TẬP THỞ PHỤC HỒI, CẢI THIỆN THÔNG KHÍ TRONG CÁC BỆNH PHỔI – Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế S.I.S Cần Thơ

Related Articles

🔹 Tập thở trị liệu giúp người bệnh tống thải được những chất tiết dịch ra ngoài để sự thông khí được diễn ra thuận tiện, trấn áp được nhịp thở và tạo thư giãn giải trí trong cơn khó thở .

🔹 Thông khí là 1 trong 4 quy trình tiến độ của quy trình hô hấp gồm có : thông khí, khuếch tán, luân chuyển oxy và hô hấp tế bào. Thông khí được định nghĩa là sự trao đổi luồng khí giữa phổi và môi trường tự nhiên bên ngoài để làm mới nguồn cung oxy cho khung hình. Rối loạn thông khí chính là những rối loạn dẫn tới giảm sự trao đổi đó .

Zalo

BS.CKII Huỳnh Tấn Vũ

Cố vấn chuyên môn Vật lý triệu liệu phục hồi chức năng Bệnh viện Đa Khoa Quốc Tế S.I.S Cần Thơ

Trưởng Đơn vị Điều trị ban ngày Bệnh viện Đại Học Y Dược TP HCM

🌿 Các triệu chứng của bệnh :

Rối loạn thông khí được chia làm 3 loại: rối loạn thông khí hạn chế, rối loạn thông khí tắc nghẽn, rối loạn thông khí hỗn hợp.

Rối loạn thông khí ùn tắc thường gặp ở bệnh nhân hen phế quản, bệnh phổi ùn tắc mạn tính, giãn phế quản, xơ hóa kén, viêm tiểu phế quản tận .

Rối loạn thông khí hạn chế do tổn thương nhu mô phổi, xơ phổi vô căn, bệnh phổi kẽ do thuốc và tia xạ, bệnh bụi phổi.

Cách đánh giá rối loạn thông khí bằng hô hấp ký được chỉ định trên lâm sàng nhằm đánh giá các thể và các mức độ rối loạn thông khí phổi. Đo hô hấp ký thu được các trị số thể tích và lưu lượng của phổi thường không giúp xác định bệnh căn mà góp phần đánh giá hiệu lực bộ máy thông khí qua xác định 2 hội chứng chính là hạn chế và tắc nghẽn.

VC ( dung tích sống ) : thể tích khí hít vào rất là và thở ra rất là. VC tăng nhờ rèn luyện, giảm nhiều ở một số ít bệnh phổi hoặc bệnh của lồng ngực như : tràn dịch màng phổi, u phổi, gù vẹo cột sống … Trong thăm dò công dụng thông khí phổi, VC giảm 20 % so với chỉ số triết lý trở nên được coi là giảm VC bệnh lý .

🌱 Hội chứng rối loạn thông khí ùn tắc : là hội chứng rối loạn thông khí ùn tắc khi và chỉ khi ùn tắc cả 3 phế quản nhỏ, vừa và lớn .

– Nguyên nhân : thường gặp khi có trở ngại đường dẫn khi do cơ trơn PQ hoặc do nguyên do khác ( có vật cản trong lòng ống thở, rối loạn tính đàn hồi của phổi … ). Các bệnh thường gặp là hen phế quản, viêm phế quản, u phế quản, tăng tiết đường dẫn khí …

🌱 Hội chứng rối loạn thông khí hạn chế :

– Nguyên nhân : gặp trong giảm sức chứa của phổi như tràn dịch, tràn khí màng phổi, u phổi, lao phổi ( xơ hang ), gù vẹo cột sống, suy tim ứ máu phổi …

🌱 Hội chứng rối loạn thông khí hỗn hợp : bệnh nhân có cả hội chứng rối loạn thông khí hạn chế và hội chứng rối loạn thông khí ùn tắc .

