng viên, lập chi bộ cơ sở, có những tổ đảng thường trực chi bộ cơ sở. TCCSĐ có từ 30 đảng viên trở lên, lập đảng bộ và đảng uỷ cơ sở, có những chi bộ thường trực đảng uỷ cơ sở. Những trường hợp đặc biệt quan trọng : lập đảng bộ cơ sở trong đơn vị chức năng cơ sở chưa đủ 30 đảng viên, lập chi bộ thường trực đảng uỷ cơ sở có hơn 30 đảng viên, lập đảng bộ và đảng uỷ bộ phận thường trực đảng uỷ cơ sở thì TCCSĐ phải báo cáo giải trình và nếu được cấp uỷ cấp trên chấp thuận đồng ý thì mới được triển khai.
TCCSĐ có những nhiệm vụ theo quy định tại Điều 23, Điều lệ Đảng (2001).
TCCSĐ ở các cơ sở xã, phường, thị trấn cứ sau 5 năm hoạt động thì tiến hành đại hội đại biểu hoặc đại hội toàn thể đảng viên (ở các loại cơ sở khác thì trong 5 năm tiến hành đại hội 2 lần) để kiểm điểm công tác nhiệm kì qua, đề ra chương trình công tác nhiệm kì tới, bầu đảng uỷ, hoặc chi uỷ cơ sở mới và bầu đại biểu dự đại hội đại biểu đảng bộ cấp trên. Trường hợp đặc biệt, khi đảng uỷ cơ sở xét thấy cần, hoặc khi có trên một nửa số tổ chức đảng trực thuộc (chi bộ, tổ đảng) yêu cầu và được cấp uỷ cấp trên trực tiếp đồng ý thì đảng uỷ cơ sở triệu tập đại hội đại biểu hoặc đại hội đảng viên bất thường. Đại biểu dự đại hội bất thường là các cấp uỷ viên đương nhiệm, đại biểu đã dự đại hội đại biểu đảng bộ đầu nhiệm kì, đang sinh hoạt tại đảng bộ, đủ tư cách. Dự đại hội đảng viên bất thường là những đảng viên của đảng bộ đó.
