Siêu trí tuệ Việt Nam (tiếng Anh: The Brain Vietnam) là một chương trình truyền hình tìm kiếm những người có trí tuệ phi thường và khả năng đặc biệt do Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh và công ty Vie Channel (trước đây là DID TV, thuộc DatViet VAC Group Holdings) thực hiện, có bản quyền từ Banijay Rights[a]. Đây là phiên bản Việt Nam của loạt chương trình Siêu trí tuệ (tiếng Anh: Super Brain, tên gốc: The Brain) được bắt nguồn từ Đức và đã đi qua một loạt quốc gia như Tây Ban Nha, Ukraina, Pháp,… đặc biệt là Trung Quốc – phiên bản thành công nhất của chương trình này. Chương trình được phát sóng trên kênh HTV2 – Vie Channel và VTVCab 1 – Vie Giải Trí vào lúc 20 giờ thứ Bảy hằng tuần, từ ngày 26 tháng 10 năm 2019 và hiện đã thực hiện thành công 2 mùa.[1]
Quá trình sẵn sàng chuẩn bị[sửa|sửa mã nguồn]
Để có được một chương trình tìm kiếm và trình làng nhiều nhân tài như ” Siêu trí tuệ Nước Ta “, ban tổ chức triển khai đã chuẩn bị sẵn sàng suốt 3 năm từ việc lên ý tưởng sáng tạo, tìm kiếm cho đến ra mắt những năng lực. Bà Nguyễn Thị Tố Uyên – Giám đốc nội dung DID TV ( nay là Vie Channel ), đơn vị chức năng sản xuất và phát sóng chương trình san sẻ :
| “ | Những tài năng cho định dạng chương trình là những người rất hiếm gặp, không dễ tìm. Chúng tôi phải liên hệ nhiều cá nhân, tổ chức để hỏi thăm họ có biết những tài năng này tồn tại hay không, hoặc có nghe nói về họ không. Thậm chí, chúng tôi liên hệ đến cả những tổ chức quốc tế từng tổ chức những dạng chương trình này, xem họ có biết người Việt nào có khả năng để tham gia Siêu trí tuệ Việt Nam. | ” |
Khi có được manh mối, ê-kíp bằng mọi cách liên lạc, tìm hiểu và khám phá và thuyết phục người chơi tham gia. Việc thuyết phục cũng gặp không ít khó khăn vất vả, có thí sinh khiến nhà phân phối phải thuyết phục hơn ba tháng mới xong. Chưa kể khi chấp thuận đồng ý, họ còn trải qua những bước kiểm tra năng lượng thí sinh quanh năng lực mà họ đang chiếm hữu, kiểm tra trình độ năng lượng thực tiễn có đủ phân phối tiêu chuẩn của thử thách trong chương trình hay không .
Để bắt tay được vào việc sản xuất Siêu trí tuệ, điều quan trọng còn là việc tìm kiếm đội ngũ nhà chuyên môn, cố vấn nội dung để đảm bảo giá trị khoa học và tính thuyết phục. Cùng với Giám khảo khoa học là PGS-TS Trần Thành Nam (đứng đầu Ban giám khảo) còn có Trưởng ban Cố vấn khoa học là Kỷ lục gia Trí nhớ Thế giới Dương Anh Vũ luôn đồng hành xuyên suốt chương trình, bên cạnh sự tham vấn của các chuyên gia phía sở hữu format gốc và những vị cố vấn thuộc các chuyên ngành theo thử thách như toán học, thể thao, âm nhạc, lịch sử, rubik…
So với nhiều nước mua bản quyền, có ý kiến lo ngại rằng ở Việt Nam sẽ khó đủ nhân tài để chương trình mở rộng ở những mùa sau. Tuy nhiên, đại diện của DID TV vẫn tỏ ra lạc quan: “Chúng tôi cũng có tham khảo với các nước từng tổ chức sản xuất chương trình này, thì hầu như nước nào cũng bắt đầu như Việt Nam: mùa đầu tìm kiếm tài năng rất khó, mùa 2 sẽ “dễ thở” hơn. Chúng tôi vẫn luôn tin tưởng Việt Nam không thiếu những nhân tài như thế“.[2][3]