🌿 Các bài tập thở :

Tập thở tùy mục tiêu tập luyện để tăng cường sức khỏe thể chất hoặc hồi sinh, cải tổ những bệnh lý hô hấp. Tập thở trị liệu thường được chỉ định ở bệnh lý phổi với rối loạn hạn chế, bệnh phổi ùn tắc mạn tính và thể hỗn hợp, mục tiêu để hồi sinh cải tổ công dụng hô hấp. Tập thở trị liệu ngày càng được sử dụng thoáng rộng với mục tiêu làm ngày càng tăng dung tích hô hấp nhưng không bị ngày càng tăng sự tiêu thụ oxy, nghĩa là không gây mệt so với người bệnh .

Về những bệnh hô hấp mạn tính ( bệnh phổi ùn tắc mạn tính – COPD, giãn phế quản, hen phế quản, khí phế thũng phổi … ) Tập thở trị liệu có vai trò vô cùng quan trọng. Do ảnh hưởng tác động trên những yếu tố sinh lý và cơ học của công dụng hô hấp, tập thở trị liệu giúp người bệnh tống thải được những chất tiết dịch ra ngoài để sự thông khí được diễn ra thuận tiện, trấn áp được nhịp thở và tạo thư giãn giải trí trong cơn khó thở, ngày càng tăng sự trao đổi khí bằng cách tập thở có hiệu suất cao và tập cho lồng ngực co và giãn tối đa. Đồng thời, nó giúp duy trì tầm hoạt động thông thường của cột sống và khớp vai, tránh được những biến dạng do tư thế xấu, giúp làm tăng tiến mức độ hoạt động giải trí của người bệnh. Muốn đạt được hiệu quả trên, người bệnh cần tập thở đúng cách và hoạt động cơ hoành để có hiệu suất cao nhất, đồng thời tập luyện cho những cơ hô hấp phụ ít hiệu năng được thư giãn giải trí .

Y học truyền thống có giải pháp tập thở trị liệu giúp người bệnh phục hồi sức thở trong những bệnh phổi có rối loạn thông khí, với những tính năng như trên. Một số động tác thường được sử dụng là thở bốn thời có kê mông và giơ chân ; ngồi hoa sen, co tay rút ra phía sau, xem xa xem gần … .

🍉 Động tác thở 4 thời có kê mông và giơ chân : Thở 4 thời có kê mông và giơ chân là để luyện tổng hợp về thần kinh, khí và huyết, trọng tâm là luyện thần kinh, dữ thế chủ động về ức chế và hưng phấn nhằm mục đích mục tiêu thở tốt, đồng thời cũng làm cho khí huyết lưu thông. Thở 4 thời là kỹ thuật cơ bản của yoga khí công, là tuyệt kỹ của thành công xuất sắc trong luyện thở. Thực hành : nằm ngửa, kê gối ở mông, nằm nơi yên tĩnh .

⭕ ️ Thời 1 : hít vào, đều, sâu, tối đa, ngực nở, bụng phình và cứng. Thời gian ¼ hơi thở “ hít ngực bụng nở ” 4 giây hoặc 6 giây, “ hít vào, ngực nở, bụng căng ” .

⭕ ️ Thời 2 : giữ hơi, cơ hoành và những cơ lồng ngực đều co thắt tối đa, thanh quản mở, giơ chân. Thời gian ¼ hơi thở, rồi để chân xuống “ giữ hơi hít thêm ”. 4 giây hoặc 6 giây, “ giữ hơi cố gắng nỗ lực hít thêm ” .

⭕️ Thời 3: thở ra thoải mái tự nhiên, không kìm, không thúc; thời gian ¼ hơi thở “Thở không kìm thúc” 4 giây hoặc 6 giây; “thở ra, không kìm, không thúc”.

⭕ ️ Thời 4 : thư giãn giải trí trọn vẹn, có cảm xúc nặng và ấm. Tự kỷ ám thị : tay chân tôi nặng và ấm, body toàn thân tôi nặng và ấm. Thời gian ¼ hơi thở “ nghỉ thời nặng ấm ” 4 giây hoặc 6 giây ; “ nghỉ thời ; nặng, ấm tay chân ” .

