Cách làm phần Đọc hiểu ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2021

Related Articles

I. Lời mở đầu

Phạm vi kỹ năng và kiến thức phần đọc hiểu văn bản đa phần khai thác, nghiên cứu và phân tích các văn bản nằm trong chương trình Ngữ văn 9 gồm có các văn bản văn học và văn bản nhật dụng .- Văn bản văn học : truyện trung đại, truyện tân tiến Nước Ta sau 1945, truyện quốc tế, thơ văn minh Nước Ta, thơ trữ tình quốc tế, kịch .

    – Văn bản nhật dụng với các chủ đề quyền con người, chiến tranh và hòa bình, hội nhập quốc tế, văn hóa truyền thống.

Các văn bản trong SGK Ngữ văn 9 ( tập 1 và tập 2 ) vừa là văn bản nhìn nhận năng lượng đọc hiểu của học viên ( nghị luận văn học ), vừa được chọn là ngữ liệu, chủ đề để ra các đề văn nghị luận xã hội. Vì vậy, học viên cần nắm vững kiến thức và kỹ năng, cũng như kĩ năng và có kế hoạch đọc hiểu đúng đắn .

II. Hướng dẫn cách Đọc hiểu văn bản

1. Nắm vững kiến thức văn bản nghệ thuật

– Đọc hiểu văn bản thực ra là quy trình giải thuật ý nghĩa tác phẩm, hình tượng thẩm mỹ và nghệ thuật tùy thuộc vào năng lượng tiếp đón của người đọc. Đọc hiểu giúp phát huy được năng lượng cảm thụ văn học, nghiên cứu và phân tích, nhìn nhận văn bản, đoạn trích .Văn bản thẩm mỹ và nghệ thuật : là những văn bản tác giả sử dụng ngôn từ thẩm mỹ và nghệ thuật thiết kế xây dựng hình tượng tiềm ẩn giá trị thẩm mĩ .+ Ngôn ngữ thẩm mỹ và nghệ thuật : là tín hiệu có tính thẩm mĩ, tính hình tượng, đa nghĩa … được sử dụng để xây dựng hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ .+ Hình tượng văn học : là hình tượng được thiết kế xây dựng dựa trên hiện thực đời sống, vừa hàm chứa các dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ, triết lý nhân sinh mà tác giả gửi gắm trong đó .- Mức độ đọc hiểuMức độ nhận ra :+ Thể loại văn học : truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ, kịch …+ Biện pháp tu từ : nhân hóa, ản dụ, so sánh .+ Từ ngữ : danh, động, tính .+ Đề tài, chủ đề, nội dung của văn bản .+ Chi tiết, hình ảnh tiêu biểu vượt trội, điển hình nổi bật của băn bản .+ Phương thức miêu tả của văn bản ( miêu tả, tự sự, thuyết mình, nghị luận, hành chính công vụ ) .+ Hình thức lập luận ( diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp, song hành, móc xích … ) .- Mức độ thông hiểu+ Khái quát được chủ đề, nội dung chính văn bản đề cập .+ Hiểu và nắm được tư tưởng nghệ thuật và thẩm mỹ của tác giả .+ Hiểu ý nghĩa, tính năng việc sử dụng phương pháp miêu tả, từ ngữ, hình ảnh, giải pháp tu từ … trong văn bản .- Mức độ vận dụng+ Nhận xét nhìn nhận tư tưởng, quan điểm, tình cảm, thái độ tác giả bộc lộ trong văn bản .+ Nhận xét về giá trị nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ của văn bản .+ Rút ra tư tưởng, nhận thức .