Tại chương trình Sóng 20, MC Trấn Thành đã đặt câu hỏi về khả năng có thể sản xuất được mùa 2 của Siêu trí tuệ, và nhận được câu trả lời từ Cố vấn Khoa học Dương Anh Vũ:
| “ | Để sản xuất được mùa 2, nó là một áp lực rất lớn không phải chỉ ở Việt Nam, mà bất cứ quốc gia nào sở hữu format. Nhưng qua quá trình tiếp xúc và làm việc với các bạn trẻ tài năng Việt Nam ở trong và ngoài nước,tôi nghĩ rằng Siêu trí tuệ Việt Nam có đủ nguồn thí sinh tài năng để sản xuất mùa 2, mùa 3 nếu chúng ta có đội ngũ quyết tâm làm chương trình này đến cùng. Đương nhiên mùa 2 sẽ khó làm hơn mùa 1, vì mùa 1 quá thành công nên mùa 2 bắt buộc chúng ta phải làm tốt hơn nữa, với những con người đặc biệt hơn nữa. | ” |
Tổng quan và định dạng chương trình[sửa|sửa mã nguồn]
Chương trình quy tụ những ứng viên chiếm hữu năng lượng, trí tuệ độc lạ để hoàn toàn có thể chinh phục những thử thách phong phú ở những nghành : trí nhớ, toán học, rubik, quan sát … Một mùa phát sóng có ba vòng đấu :
Vòng Lộ diện[sửa|sửa mã nguồn]
Ứng viên với vai trò là người khiêu chiến sẽ phải chinh phục thử thách do chương trình đưa ra hoặc do thí sinh đề nghị. Các giám khảo sẽ cho điểm dựa trên độ khó của thử thách theo thang điểm từ 1 đến 5, tổng số điểm của 3 vị giám khảo là điểm dự đoán của giám kháo cho phần thử thách. Và sau đó giám khảo khoa học sẽ là người chấm điểm (theo thang điểm 10) sau khi phần thử thách dừng lại, nếu điểm của giám khảo khoa học và tổng điểm dự đoán của các giám khảo còn lại nhân lại với nhau từ 80 điểm trở lên thì sẽ được xuất hiện ở khu vực “Khán đài danh dự” và tiếp tục bước tới hàng ngũ Siêu trí tuệ Việt Nam (còn gọi là được tiến cấp). Số điểm tối đa mà 1 thí sinh có thể đạt được là 150.
Lưu ý : Nếu thí sinh không hoàn thành xong thử thách thì thí sinh đó sẽ không được giám khảo khoa học chấm điểm và bị loại khỏi chương trình .
Vòng Tuyên chiến[sửa|sửa mã nguồn]
Những người được tiến cấp ở vòng trước sẽ cạnh tranh đối đầu với nhau hoặc nhận lời khiêu chiến từ những ứng viên mới để sau đó tìm ra 4 khuôn mặt xuất sắc đại diện thay mặt Nước Ta tranh tài quốc tế. Có hai phương pháp khiêu chiến ở vòng này :
- Người khiêu chiến mới đến thách đấu với 1 tuyển thủ đã tiến cấp có cùng năng lực, nếu thách đấu thành công người khiêu chiến sẽ thay thế vị trí của tuyển thủ đó. Tuy nhiên, cũng có luật nếu người bị thách đấu không chấp nhận tuyên chiến, người đến thách đấu sẽ phải thi một mình, và sau đó các giám khảo sẽ chấm điểm như ở vòng 1. Nếu điểm của thí sinh này cao hơn so với người từ chối thách đấu thì coi như thách đấu thành công, ngược lại thí sinh sẽ bị loại.[4]
- Những tuyển thủ có năng lực tương đương trong biệt đội sẽ phải đối đầu với nhau để chọn ra người xuất sắc nhất, những tuyển thủ có năng lực không trùng khớp với bất kì ai thì sẽ được đặc cách không phải thi đấu nếu như không có người khiêu chiến đến thách đấu.
Vòng Giao hữu quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]
Bốn thí sinh sẽ được chọn để vào vòng 3 và tham gia những trận tranh tài quốc tế. Riêng mùa một có sáu thí sinh thay vì bốn thí sinh .
