Trong hai thập kỷ qua, nhờ khoa học kĩ thuật công nghệ ngày càng hiện đại cũng như vấn đề về quyền con người và đạo đức được mở rộng, chăm sóc phá thai an toàn, toàn diện đã phát triển rất nhiều. Mặc dù vậy, 22 triệu ca phá thai tiếp tục được thực hiện không an toàn mỗi năm. Hệ quá ước tính dẫn đến cái chết của hơn 47.000 phụ nữ và tổn thương sức khỏe cho 5 triệu phụ nữ. Chính vì vậy, hiểu rõ và thực hành phá thai an toàn là cực kì quan trọng.
1. Thông tin chung
Phá thai được định nghĩa là kết thúc thai kỳ trước khi thai hoàn toàn có thể sống được. Tại Nước Ta, nguyên do của phá thai hợp pháp hoàn toàn có thể là :
-
Do thai dị tật
- Lý do sức khỏe thể chất của mẹ
- Theo nhu yếu của người mua
- Do hoang thai
Có hai giải pháp phá thai là nội khoa ( dùng thuốc ) và ngoại khoa
1.1 Nội khoa
Phá thai bằng thuốc sử dụng thuốc khẩn cấp làm đình chỉ sự tiếp nối của quy trình tăng trưởng thai nghén tự nhiên. Thuốc phá thai làm ngừng quy trình tăng trưởng của thai. Đồng thời thuốc kích thích dạ con co bóp đẩy phôi thai ra khỏi tử cung. Từ đó cho thấy giải pháp phá thai bằng thuốc vận dụng cho thai nằm trong tử cung. Tức là thuốc sẽ không có hiệu suất cao so với trường hợp thai nhi ngoài tử cung .
>> Xem thêm: Phá thai bằng thuốc: Quyết định quan trọng cần hiểu rõ
1.2 Ngoại khoa
Phá thai ngoại khoa là chấm hết thai kỳ bằng cách sử dụng hút lòng tử cung ở những trường hợp thai nhỏ. Ở những trường hợp thai kỳ lớn hơn ( sau 14-16 tuần ), sử dụng dụng cụ để lấy mô. Thủ thuật tiêu chuẩn là nong và nạo ( D&E ). Trong trường hợp thiết yếu hoàn toàn có thể thực thi nong và cắt thai ( D&X ) .
2. Định nghĩa phá thai an toàn và phá thai không an toàn
Phá thai là một hành vi thông dụng trên toàn thế giới. Mặc dù số phá thai trên toàn thế giới giảm từ 46 triệu ( năm 1995 ) còn 42 triệu ( năm 2003 ), nhưng phần đông chỉ giảm ở những nước đã tăng trưởng. Trong khi đó, hơn 50 % phá thai không hợp pháp và không an toàn xảy ra ở những nước đang tăng trưởng .
Phá thai an toàn là phá thai ở những vương quốc được cho phép phá thai vì nguyên do xã hội hay kinh tế tài chính, được lao lý bảo vệ .
Tổ chức Y tế Thế giới định nghĩa “ phá thai không an toàn ” là quy trình chấm hết một thai kỳ ngoài ý muốn được triển khai bởi những người thiếu những kỹ năng và kiến thức thiết yếu hay là thực thi trong thiên nhiên và môi trường không phân phối được những tiêu chuẩn y tế tối thiểu hoặc cả hai .
3. Lợi ích của phá thai an toàn
Phá thai an toàn giúp giảm thiểu tỉ lệ gặp những tai biến so với phá thai không an toàn. Từ đó giúp bảo vệ sức khoẻ cho người phụ nữ và giảm ngân sách y tế cho xã hội do giảm ngân sách điều trị những biến chứng của phá thai không an toàn. Nguy cơ tử trận do phá thai an toàn giảm đáng kể từ 4 : 100.000 ( năm 1972 ) xuống 1 : 100.000 ( năm 1987 ). Nguy cơ chết do hút thai dưới 8 tuần từ 0 : 100.000 tăng lên 0,2 : 100.000 nếu tuổi thai 9-10 tuần, đến 7,2 : 100.000 nếu tuổi thai từ 21 tuần trở lên. Khoảng 87 % tử trận do phá thai to hoàn toàn có thể tránh được nếu thai phụ chấm hết thai kỳ trước 8 tuần. Như vậy rủi ro tiềm ẩn sẽ tăng nếu tuổi thai càng lớn
4. Nguy cơ hậu quả của phá thai không an toàn
Kết cục của phá thai không an toàn nhờ vào vào :
- Kỹ năng của người thực hiện
- Cách thức phá thai
- Sức khoẻ của người phụ nữ
- Tuổi thai
Tỉ lệ những biến chứng của phá thai không an toàn tăng cao, gồm có :
- Chảy máu nhiều
- Chấn thương âm đạo, cổ tử cung, tử cung, các cơ quan trong ổ bụng
- Nhiễm trùng, viêm phúc mạc
- Hiếm muộn về sau
5. Cung cấp dịch vụ phá thai an toàn
Tại những vương quốc mà việc phá thai là hợp pháp, nhà nước có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ phân phối dịch vụ phá thai an toàn .
