GPT là một trong 4 chỉ số men gan quan trọng phản ánh thực trạng tổn thương của gan. Tùy vào mức độ nặng nhẹ của bệnh gan mà chỉ số này sẽ có sự biến hóa. Vậy đơn cử chỉ số GPT là gì ? GPT tăng bao nhiêu là nguy khốn ? Cách phòng ngừa tăng GPT ?
Dưới đây chúng tôi xin cung cấp đến quý bệnh nhân những thông tin cơ bản nhất và hữu hiệu nhất về Chỉ số GPT. Nếu có bất cứ thắc mắc gì xin hãy vui lòng liên hệ với Nhà thuốc AZ theo số hotline 0929.620.660 hoặc truy cập nhathuocaz.com.vn để được các Dược sĩ Đại học tư vấn một cách nhiệt tình, chính xác và nhanh chóng nhất.
GPT là gì?
GPT còn được gọi là ALT – là cụm từ viết tắt của enzyme Alanine aminotransferase, một loại enzym đặc trưng ở những tế bào gan, ngoài những nó cũng sống sót ở thận, tim và cơ xương nhưng với số lượng ít hơn ở gan. ALT là một chất xúc tác cho quy trình quy đổi axit amin Alanine thành L-glutamate và cả Pyruvate. Đồng thời, enzym này cũng là chất trung gian quan trọng giúp tạo ra nguồn năng lượng tế bào .
Chỉ số GPT là một chỉ số đặc hiệu của men gan, được sử dụng để đánh giá tình trạng tổn thương của gan và các vấn đề liên quan. Xét nghiệm GPT được chỉ định trong chẩn đoán, điều trị các bệnh về gan.
Xét nghiệm GPT hoàn toàn có thể được chỉ định riêng không liên quan gì đến nhau hoặc thường tích hợp với 1 số ít xét nghiệm khác như xét nghiệm AST để nhìn nhận đúng chuẩn nhất thực trạng tổn thương của gan .
Nguyên nhân gây GGT cao là gì?
Chỉ số GPT cao không bình thường hoàn toàn có thể do nguyên do sau :
- Bị các bệnh viêm gan do virus như viêm gan A, B, C, E, D;
- Do uống nhiều và kéo dài rượu bia, nhất là rượu tự pha;
- Do bị bệnh sốt rét;
- Do các bệnh về đường mật như viêm đường mật, sỏi đường mật, viêm túi mật, teo đường mật bẩm sinh hoặc áp-xe gan;
Men gan cao rất dễ dẫn đến thực trạng xơ gan, đặc biệt quan trọng ở những người có thể trạng yếu, sức đề kháng kém thì sẽ có rủi ro tiềm ẩn cao bị viêm gan, thậm chí còn nặng hơn là ung thư gan. Do đó, nếu được chẩn đoán là có chỉ số men gan cao thì người bệnh cần rất là thận trọng trong việc thăm khám bệnh, tư vấn và điều trị kịp thời, tránh để thực trạng bệnh ngày một nghiêm trọng lên .Nếu là bị viêm gan cấp tính thì chỉ số GPT trong máu thường duy trì ở mức cao liên tục trong khoảng chừng 1 – 2 tháng. Và khoảng chừng 3 – 6 tháng sau đó, chỉ số này sẽ về mức thông thường .
Chỉ số GPT tăng bao nhiêu là nguy hiểm?
Kết quả thông thường
- Người lớn hoặc trẻ em: 4-36 đơn vị/L ở 37°C, hoặc 4-36 đơn vị/L (đơn vị SI).
- Người cao tuổi: có thể cao hơn so với người lớn.
- Trẻ sơ sinh: có thể cao gấp đôi người lớn.
Kết quả không bình thường
- Trong trường hợp tế bào gan bị phá hủy thì enzyme GPT được giải phóng vào máu với số lượng lớn, khiến GPT tăng lên.
- Khi GPT đạt trên 200 UI/L cảnh báo tình trạng nguy hiểm.
