Thứ Ba 23/06/2020, 19 : 32 ( GMT + 7 )Cơ giới hóa đồng nhất trong nông nghiệp là hướng đi tất yếu, nhưng đồng điệu như thế nào, cần làm gì trước để đạt hiệu suất cao cao nhất ?
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam phát biểu tại hội thảo chiến lược. Ảnh : Hồng Thủy.
Đó là nội dung chính trong buổi Hội thảo về Cơ giới hóa đồng bộ nông nghiệp diễn ra tại TP.HCM ngày 23/6. Hội thảo do Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam và ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển nông thôn chủ trì.
Cùng tham gia có những chuyên viên trong nghành nghề dịch vụ giảng dạy, sản xuất máy nông nghiệp và những doanh nghiệp trong cả nước. Theo Bộ NN-PTNT, những năm qua, cơ giới hóa nông nghiệp ngày một tăng nhanh. Trong đó, nghành trồng trọt, làm đất lúa đạt 95 % ; gieo trồng đạt 42 % ; chăm nom, bảo vệ thực vật và những cây xanh khác 77 % ; thu hoạch lúa đạt 70 %. Nhờ đó, đã nâng cao hiệu suất và giá trị ngày càng tăng của mẫu sản phẩm nông nghiệp, tạo tiền đề quan trọng để kiến thiết xây dựng nền nông nghiệp tân tiến, ứng dụng công nghệ cao. Trong đó, điển hình nổi bật là mạng lưới hệ thống trang bị động lực, số lượng, chủng loại máy, thiết bị nông nghiệp tăng nhanh. So với 10 năm trước, số lượng máy kéo cả nước tăng 48 %, máy gặt đập phối hợp tăng 79 % ; máy sấy nông sản tăng 29 %. Đến nay, ngành cơ khí trong nước đã sản xuất được động cơ, máy kéo hiệu suất đến 30 mã lực ( HP ), chiếm hơn 30 % thị trường trong nước ; máy phối hợp gặt lúa chiếm 15 % thị trường. Cả nước hiện có 7.803 doanh nghiệp cơ khí ( có 95 doanh nghiệp có vốn hơn 500 tỷ đồng ) và gần 100 cơ sở sản xuất máy, thiết bị nông nghiệp. Cơ giới hóa nông nghiệp đã xử lý khâu lao động nặng nhọc, tính thời vụ, đồng thời thôi thúc quy trình link sản xuất, hình thành những tổ chức triển khai dịch vụ ở nông thôn. Điển hình như hình thành nhiều quy mô link doanh nghiệp, hợp tác xã với nông dân sản xuất trên cánh đồng lớn phối hợp những dịch vụ làm đất, cấy, phun thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch, sấy khô, cho thuê kho dữ gìn và bảo vệ … “ Việc thực thi chủ trương tương hỗ nhằm mục đích giảm tổn thất trong nông nghiệp theo Quyết định số 68/2013 / QĐ-TTg đã góp thêm phần nâng cao mức độ cơ giới hóa và khuyến khích thôi thúc những cơ sở cơ khí sản xuất máy nông nghiệp đầu tư chiều sâu, nâng cấp cải tiến công nghệ tiên tiến, nâng cao chất lượng máy móc, thiết bị sản xuất có hiệu suất cao. Thủ tướng đã phát hành dự thảo Nghị định về tăng nhanh cơ giới hoá đồng nhất trong nông nghiệp. Nghị định sinh ra sẽ có nhiều tương hỗ thuận tiện hơn cho người nông dân và cả doanh nghiệp nông nghiệp ”, ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển nông thôn nói. 
Nông dân Đồng Tháp thu hoạch lúa bằng máy phối hợp. Ảnh : Hồng Thủy. Tuy nhiên, mức độ cơ giới hóa cũng chưa đồng đều ở những khâu, những nghành nghề dịch vụ. Cụ thể, mới tập trung chuyên sâu đa phần vào làm đất, chăm nom lúa, mía ; thu hoạch lúa. Ở nhiều khâu, mức độ cơ giới hóa còn thấp, như chăm nom cây ăn quả, thu hoạch mía, cafe. Riêng so với nghành lâm nghiệp, hiện vẫn có tới 70 % khối lượng công việc làm bằng tay thủ công, vận dụng cơ giới hóa chỉ mới triển khai hai khâu chặt hạ và luân chuyển, còn nhiều khâu sản xuất quan trọng chiếm tỷ suất khối lượng việc làm lớn như trồng, chăm nom, chữa cháy, bốc xếp thì tỷ suất cơ giới hóa thấp.
Trang bị động lực máy nông nghiệp Việt Nam còn thấp so với các nước trong khu vực, mới đạt trung bình 1,6 mã lực (HP)/ha canh tác, thấp hơn nhiều so với Thái Lan 4 HP/ha, Trung Quốc 8 HP/ha, Hàn Quốc 10 HP/ha.