Cung cấp dịch vụ phá thai an toàn gồm có :
- Khám và tư vấn trước phá thai
- Lựa chọn phương pháp phá thai
- Theo dõi và chăm sóc sau phá thai
5.1 Khám và tư vấn trước phá thai
Khám và tư vấn trước phá thai là điều kiện kèm theo tiên quyết của phá thai an toàn .
Khám trước phá thai cung ứng một cái nhìn tổng thể và toàn diện. Từ đó giúp quyết định hành động kế hoạch thực thi phá thai an toàn tương thích cho mỗi sản phụ .
Nội dung của khám trước phá thai gồm :
- Xác định tuổi thai
- Loại trừ các thai kỳ bất thường như thai ngoài tử cung, thai ở sẹo mổ sanh cũ, thai trứng
- Loại trừ các trường hợp chống chỉ định của một hay nhiều phương pháp như nhiễm trùng sinh dục, các khối u tử cung, các tình trạng nội khoa.
Trước phá thai, xác định tuổi thai là yếu tố rất quan trọng để chọn cách chấm dứt thai kỳ. Dựa trên bệnh sử, khám bụng, âm đạo, xét nghiệm và siêu âm nếu cần.
Tư vấn trước phá thai gồm những nội dung sau :
- Thông tin về tiến trình phá thai
- Biến chứng và cách heo dõi biến chứng
- Tránh thai sau phá thai
Cần có tờ thông tin hướng dẫn khá đầy đủ, dễ hiểu về cách triển khai phá thai, những biến chứng và theo dõi sau phá thai để người mua hoàn toàn có thể hiểu và tự theo dõi. Tư vấn ngừa thai sau phá thai cũng rất quan trọng. Đối với phá thai ngoại khoa, cần cho kháng sinh dự trữ trước hay ngay khi làm thủ pháp .
5.2 Lựa chọn phương pháp
Lựa chọn giải pháp phá thai thích hợp với thực trạng thai kỳ và với cá thể người sản phụ .
Biện pháp phá thai thích hợp được hiểu là thích hợp theo :
- Tình trạng thai: tuổi thai là yếu tố có ảnh hưởng quyết định.
- Tình trạng sức khỏe, bệnh tật của người mẹ: Chống chỉ định của phá thai nội khoa, tình trạng viêm âm đạo… sẽ ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn phương pháp.
- Điều kiện thực hành phá thai: là điều kiện về cả 2 phía: phía cơ sở y tế lẫn phía người khách hàng. Điều kiện cung cấp dịch vụ an toàn, điều kiện tái khám như địa lý…
- Nguyện vọng và điều kiện đáp ứng nguyện vọng của người mẹ
Những khuyến cáo dưới đây sử dụng cho mang thai trong tam cá nguyệt đầu:
- Nong và nạo là phương pháp đã lỗi thời, cần được thay thế bởi hút chân không hoặc phá thai nội khoa
- Hút chân không, có thể sử dụng cho tuổi thai tới 12 đến 14 tuần.
- Phá thai nội khoa có thể dùng cho tuổi thai tới 9 tuần.
- Phá thai nội khoa sau 9 tuần cần lặp lại liều misoprostol.
Những khuyến cáo dưới đây sử dụng cho tuổi thai trên 12 đến 14 tuần
- Nong và hút chân không, dùng dụng cụ hút và kềm forceps.
- Cần lặp lại liều misoprostol khi phá thai nội khoa.
- Chuẩn bị cổ tử cung trước khi thực hiện phá thai ngoại khoa cho thai trên 12-14 tuần là cần thiết.
- Cần dùng các phương tiện giảm đau khi làm phá thai nội khoa lẫn ngoại khoa.
5.3 Theo dõi và chăm sóc sau bỏ thai
Theo dõi và chăm nom sau phá thai gồm 3 nội dung, hoàn tất tiến trình phá thai an toàn. Các nội dung như sau :
- Theo dõi, phát hiện và xử trí biến chứng sớm
- Tái khám theo hẹn và tái khám bất thường
- Tránh thai sau phá thai
Sau phá thai ngoại khoa, người mẹ hoàn toàn có thể về ngay khi cảm thấy đủ khoẻ và tín hiệu sống sót thông thường. Sau phá thai nội khoa hay ngoại khoa, người mua cần khám lại sau 7 hoặc 14 ngày .