Khi nào bạn nên tiến hành thực hiện xét nghiệm ALT/GPT?
Xét nghiệm GPT sẽ được chỉ định trong những trường hợp sau :
- Xác định bệnh liên quan đến gan, đặc biệt là những bệnh như xơ gan và viêm gan do rượu, viêm gan do thuốc hay do siêu vi.
- Kiểm tra xem gan có bị tổn thương hay không;
- Đi tìm nguyên nhân gây bệnh vàng da, xem thử là do bất thường về máu hay là bất thường ở gan.
- Theo dõi tình trạng gan khi đang dùng các thuốc điều trị các bệnh khác nhưng gây độc lên gan.
Bạn nên biết điều gì trước khi thực thi xét nghiệm ALT / GPT ?
Một số yếu tố gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ALT/GPT bao gồm:
- Nếu bạn vừa tiêm vào bắp thịt thì xét nghiệm GPT có thể không chính xác.
- Một số thuốc có thành phần từ thiên nhiên có thể làm sai lệch kết quả GPT.
- Tập luyện thể dục thể thao cường độ cao hoặc các chấn thương đến cơ sẽ làm tăng chỉ số ALT/GPT.
- Đặt ống thông tim mạch hoặc tiến hành phẫu thuật trong thời gian gần đây có thể làm tăng nồng độ GPT.
- Những thuốc có thể làm tăng nồng độ GPT bao gồm Acetaminophen, Allopurinol, Ampicillin, Acid aminosalicylic (PAS), azathioprine, chlordiazepoxide, clofibrate, carbamazepine, cephalosporin, chlorpropamide, cloxacillin, codeine, dicumarol, indomethacin, methotrexate, isoniazid (INH), methyldopa, nitrofurantoin, nafcillin, acid nalidixic, thuốc tránh thai, oxacillin, phenothiazin, phenytoin, phenylbutazone, procainamide, propoxyphene, propranolol, salicylates, tetracycline, quinidin và verapamil.
Bạn nên làm gì trước khi triển khai xét nghiệm GPT ?
Tránh các hoạt động quá nặng và phải báo cho bác sĩ biết:
- Mọi loại thuốc được kê đơn và các loại thảo dược bạn hiện đang sử dụng;
- Những loại thuốc mà bạn bị kích ứng;
- Bạn đang có thai hay không;
- Bạn nên nói chuyện với bác sĩ của bạn về mọi lo lắng liên quan đến xét nghiệm như xét nghiệm có biến chứng gì hay không, nó sẽ được tiến hành như thế nào và kết quả sẽ ra sao.
Khi đi xét nghiệm, bạn nên mặc áo ngắn tay để nhân viên cấp dưới y tế hoàn toàn có thể thuận tiện lấy máu từ cánh tay .
Biến chứng nguy hiểm của GPT cao
Men gan cao là một tín hiệu của bệnh xơ gan, ung thư gan .
Gan là một cơ quan thải độc quan trọng trong khung hình. Nó được xem như nhà máy sản xuất chính của việc chuyển hóa cồn và là cơ quan đích hầu hết của những chấn thương do rượu .Mọi chất độc khi vào khung hình đều được giải quyết và xử lý qua gan. Các hiệu quả sinh hóa đặc trưng gồm có GGT tăng rất cao và tỉ số AST / ALT > 2 với AST Men gan cao làm giảm tuổi thọ:
- Khi trị số ALT tăng gấp 2 lần sẽ tăng 21% nguy cơ tử vong.
- Và khi trị số này tăng hơn gấp đôi thì nguy cơ tử vong sẽ là 59%.