2. Các dạng câu hỏi thường gặp

Mức độ thông hiểu Các dạng câu hỏi
Nhận biết Nêu câu chủ đề, trình tự lập luận
Nêu phương thức biểu đạt
Tìm từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu
Chỉ ra phép liên kết trong đoạn trích, văn bản
Nhận diện kiểu câu (cấu tạo ngữ pháp, chức năng)
Thông hiểu Nêu ý nghĩa của từ ngữ, hình ảnh
Nêu ý nghĩa của câu thơ, câu văn xuôi trong đoạn trích, văn bản
Giải thích hình ảnh hoặc một câu trong đoạn trích, văn bản
Nêu đại ý, nội dung chính của đoạn văn, văn bản
Vận dụng Cảm nhận về nhân vật (hình tượng nghệ thuật) trong bài
Trình bày suy nghĩ của bản thân về vấn đề được nêu trong đoạn trích, văn bản
Đề bài đưa ra nhận định, sử dụng văn bản để chứng minh nhận định

3. Các phương thức biểu đạt

Phương thức biểu đạt Khái niệm, đặc điểm
Tự sự Trình bày chuỗi vấn đề, sự kiện có quan hệ nhân quả dẫn đến tác dụng .

Yếu tố văn tự sự : nhân vật, diễn biến, thời hạn, khu vực, hiệu quả …
Miêu tả Dùng ngôn ngữ tái hiện hình ảnh, tính chất sự việc hiện tượng, sự vật giúp con người nhận biết, hiểu được chúng.
Biểu cảm Nhu cầu bộc lộ trực tiếp, gián tiếp về thế giới xung quanh, thế giới tự nhiên xã hội
Thuyết minh Cung cấp, giới thiệu, giảng giải… những tri thức về một sự vật, hiện tượng con người cần biết.
Nghị luận Trình bày ý kiến, nhận định, đánh giá bàn bạc tư tưởng, chủ trương, quan điểm của con người với tự nhiên, xã hội thông qua hệ thống luận điểm, luận cứ và lập luận thuyết phục
Hành chính – công vụ Trình bày theo mẫu chung dùng để giao tiếp trong hành chính trên cơ sở pháp lý

4. Các phép liên kết hình thức trong văn bản

Phép liên kết Đặc điểm
Phép lặp Các câu được link với nhau bằng hình thức câu sau lặp từ ngữ ở câu đứng trước

    + Lặp ngữ âm

    + Lặp từ ngữ

    + Lặp cú pháp

Phép thế Sử dụng các từ ngữ có công dụng thay thế sửa chữa từ ngữ đã Open ở câu trước

    + Phép thế đồng nghĩa

    + Phép thế đại từ

Phép nối Sử dụng từ ngữ nối .

    + Nối bằng kết từ (quan hệ từ, từ nối): và, với, thì, mà còn, nếu, tuy, nhưng…

    + Nối bằng kết ngữ: tiếp theo, trên hết, ngược lại, nhìn chung, một là, ngược lại, tiếp theo…

    + Nối bằng trợ từ, phụ từ, tính từ: cũng, cả, lại, khác…

Phép liên tưởng Sử dụng những từ ngữ ở câu sau mang nghĩa đồng nghĩa tương quan, trái nghĩa với những từ đã có ở câu trước đó .

    + Từ ngữ trái nghĩa

    + Từ ngữ phủ định (đi với từ ngữ không bị phủ định)

    + Từ ngữ miêu tả

    + Từ ngữ dùng ước lệ

5. Các biện pháp tu từ từ vựng phổ biến

– So sánh : Là giải pháp so sánh sự vật này với sự vật khác có nét tương đương nhằm mục đích làm tăng sức gợi hình, quyến rũ cho sự diễn đạt .+ So sánh ngang bằng .+ So sánh không ngang bằng .- Nhân hóa : giải pháp tu từ gọi hoặc tả con vật, cây cối, vật phẩm bằng những từ ngữ được dùng để gọi hoặc tả con người, làm cho quốc tế loài vật, cây cối, vật phẩm trở nên sinh động, thân mật với con người hơn .- Ẩn dụ : Ẩn dụ là giải pháp tu từ sử dụng sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác dựa vào nét tương đương ( giống nhau ) nhằm mục đích làm tăng sức gợi hình, quyến rũ cho sự diễn đạt .- Hoán dụ : Hoán dụ là giải pháp tu từ sử dụng sự vật này để gọi tên cho sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác dựa trên sự thân mật nhằm mục đích tăng sức gợi hình quyến rũ cho sự diễn đạt .- Điệp ngữ : giải pháp lặp lại từ ngữ nhiều lần trong khi nói ( viết ) nhằm mục đích nhấn mạnh vấn đề ý và thể hiện xúc cảm .Bảng mạng lưới hệ thống các tác giả, tác phẩm văn học trung đại đã học ở lớp 9