Trước khi về, người mẹ cần được cung ứng những hướng dẫn theo dõi tại nhà :
- Lượng máu ra
- Cách nhận biết các biến chứng
- Khi nào thì phải khám lại và khám ở đâu…
Trước khi về nhà sau phá thai nội hay ngoại khoa, người mẹ cần được phân phối kỹ năng và kiến thức về ngừa thai an toàn .
>> Ra máu đỏ tươi sau khi hút thai là một trong những biến chứng khá phổ biến. Tìm hiểu thêm để có cách xử trí kjp thời.
6. Ngừa thai sau phá thai
Tất cả những chiêu thức hoàn toàn có thể mở màn sử dụng ngay sau phá thai. Thuận lợi của việc mở màn sử dụng ngay : biết rõ bệnh nhân không mang thai, có tính năng ngừa thai ngay. Nếu đặt dụng cụ ngay sau phá thai tam cá nguyệt giữa, tỷ suất tuột vòng hoàn toàn có thể tăng nhẹ .
Đối với phá thai nội khoa, mở màn ngừa thai vào ngày người mua tái khám sau khi xác lập thai kỳ đã chấm hết. Có tài liệu ủng hộ việc đặt que cấy ngừa thai vào ngày người mua uống mifepristone 1. Điều này không làm giảm hiệu suất cao của mifepristone. Hơn nữa, hoàn toàn có thể thuận tiện hơn cho người mua đối. Đặc biệt, với những người mua không muốn hay không có điều kiện kèm theo tái khám .
7. Những chú ý quan tâm sau phá bỏ thai
7.1 Tổn thương tâm lí sau phá thai
Hậu quả của phá thai không chỉ gây ảnh hưởng tác động nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất sinh sản mà còn để lại những sang chấn tâm ý khôn lường .
Với nhiều phụ nữ, phá thai là một điều không mong ước. Phá thai là chấm hết sự sống của một khung hình nhỏ bé nên họ cảm thấy buồn bã, tội lỗi. Khoảng 5 – 30 % phụ nữ sau khi nạo phá thai có biểu lộ của bệnh trầm cảm. Điều này hoàn toàn có thể làm tăng nguy cơ tự sát ở người phụ nữ sau khi phá thai .
Nạo phá thai khiến nữ giới cảm thấy tổn thương niềm tin, ám ảnh tâm ý. Cảm giác hoang mang lo lắng, hoảng sợ, day dứt thường lê dài rất lâu về sau. Bên cạnh đó, việc bị người khác miệt thị và có thái độ chỉ trích dễ làm cho người phá thai lúng túng, tự ti, ngại trao đổi. Dần dần hình thành tâm trạng trầm uất, tự kỉ. Thậm chí bị tinh thần .
Chính những đổi khác tâm ý như vậy sẽ ảnh hưởng tác động rất nhiều đến quy trình mang thai sau phá thai .
7.2 Thời điểm quan hệ tình dục và mang thai sau phá thai
Theo khuyến nghị của những bác sĩ chuyên khoa, người phụ nữ chỉ nên quan hệ tình dục sau khi triển khai nạo hút thai từ 4 đến 8 tuần. Với những người có thể trạng gầy, yếu, vận tốc hồi sinh chậm, phá thai khi tuổi thai đã lớn, … thì cần thời hạn lâu hơn. Bạn nên lê dài thời hạn không quan hệ tình dục lên đến hơn 3 tháng hoặc cho đến khi sức khỏe thể chất phục sinh trọn vẹn .
Phụ nữ hoàn toàn có thể mang thai trong vòng 2 tuần sau khi phá thai. Nếu bác sĩ sản phụ khoa không có những chú ý quan tâm gì đặc biệt quan trọng hoàn toàn có thể thụ thai so với những người chuẩn bị sẵn sàng mang thai lần nữa. Tuy nhiên, những bác sĩ khuyến khích chị em phụ nữ nên có thai sau tối thiểu 2 tháng đến 3 tháng kể từ khi phá thai .
Phụ nữ đã phá thai vì nguyên do y tế hoàn toàn có thể cần nhìn nhận y tế vừa đủ trước khi thụ thai một lần nữa. Kiểm tra hoàn toàn có thể giúp xác định liệu rằng thai phụ sẽ gặp yếu tố tựa như với việc mang thai trong tương lai hay không .
>> Mang thai sau phá thai có khó khăn gì hay không?
Phá thai là quyết định khó khăn và trọng đại đối với mọi thai phụ. Cần cân nhắc kĩ trước khi đưa ra quyết định. Bên cạnh đó phải trang bị đủ kiến thức về phá thai và ngừa thai để chăm sóc bản thân, cũng như bảo vệ tối ưu nhất cho sức khỏe cũng như khả năng sinh sản sau này của thai phụ.
Bác sĩ Trần Hoàng Nhật Linh