Men gan cao là tín hiệu cảnh báo nhắc nhở những bệnh lý nguy khốn như viêm gan, viêm thận mãn, nhồi máu cơ tim, viêm cơ, viêm túi mật, động kinh …
Cách phòng ngừa tăng GPT hiệu quả
Có nhiều cách để bảo vệ gan ít tổn thương nhất, đặc biệt quan trọng là hạn chế tăng men gan, trong đó đặc biệt quan trọng là tăng ALT / GPT
Ăn uống hài hòa và hợp lý
Hoa quả tươi và rau xanh rất tốt cho khung hình vì chúng giúp mát gan, lợi tiểu, giàu vitamin và khoáng chất .Nên hạn chế ăn những loại thức ăn chế biến sẵn, bia, rượu, cafe, chất kích thích. Không nên hút thuốc lá vì nó làm tăng rủi ro tiềm ẩn ung thư gan .
Ngủ sớm và đúng giờ
Hãy tập cho bản thân thói quen ngủ sớm và ngủ đúng giờ. Tốt nhất, bạn hãy đi ngủ trước 23 h. Ngủ sớm giúp máu trong khung hình bạn có đủ thời hạn trở về gan và giải độc cho gan .
Uống nhiều nước
Hãy bổ sung cho cơ thể từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày. Do đó, để đạt được hiệu quả giải độc cho gan, hãy uống nước làm nhiều lần trong một ngày, mỗi lần chỉ nên uống từ 150 -200ml.
Tránh lạm dụng thuốc
Để gan luôn khỏe mạnh, hãy hạn chế dùng thuốc, đặc biệt quan trọng là những loại thuốc có độc lên gan. Có thể xem xét sử dụng những chế phẩm tốt hơn cho gan. Tuy nhiên, nên chăm sóc nguồn gốc mẫu sản phẩm và đơn vị sản xuất uy tín. Những mẫu sản phẩm có nguồn gốc từ tự nhiên và có thử nghiệm lâm sàng rõ ràng nên được ưu tiên sử dụng .
Tăng cường rèn luyện
Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao giúp tăng cường tuần hoàn máu trong cô thể, bảo vệ và duy trì không thay đổi công dụng giải độc của gan. Các loại hình thể dục và thể thao không nhu yếu kỹ thuật cao, đơn thuần và không mất quá nhiều sức thường có lợi cho gan như : đi bộ, đạp xe, chạy bộ, lượn lờ bơi lội …
Tránh lây nhiễm
Nên tiêm ngừa viêm gan cũng như hoạt động và sinh hoạt tình dục lành mạnh. Nếu trong mái ấm gia đình có người mắc những bệnh về gan nên khám sức khỏe thể chất định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời .
Một số câu hỏi tương quan đến chỉ số GPT
Cách làm giảm trị số GPT ?
Nếu chỉ số ALT / GPT thông thường, điều này hoàn toàn có thể làm để giảm chỉ số men gan này :Một nghiên cứu và điều tra vào năm 2013 cho thấy những người uống cafe hàng ngày có chỉ số ALT / GPT thấp hơn so với những người không uống. Việc uống từ 1-4 cốc cafe mỗi ngày đã được chứng tỏ có năng lực làm giảm rủi ro tiềm ẩn mắc những bệnh lý về gan và ung thư .
Làm gì khi chỉ số ALT / GPT cao ?
- Người uống cà phê hàng ngày có chỉ số ALT/GPT thấp hơn so với những người không uống
- Ăn đồ ăn có chứa nhiều folate hoặc uống axit folic
Việc ăn nhiều món ăn với hàm lượng folate cao hoặc uống bổ trợ axit folic đã được chứng tỏ là có tương quan đến việc giảm chỉ số ALT / GPT .Hai chất này là hai dạng của vitamin B9 khác nhau. Folate thường được tìm thấy trong thực phẩm như măng tây, rau xanh, chanh, chuối hay những loại đậu … và axit folic là một dạng vitamin B9 tổng hợp và thường được tìm thấy trong viên uống bổ trợ. Lựa chọn uống bổ trợ axit folic, bạn hãy uống đủ 0.8 mg mỗi ngày để hoàn toàn có thể giảm chỉ số ALT / GPT
- Thay đổi chế độ ăn
Chỉ số ALT / GPT tăng nhẹ có nguy hại không ?