🌸 Phân tích công dụng của những thời :

⭕ ️ Thời 1 : hít vào, đều, sâu, tối đa để dữ thế chủ động về lưu lượng thở cho đều và bảo vệ hơi vào sâu tối đa đến tận cùng những phế nang ở những vùng đáy phổi ngực nở tối đa, bụng phình tối đa tuy nhiên phải bảo vệ cứng, nghĩa là những cơ bụng, cơ hông cơ đáy chậu phản ứng trở lại cơ hoành để kìm tạng phủ không sa. Áp suất dương ở bụng và âm ở khoang màng phổi, máu chạy về tim thuận tiện .

⭕ ️ Thời 2 : giữ hơi là thời khó nhất và phức tạp nhất vì nó tăng hiệu suất của hơi thở, hoàn hảo việc trao đổi O2 và CO2 tăng cường sức dữ thế chủ động của khung hình. Thanh quản phải mở : muốn làm được điều đó sau thời 1 ta có hít thêm tối đa, những cơ thở đã co thắt thì liên tục co thắt thêm nữa. Thanh quản đã sẵn mở liên tục giữ cho mở, trái cổ bị kéo xuống, những hõm ở cổ cũng vẫn hõm như trước. Mặt không đổi sắc, không đỏ, hõm cổ không phình ra, áp suất không tăng trong phổi, không chóng mặt, không nhức đầu, không tức ngực, khác hẳn với trường hợp nhốt hơi, nín hơi .

Thời này có giơ chân lên độ 20 cm ( cao bằng bàn chân ) và xê dịch bàn chân để tăng cường co thắt cơ bụng, cơ hông và cơ đáy chậu, làm cho bụng cứng hơn, cơ hoành sẽ co thắt thêm, hít thêm 1 chút hơi nữa để bụng căng cứng. Hết thời hạn 1/4 hơi thở thì để chân xuống để mở màn thời 3 .

Trong thời hạn này còn 1 cái khó nữa là tập ức chế phân biệt hay thư giãn giải trí phân biệt : trong thời 1 và 2 những cơ thở co thắt tới mức tối đa, thường xảy ra hiện tượng kỳ lạ hưng phấn lan tỏa ra những cơ khác như cơ tay, cơ chân, cơ hàm dưới, cơ miệng. Cần tập ức tập trung chuyên sâu tinh chỉnh và điều khiển cơ thở ( hít vô tối đa ) mà thôi, không cho lan tỏa ra những cơ khác. Cơ nào cần thở thì sẽ hưng phấn, cơ nào không cần thở thì sẽ ức chế, như vậy không phí sức .

⭕ ️ Thời 3 : thở ra, không kìm, không thúc : toàn bộ những cơ trọn vẹn buông xuôi. Thở ra là nhờ sức nặng và tính giãn của lồng ngực và bụng làm cho xẹp xuống, nên chỉ thở ra đến mức gần tối đa ( không ép bụng và ép ngực để thở ra được nhiều hơn ) .

⭕ ️ Thời 4 : nghỉ, thư giãn giải trí trọn vẹn để khung hình có cảm xúc nặng và ấm. Ta tự kỷ ám thị thêm “ tay chân tôi nặng và ấm, body toàn thân tôi nặng và ấm ” .

Tư thế kê mông : Kê mông phải khởi đầu thấp sau cao dần thì cơ hoành mới đẩy tạng phủ xuống, hơi mới vô trong phổi được. Kê mông giúp cơ hoành ngày càng khỏe lên. Cơ hoành mạnh lên sức thở của ta sẽ tăng lên, ta làm chủ được hơi thở, làm chủ được khung hình. Tập ngày 2 lần, sáng 10 – 20 hơi thở, chiều tối tập 10 – 20 hơi thở. Kiên trì tập hàng tháng, hàng năm. Giúp tăng sức thở cân đối âm khí và dương khí .