Cơ cấu phần thưởng[sửa|sửa mã nguồn]
Vòng Lộ diện[sửa|sửa mã nguồn]
Nếu được tiến cấp, thí sinh sẽ nhận được một kỷ niệm chương của chương trình bên cạnh việc được liên tục bước tới hàng ngũ Siêu trí tuệ Nước Ta .Đối với những thí sinh từ 15 tuổi trở xuống, họ còn được nhận học bổng toàn phần trị giá 400.000.000 đồng của Trung tâm tiếng Anh Apax Leaders, bất kể có được tiến cấp hay không .
Ngoài kỷ niệm chương của chương trình, so với những thí sinh được chọn, họ còn được nhận phần thưởng 100 triệu đồng từ tên thương hiệu Sting. Nhà hỗ trợ vốn mì 3 Miền cũng trao những phần thưởng gồm bộ loại sản phẩm mì 3 Miền và hiện kim với tổng giá trị 500 triệu đồng. Tổng giá trị của 2 phần thưởng này là 600 triệu đồng. [ 5 ]
Vòng Tuyên chiến[sửa|sửa mã nguồn]
Các thí sinh trong hàng ngũ Siêu trí tuệ Nước Ta tham gia vòng này sẽ phải trong thời điểm tạm thời trao lại kỷ niệm chương của chương trình trước khi tham gia trận đấu. Chỉ có thí sinh giành thắng lợi trận đấu mới nhận được kỷ niệm chương bên cạnh việc được bước tiếp tới hàng ngũ Siêu trí tuệ Nước Ta .
Ngoài việc thí sinh thắng lợi trận đấu được bước tiếp tới hàng ngũ Siêu trí tuệ Nước Ta, nhà hỗ trợ vốn mì 3 Miền cũng trao những phần thưởng trị giá 50 triệu đồng và bộ loại sản phẩm mì 3 Miền cho những thí sinh. [ 5 ]
Vòng Giao hữu quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]
Mỗi người sẽ nhận được một kỷ niệm chương của chương trình, bất kể người đó có giành thắng lợi hay không .Ngoài ra, những thí sinh khi đến với chương trình đã triển khai xong thử thách ( dù số điểm ≥ 80 hoặc nhỏ hơn ) vẫn được nhận kỷ niệm chương của chương trình, những thí sinh được tiến cấp đều được một số tiền thưởng được gọi là ” tiền tu dưỡng ” .
Các mùa phát sóng[sửa|sửa mã nguồn]
Từ mùa 3, chương trình có tên gọi mới là Siêu thử thách nhằm tìm kiếm những con người siêu nhiên và muốn chinh phục và bứt phá giới hạn của bản thân mình. Chương trình được phát sóng vào lúc 20h00 thứ 6 hàng tuần!!!
Sức ảnh hưởng của chương trình Siêu trí tuệ đã lan tỏa trước khi có phiên bản Việt, thông qua những video được ghép phụ đề tiếng Việt của Siêu trí tuệ Trung Quốc được đăng tải trên các mạng xã hội. Chính vì vậy, người hâm mộ đặt nhiều kì vọng về sự mới mẻ, hấp dẫn ở phiên bản Việt Nam.
Siêu trí tuệ Việt Nam xuất hiện vào thời điểm mà khán giả đã dần ngán ngẩm với các chương trình thi thố tài năng, ca hát, nhảy múa,… xuất hiện dày đặc trên màn ảnh nhỏ và cần sự đổi mới. Chính vì vậy, ngay sau khi tập đầu tiên ra mắt, chương trình thiên về trí tuệ này trở thành “khối nam châm” thu hút mọi sự chú ý. Những con người thực tài, độc đáo, lạ lẫm đã chinh phục hoàn toàn người xem bởi trí tuệ siêu việt, ít nhất là khả năng tập trung cao độ của họ.[6] Qua từng tập phát sóng, Siêu trí tuệ Việt Nam ngày càng thu hút người xem, nhất là ở vòng Giao hữu quốc tế. Nhiều tập phát sóng của chương trình đã được lên “top thịnh hành” của YouTube.
