Cáo cáo kinh tế tài chính của những ngân hàng nhà nước công bố cuối tháng 9 cho thấy hầu hết đều có tỷ suất quỹ dự trữ trên nợ xấu ( LLR ) rất thấp. Đa số ngân hàng nhà nước niêm yết có LLR từ 50 đến 85 %, trừ VCB và Sacombank tỷ suất này trên 100 %. Nhóm những ngân hàng nhà nước chưa niêm yết tỷ suất LLR hầu hết dưới 50 % .Ngân Hàng Á Châu thời gian cuối tháng 9/2014, tỷ suất nợ xấu 3,06 %, ngân sách dự trữ đã tăng 94 % so với cuối ngoái lên 664 tỷ đồng song LLR mới đạt 54 %. Kết quả kinh doanh thương mại hợp nhất 9 tháng của Ngân Hàng Eximbank cho biết ngân sách dự trữ tăng 56 % so với cùng kỳ năm trước, lên 280 tỷ đồng trong khi ngân hàng nhà nước công bố tỷ suất nợ xấu là 3,54 %, tăng từ 1,98 % hồi cuối năm 2013 .
Mặc dù chi phí dự phòng tăng trong nửa đầu năm 2014 nhưng tỷ lệ bù đắp nợ xấu bằng dự phòng rủi ro (LLR) chỉ đạt 30,4% vào cuối qúy III cho thấy chất lượng tài sản ngân hàng đã suy giảm mạnh và ngân hàng cần phải tăng trích lập dự phòng nhiều hơn để giải quyết nợ xấu.
Với Vietinbank, nợ xấu đứng ở mức 6.978 tỷ đồng, tỷ suất 1,75 % vào ngày 30/9. Tỷ lệ dự trữ của ngân hàng nhà nước hiện ở mức 78 % .Các ngân hàng nhà nước nhóm trung và nhóm nhỏ hơn, hầu hết tỷ suất trích lập dự trữ rất thấp ( trừ VIB có tỷ suất trích lập dự trữ trên nợ xấu cao hơn trung bình, khoảng chừng 77,9 % ). Tỷ lệ này ở Ngân Hàng SHB hết tháng 9 là 37 %, dù đã cải tổ so với 2013 là 26,7 %. HDBank có LLR là 43 % ( số liệu cuối qúy I / năm trước ) ; Ocean Bank 5,9 % ( số liệu cuối qúy II ) ; Techcombank LLR chỉ đạt 45,2 % cuối qúy III
| Tên ngân hàng | LLR (tháng 9/2014) |
| BIDV | 91% |
| CTG | 78% |
| VCB | 106% |
| ACB | 54% |
| EIB | 32% |
| MBB | 83% |
| SHB | 37% |
| STB | 125% |
| HD Bank | 43% (quý I/2014) |
| Ocean Bank | 55,9% (quý II/2014) |
| Techcombank | 45,2% |
| VIB | 77,9% |
| Tỷ lệ quỹ dự phòng/nợ xấu (LLR) của một số ngân hàng | |
Riêng Sacombank, báo cáo giải trình công bố hiệu quả kinh doanh thương mại 9 tháng đầu khá tốt, nợ xấu giảm đáng kể từ 1,46 % năm 2013 xuống còn 0,98 %, ngân sách dự trữ trích lập tăng 87,7 % so với cùng kỳ nên thông số LLR ở mức cao là 125 % so với mức 84 % trong năm 2013. Tuy nhiên, thị trường chưa trọn vẹn yên tâm vì cách thống kê giám sát nợ xấu của ngân hàng nhà nước này, thêm vào đó dự kiến sáp nhập với một ngân hàng nhà nước yếu như Ngân hàng Phương Nam càng làm câu hỏi về chất lượng gia tài trong tương lai của STB thêm khó đoán .
Vietcombank là điểm sáng trong ngành ngân hàng khi trích lập 3.513 tỷ đồng dự phòng trong 9 tháng đầu năm (tăng 15,4% so với cùng kỳ) và tỷ lệ nợ xấu công bố 2,54%. Trong khi đó dự phòng lũy kế trích lập là 8.127 tỷ đồng (tăng 14% so với cùng kỳ) và bằng 2,7% dư nợ. Hệ số LLR là 106%, cao hàng đầu trong ngành và cách tính của Vietcombank cũng khá tin cậy.
Theo cách tính của các ngân hàng hiện nay, LLR chỉ tính trên hai số liệu là số tiền ngân hàng đã trích lập dự phòng rủi ro nợ xấu cho vay khách hàng và nợ xấu nhóm 3-4-5, tức chưa có nợ nhóm 2, nhóm cận kề xấu, và một số ngân hàng thời gian qua vẫn có thể chuyển nợ từ nhóm 3 sang nhóm 2 bằng các biện pháp kỹ thuật. Đó là chưa kể, cách xếp nhóm nợ vẫn còn chưa chặt chẽ bởi quy định phân loại nợ theo Quyết định 780 cho phép ngân hàng đảo nợ hoặc được giữ nguyên nhóm nợ với một số trường hợp.
Bắt đầu từ ngày 12/12, Nghị định 96 có hiệu lực và theo đó các hành vi thực hiện phân loại tài sản có, trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro không đúng quy định của các tổ chức tín dụng sẽ bị áp dụng mức phạt tiền 200-250 triệu đồng và phải chịu các biện pháp khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm gây ra.
Tổng giám đốc một ngân hàng chia sẻ, ngoài việc đối mặt với các vấn đề chung của ngành, các ngân hàng còn phải đối diện với việc xử lý nợ xấu và thách thức phải tăng tài sản sinh lời. Theo ông, các định chế tài chính muốn cải thiện hệ số an toàn vốn cần tăng vốn liên tục thì mới có thể tăng trưởng hoạt động của mình. Khả năng huy động vốn đầu tư cho tăng trưởng hoạt động của ngân hàng trên thị trường thực sự là bài toán khó. Ông cũng cho rằng các quy định đang dần dần thắt chặt theo Thông tư 36 và 02 sẽ ép các ngân hàng vào việc buộc tăng trích lập dự phòng và làm giảm lợi nhuận sau thuế.
Thông tư 36 có một điểm quan trọng là nhu yếu những ngân hàng nhà nước tính đúng, tính đủ giá trị thực của vốn điều lệ và vốn được cấp được xác lập sau khi đã trích lập khá đầy đủ dự trữ rủi ro đáng tiếc theo lao lý. Nếu vốn điều lệ thực của một tổ chức triển khai tín dụng thanh toán xuống thấp dưới mức vốn pháp định, thì tổ chức triển khai đó cần tìm giải pháp giải quyết và xử lý để bảo vệ giá trị thực của vốn điều lệ, vốn được cấp tối thiểu bằng vốn pháp định và báo cáo giải trình với Ngân hàng Nhà nước cách giải quyết và xử lý trong vòng 30 ngày. Đây được xem là điểm biến hóa mạnh tiến trình tái cơ cấu tổ chức ngành ngân hàng nhà nước .
Trường Nam