🍉 Động tác ngồi hoa sen : Xếp bằng kéo 2 bàn chân bắt chéo ở phía trên. Kiểu này khó nhưng tính năng hiệu suất cao, lúc đầu đau, tê chân ; tuy nhiên tập quen thì khí huyết hoạt động giải trí tốt trong bất kỳ tư thế nào .

Hai bàn tay để lên 2 đầu gối, sống lưng thật thẳng rồi khởi đầu thở : hít vô, thắt lưng ưỡn càng tốt ; giữ hơi, giao động qua lại, càng hít vô thêm 2-6 cái ; thở ra bằng cách vặn chéo thân mình ngó ra phía sau bên này, đuổi hết khí trọc trong phổi ra. Rồi về tư thế bắt đầu, mở màn một hơi thở thứ nhì : hít vô, giữ hơi và giao động 2-6 cái ; thở ra bằng cách vặn chéo người ngó ra sau bên kia. Làm như vậy 2-4 hơi thở. tập cột sống thẳng, có lợi cho hô hấp. Ở tư thế này dễ luyện tập trung niềm tin .

🍉 Tay co lại rút ra phía sau : ngồi hoa sen. Tay co lại, rút ra phía sau, đầu bật ngửa và ưỡn cổ. Hít vô tối đa, giữ hơi và xê dịch qua lại từ 2-6 cái ; thở ra triệt để. Làm động tác như vậy từ 3 – 5 hơi thở .

Động tác xem xa xem gần : ngồi hoa sen. Ngón tay của 2 bàn tay đan chéo nhau và đưa lật ra trên trời, đầu bật ra sau, mắt nhìn lên bàn tay ở 1 điểm cố định và thắt chặt của 1 ngón tay để thấy rõ từng nét .

Hít vô tối đa, giữ hơi và xê dịch tay, đầu thân qua lại từ 2-6 cái, mắt vẫn nhìn theo điểm cố định và thắt chặt, thở ra triệt để, đồng thời đưa tay lại gần mặt độ 5 cm mà vẫn cố nhìn rõ điểm cố định và thắt chặt. Làm 3 – 5 hơi thở …

🍉 Đưa tay sau gáy : ngồi hoa sen. Hai tay chéo nhau, đưa tay sau gáy và rất là kéo ra sau, đầu bật ra sau. Hít vô tối đa, giữ hơi và giao động từ trước ra sau từ 2 – 6 cái ; thở ra triệt để. Làm như vậy từ 3 – 5 hơi thở .

Các động tác trên là luyện dương tăng cường thông khí giúp cải thiện, phục hồi chức năng hô hấp. 5 động tác trên tập ngày 2 lần: sáng 30 phút, chiều tối 30 phút. Không cần tập nhiều chỉ cần tập đều là đạt hiệu quả.

☘ ️ ☘ ️ ☘ ️ Các động tác tập thở của y học truyền thống cải tổ hô hấp rất tốt. Tuy nhiên, người bệnh cần được thăm khám, chẩn đoán tương thích bằng lâm sàng và cận lâm sàng hầu hết nhìn nhận bằng hô hấp ký, hướng dẫn, kiểm tra việc thực thi động tác để bảo vệ tập đủ và đúng thì mới có hiệu suất cao .

☘ ️ ☘ ️ ☘ ️ Phương pháp này cần có sự kiên trì với thời hạn tập luyện lâu dài hơn giúp tăng cường trao đổi khí, bớt căng thẳng mệt mỏi, ngủ ngon, bớt stress hơn và tăng sức thở ; từng bước hạn chế suy giảm hô hấp, góp thêm phần cải tổ và phục sinh công dụng hô hấp do bệnh lý phổi gây ra. 🌾 🌾 🌾

Đặt lịch khám – tư vấn trực tiếp qua tổng đài : 1800.1115

More on this topic

Comments

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Advertismentspot_img

Popular stories