Một trong những điều mà Siêu trí tuệ Việt Nam làm được là lan truyền tinh thần tự hào dân tộc. Trên YouTube và trang fanpage của chương trình, hàng ngàn ý kiến bày tỏ sự nể phục trước những siêu trí tuệ Việt Nam xen lẫn niềm tự hào về đất nước Việt Nam với những con người có khả năng đặc biệt không thua kém với các nước khác trên thế giới.[7] “Coi chương trình này thấy mình yêu nước dễ sợ. Tự hào quá Việt Nam“, đó là ý kiến của đa số khán giả.
Tuy nhiên, do được chú ý nhiều, nên bên cạnh những điều tích cực, Siêu trí tuệ Việt Nam đôi lúc không tránh khỏi những tranh cãi không đáng có. Khi mới lên sóng, do không tin vào trình độ, thực lực của những nhân tài Việt nên một số khán giả tỏ ra ngờ vực và để lại những ý kiến trái chiều trên mạng xã hội.[8] Bên cạnh đó là những phàn nàn của khán giả về việc quảng cáo quá nhiều trên TV, hay biên tập gây chóng mặt và khó chịu cho người xem,…
Suy cho cùng, Siêu trí tuệ Việt Nam vẫn là một chương trình hấp dẫn và bước đầu đã có chỗ đứng trong lòng khán giả. Giải thưởng WeChoice Awards 2019 cho hạng mục TV Show của năm chính là kết quả xứng đáng cho những nỗ lực phi thường của mình.
Nhận xét của MC Trấn Thành đối với Siêu trí tuệ Việt Nam trong chương trình Sóng 20:
| “ | Đội ngũ thực hiện Siêu trí tuệ Việt Nam là một team phi thường. | ” |
Sau thành công xuất sắc của mùa tiên phong, mùa thứ hai của chương trình đã chính thức lên sóng vào cuối tháng 11 năm 2020. Ban đầu, người theo dõi có không ít không tin về việc chương trình sẽ không giữ được sức hút vì hoàn toàn có thể đã cạn nhân tài. Tuy nhiên, ngay trong tập tiên phong của vòng Tuyên chiến, chương trình gây giật mình với nhiều năng lực mới chinh phục những thử thách khác so với những bộ môn sở trường về ghi nhớ, thống kê giám sát nhanh … ở mùa 1. Chính vì thế, những tập phát sóng của chương trình luôn có trên 10 triệu lượt xem, đồng thời là chương trình luôn sở hữu vị trí top phổ cập trên YouTube. Nhiều người theo dõi nhìn nhận cao chương trình và cho rằng, đây là một chương trình truyền hình độc lạ và không có sự trộn lẫn với những chương trình hài, ca hát lúc bấy giờ. Thay vì những chiêu trò, drama, những yếu tố chọc cười người theo dõi, chương trình tôn vinh trí tuệ Việt, giúp người xem không chỉ học hỏi kiến thức và kỹ năng mà còn thư giãn giải trí với những màn tranh tài gây cấn. [ 9 ] Giám khảo chính Trần Thành Nam san sẻ rằng, nếu như ở mùa 1, người theo dõi đã thấy những thử thách rất phong phú và năng lượng trí tuệ con người được bộc lộ trên nhiều góc nhìn, thì đến mùa 2, chương trình nhấn mạnh vấn đề hơn tính đa diện và đa công dụng của những bộ óc. [ 10 ]Càng tới những tập sau đó, chương trình liên tục đem tới cho người theo dõi những thí sinh ấn tượng và những thử thách tưởng chừng như không hề triển khai được. Trong đó, Trọng Trí, Thành Đạt, Duy Bách là ba thí sinh để lại ấn tượng nhiều nhất cho giám khảo và người theo dõi. [ 11 ] Không dừng lại ở đây, đến vòng Tuyên chiến, người theo dõi liên tục được tận mắt chứng kiến những trận đấu với những tác dụng giật mình như thắng lợi của Lan Anh trước Thành Đạt, của Duy Anh trước Anh Quốc, của Hoàng Hiệp trước Duy Bách … [ 12 ] [ 13 ] Ở vòng Chung kết, người theo dõi được tận mắt chứng kiến những sự trở lại của những tuyển thủ của mùa 1 được người theo dõi thương mến như Huy Hoàng, Tuấn Phi và Việt Hoàng. [ 14 ] [ 15 ]