Tên đoạn trích Tên tác giả Nội dung Nghệ thuật
Chuyện người con gái Nam Xương Nguyễn Dữ Qua câu truyện về cuộc sống và cái chết thương tâm của Vũ Nương, tác phẩm biểu lộ niềm cảm thương so với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Nước Ta dưới chính sách phong kiến

– Khẳng định vẻ đẹp của họ
– Kết hợp các yếu tố hiện thực và yếu tố kỳ ảo, hoang đường với cách kể chuyện, xây dựng nhân vật thành công
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh Phạm Đình Hổ – Phản ánh đời sống xa đọa của vua chúa và sự nhũng nhiễu của bọn quan lại thời Lê – Trịnh Lối ghi chép chân thật, cụ thể, sinh động
Hồi thứ 14 của Hoàng Lê nhất thống chí Ngô gia văn phái Hình ảnh người anh hùng dân tộc bản địa Quang Trung Nguyễn Huệ với chiến công thần tốc vĩ đại mùa xuân 1789

– Sự thảm bại của Tôn Sĩ Nghị và số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống
– Tiểu thuyết lịch sử vẻ vang chương hồi phản ánh chân thực sự thật lịch sử vẻ vang .

– Cách kể ngắn gọn, tinh lọc, khắc họa nhân vật qua hành vi và lời nói .
Chị em Thúy Kiều Nguyễn Du Trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp tài sắc vẹn toàn của chị em Thúy Kiều. Qua đó dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh Nghệ thuật ước lệ tượng trưng, lấy vẻ đẹp tự nhiên để tả vẻ đẹp con người
Cảnh ngày xuân Nguyễn Du Bức tranh thiên nhiên, lễ hội mùa xuân tươi đẹp, trong sáng Tả cảnh thiên nhiên bằng từ ngữ giàu hình ảnh, giàu chất tạo hình
Kiều ở lầu Ngưng Bích Nguyễn Du Cảnh ngộ cô đơn buồn tủi và tấm lòng chung thủy, hiếu thảo đáng trân trọng của Kiều Miêu tả nội tâm nhân vật thâm thúy

Bút pháp tả cảnh tuyệt bút
Mã Giám Sinh mua Kiều Nguyễn Du Bóc trần thực chất con buôn xấu xa, hèn kém của Mã Giám Sinh

Tình cảnh đáng thương của Thúy Kiều trong cơn gia biến
Nghệ thuật kể chuyện kết hợp với miêu tả ngoại hình, cử chỉ và ngôn ngữ đối thoại tính nhân vật
Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga Nguyễn Đình Chiểu Khát vọng hành đạo giúp đời thể hiện rõ nét qua hai nhân vật: Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm và Kiều Nguyệt Nga hiền hậu, ân tình Nghệ thuật kể chuyện, miêu tả giản dị, mộc mạc, giàu màu sắc Nam Bộ
Lục Vân Tiên gặp nạn Nguyễn Đình Chiểu Sự đối lập giữa thiện và ác, giữa những nhân cách cao cả với toan tính thấp hèn Nghệ thuật miêu tả nhân vật qua hành động, ngôn ngữ, lời thơ giàu cảm xúc, bình dị

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 9 tại khoahoc.vietjack.com

Đã có app VietJack trên điện thoại cảm ứng, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Theo dõi chúng tôi không lấy phí trên mạng xã hội facebook và youtube :

Loạt bài Ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ Văn được các Giáo viên hàng đầu biên soạn bám sát kiến thức trọng tâm, hệ thống lại câu hỏi phần Tiếng Việt, các tác phẩm văn học, bài thơ có trong đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Văn.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

More on this topic

Comments

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Advertismentspot_img

Popular stories