Trong khi đó, ngành cơ khí chưa phân phối được nhu yếu cơ bản về máy, thiết bị ship hàng sản xuất nông nghiệp về chủng loại, số lượng cũng như chất lượng máy. Hiện nay, Nước Ta phải nhập khẩu gần 70 % máy móc nông nghiệp từ Trung Quốc, Nhật Bản, Nước Hàn. Ngoài ra, còn phải kể đến chính sách tương hỗ tín dụng thanh toán góp vốn đầu tư tăng trưởng cho những cơ sở sản xuất máy, thiết bị nông nghiệp chưa thật sự mê hoặc. Trước trong thực tiễn đó, để đạt tiềm năng đến năm 2030, mức độ cơ giới hóa những khâu trong sản xuất nông nghiệp đạt từ 80 đến 100 % ; hiệu suất máy trang bị trung bình cả nước đạt từ 5 đến 6 HP / ha … là điều không thuận tiện. Chính thế cho nên, thời hạn tới cần nhiều giải pháp đồng nhất và tiến hành hiệu suất cao từ những địa phương. Theo Bộ NN – PTNT, cần sớm góp vốn đầu tư tăng cấp, hoàn thành xong kiến trúc nông nghiệp, nông thôn tương thích việc đưa máy móc, thiết bị vào ship hàng sản xuất. Chú trọng kiến thiết xây dựng những cánh đồng cơ giới hóa đồng điệu ở những vùng sản xuất sản phẩm & hàng hóa tập trung chuyên sâu, với những cây cối chính như lúa, rau màu … Đồng thời hình thành những tổ chức triển khai dịch vụ cơ giới hóa, phân công lại lao động để nâng cao hiệu suất cao vận dụng cơ giới hóa. Bên cạnh đó, tăng nhanh công nghiệp sản xuất máy, thiết bị Giao hàng nông nghiệp đồng thời với việc đào tạo và giảng dạy nhân lực cho nghành nghề dịch vụ cơ giới hóa nông nghiệp. 
Nhà giáo nhân dân Phan Hiếu Hiền : ” Cần góp vốn đầu tư sản xuất máy nông nghiệp ” Made in Nước Ta “, Giao hàng sản xuất nông nghiệp trong nước, để không phải nhập máy cũ từ quốc tế “. Ảnh : Hồng Thủy. Mục tiêu đến năm 2030, những vùng sản xuất nông nghiệp tập trung chuyên sâu đều được cơ giới hóa đồng nhất và tiến tới tự động hóa. Trong nghành nghề dịch vụ trồng trọt, tỷ suất vận dụng máy ở khâu chăm nom đạt 95 % và khâu thu hoạch đạt 90 % so với những loại sản phẩm cây cối nòng cốt vương quốc. Lĩnh vực lâm nghiệp, tại những vùng trồng rừng tập trung chuyên sâu, quy mô lớn có vận dụng máy móc những khâu làm đất đạt 75 %, trồng cây đạt 50 %, phòng trừ sâu bệnh và phòng, chống cháy rừng đạt 90 %, thu hoạch đạt 50 %. Trong nghành nghề dịch vụ thủy hải sản, so với nuôi trồng thủy hải sản ở những ao nuôi quy mô công nghiệp đạt 90 % diện tích quy hoạnh sử dụng máy móc. Riêng về đánh bắt cá món ăn hải sản, tăng số lượng tàu khai thác món ăn hải sản trên biển có hiệu suất hơn 90CV lên 50 nghìn chiếc.
Phát biểu tại hội thảo, Nhà giáo nhân dân Phan Hiếu Hiền, nguyên Giám đốc Trung tâm Năng lượng và Máy nông nghiệp – Trường ĐH Nông Lâm TPHCM, người đưa máy sấy thương hiệu Việt xuất ngoại, nêu quan điểm: “Cơ giới hoá tức là dùng máy móc thay con người. Nhưng những khâu nào cần đồng bộ, khâu nào không? Và nên đầu tư cho khâu chế tạo máy móc cơ giới hóa. Vì giá thành rẻ, đáp ứng nhanh và phù hợp với môi trường đồng ruộng Việt Nam hơn.
Theo tôi, đồng nhất khâu chế biến, sau thu hoạch thì được. Còn đồng nhất cơ giới hóa ngoài đồng ruộng thì tất cả chúng ta cần điều tra và nghiên cứu kỹ. Ví dụ, máy móc đưa cho hộ cá thể thì họ làm rất tốt, nhưng đưa vào hợp tác xã thì sử dụng 100 giờ là hư. Nhiều nước có nền nông nghiệp tiên tiến và phát triển, họ cũng chỉ có hợp tác xã trong khâu chế biến, tiêu thụ chứ không có hợp tác xã ngoài đồng ”.
“Buổi hội thảo nhằm góp ý cho dự thảo Nghị định về đẩy mạnh cơ giới hoá đồng bộ trong nông nghiệp của Thủ tướng Chính phủ. Sau khi Nghị định chính thức ban hành, nông dân, doanh nghiệp dịch vụ nông nghiệp sẽ có nhiều thuận lợi hơn trong cơ giới hóa đồng bộ nông nghiệp”, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam.