Bên cạnh những điểm tích cực, Siêu trí tuệ Việt Nam còn gây ra những luồng ý kiến trái chiều. Một trong số đó là việc mời những người nổi tiếng tham gia làm giám khảo khách mời, vốn là tranh cãi đã nảy sinh từ mùa đầu tiên. Nhiều khán giả cho rằng những người không đủ chuyên môn làm giám khảo xuất hiện chỉ để cho những ý kiến ngưỡng mộ mà đến một học sinh cũng có thể nói được, điều này đã phần nào tự làm hạ thấp giá trị của cuộc thi, trong khi số khác cho rằng, nhận xét về chuyên môn đã có những Trần Thành Nam hay Lại Văn Sâm đảm nhận, hơn nữa không phải chuyên gia, giáo sư, tiến sĩ nào cũng thu xếp được thời gian để đến với chương trình chỉ để trình bày thêm về những khía cạnh của thử thách. Chưa kể, ở mùa này, trong số các giám khảo khách mời, có đến 3 người là những gương mặt nổi tiếng của Rap Việt, chương trình truyền hình của cùng nhà sản xuất, gồm Wowy, Rhymastic và JustaTee. Điều này đã không tránh khỏi những suy đoán và phàn nàn của một bộ phận khán giả,[16] mặc dù Trấn Thành đã phát biểu trong tập 1, rằng ban tổ chức mời không phải vì thấy Rap Việt đang nổi và muốn ăn theo sức nóng của chương trình”.[17]
Tuy còn có nhiều tranh cãi xung quanh chương trình, có thể thấy mùa 2 của chương trình Siêu trí tuệ Việt Nam đã rất thành công, và giải Mai Vàng cho Chương trình truyền hình được yêu thích nhất là thành quả xứng đáng cho sự thành công đó.[18]
- Những thí sinh có điểm cao nhất từng mùa:
| Mùa | Tên thí sinh | Tập | Tổng điểm |
|---|---|---|---|
| 1 | Lê Nguyễn Phước Vinh | 1 | 140 |
| Hà Việt Hoàng | 5 | ||
| 2 | Đỗ Thành Đạt | 3 | 150[19][20][21][22] |
| Lê Duy Bách | 6 |
- Tập 12 mùa 1 phát sóng ngày 11 tháng 1 năm 2020 lập kỷ lục trong lịch sử chương trình truyền hình khi đạt con số 475.682 lượt xem cùng lúc khi được công chiếu trên YouTube.[23]
Trích dẫn câu nói[sửa|sửa mã nguồn]
| “ | Kỉ lục là dùng để phá vỡ… nên chúng ta mới có thể tạo ra nhiều kì tích. Siêu Trí Tuệ không phải là một cuộc thi, Siêu Trí Tuệ là thế giới của bạn và tôi, của tất cả chúng ta. | ” |
Trích lời nhà báo – MC Lại Văn Sâm : [ 24 ]
| “ | Tôi gọi thí sinh trong chương trình này là X-man bởi họ quá thông minh, xuất sắc! | ” |
“ Tôi xem các chương trình Siêu trí tuệ của thế giới, thấy rất ngưỡng mộ. Giờ đây, trước mắt tôi là những bạn trẻ Việt Nam. Họ bứt phá mọi rào cản để không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn sẽ đại diện xứng đáng cho Việt Nam trên đấu trường quốc tế. Khán giả sẽ kinh ngạc khi xem họ thể hiện. ”
Theo MC Trấn Thành :
| “ | Những gì thế giới làm được, Việt Nam cũng sẽ làm được, thậm chí tốt hơn. | ” |
| “ | Một người thành công phải đi kèm với cảm xúc. Vì cảm xúc sẽ dạy cho bạn cách để thành công. | ” |
| Năm | Giải thưởng | Hạng mục | Đề cử cho | Kết quả |
|---|---|---|---|---|
| 2020 | WeChoice Awards 2019 | TV Show của năm[25] | Siêu trí tuệ Việt Nam | Đoạt giải |
| 2021 | Giải Mai Vàng 2020 | Chương trình truyền hình được yêu thích nhất[26][27] |
- ^ Trước đây là EndemolShineGroup của Đức