Trong những bệnh lý viêm gan cấp, nhẹ hoặc bệnh gan mạn tính ( viêm gan mạn, xơ gan, di căn gan ), thường nồng độ ALT / GPT trong máu không tăng nhiều, thường gấp dưới 4 lần so với thông thường. Ở mức tăng ALT / GPT này, được nhìn nhận yếu tố gan ở mức thông thường đến nhẹ, nhưng bạn vẫn cần thực thi xét nghiệm này tiếp tục để theo dõi sự biến hóa .Các nguyên do gây chỉ số ALT / GPT tăng nhẹ đến vừa hoàn toàn có thể do ùn tắc ống mật, gan nhiễm mỡ .Ngoài ra, một số ít trường hợp lạm dụng rượu bia, tổn thương tim hoặc có khối u trong gan cũng khiến nồng độ ALT / GPT tăng nhẹ .
Tại sao chỉ số ALT lại quan trọng ?
Cơ thể người sử dụng men gan ALT / GPT để phân huỷ thức ăn thành nguồn năng lượng. Tuy nhiên khi có tổn thương gan, lượng men gan ALT / GPT trong máu sẽ tăng .
Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm ALT/GPT nếu bạn có dấu hiệu tổn thương gan như:
- Tình trạng đau hoặc sưng dạ dày
- Buồn nôn/ nôn
- Vàng da, vàng mắt
- Mệt mỏi nhiều
- Nước tiểu sẫm màu
- Phân có màu sáng
- Ngứa da
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định xét nghiệm này trong các trường hợp sau:
- Người bệnh đã có tiếp xúc với virus viêm gan
- Người bệnh uống nhiều đồ uống có cồn như bia, rượu…
- Gia đình có thành viên với tiền sử bị bệnh về gan
- Uống thuốc có tác dụng phụ gây nên các tác động về gan
Xét nghiệm ALT / GPT hoàn toàn có thể được thực thi trong xét nghiệm máu thường thì hoặc hoàn toàn có thể được dùng để xác lập độ hiệu suất cao của việc điều trị bệnh lý tương quan đến gan .
Kết quả xét nghiệm ALT
Kết quả xét nghiệm ALT thông thường hoàn toàn có thể xê dịch từ 7-55 đơn vị chức năng mỗi lít. Chỉ số ALT thường cao hơn ở phái mạnh so với phái đẹp .Các nguyên do hoàn toàn có thể làm tăng nhẹ chỉ số ALT :
- Lạm dụng đồ uống có cồn như bia rượu
- Xơ gan
- Bệnh bạch cầu đơn nhân
- Các loại thuốc statin, aspirin và một số thuốc gây ngủ
Các nguyên nhân có thể làm tăng vừa chỉ số ALT:
- Bệnh gan mãn tính
- Lạm dụng đồ uống có cồn
- Xơ gan
- Tắc mật (tắc nghẽn đường mật)
- Đau tim hoặc suy tim
- Tổn thương thận
- Chấn thương cơ
- Tổn thương tế bào hồng cầu
- Sốc nhiệt
- Thừa Vitamin A
Chỉ số ALT cao có thể được gây nên bởi:
- Viêm gan siêu vi cấp
- Quá liều thuốc của một số thuốc như acetaminophen/paracetamol
- Ung thư gan
- Sốc nhiễm khuẩn
** Lưu ý: Thông tin cung cấp trong bài viết của Nhà thuốc AZ chúng tôi chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị bệnh. Người bệnh không được tự ý mua thuốc về điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh, người bệnh cần đến bệnh viện để được bác sĩ trực tiếp thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.
Bài viết trên Nhà thuốc AZ xin cung cấp toàn bộ các thông tin liên quan đến Chỉ số GPT. Mọi thông tin thắc mắc vui lòng liên hệ đến SDT 0929.620.660 để được tư vấn và hỗ trợ hoặc truy cập NhathuocAZ.com.vn để biết thêm chi tiết.
