Bài 34. Phát tán của quả và hạt

Related Articles

I. Lý thuyết

Sự phát tán của quả và hạt là hiện tượng quả và hạt được mang đi xa hơn nơi mà cây tạo ra chúng sống.

1. Các cách phát tán của quả và hạt

STT

Tên quả hoặc hạt

Cách phát tán

 Nhờ gió

Nhờ động vật

Tự phát tán

1

Quả chò

X

2

Quả cải

X

3

Quả bồ công anh

X

4

Quả ké đầu ngựa

X

5

Quả chi chi

X

6

Hạt thông

X

7

Quả đậu bắp

X

8

Quả cây xấu hổ

X

9

Quả trâm bầu

X

10

Hạt hoa sữa

X

– Nhận xét: quả và hạt có thể phát tán theo 1 số cách sau:

+ Phát tán nhờ gió: quả chò, quả bồ công anh, hạt hoa sữa.

+ Phát tán nhờ động vật: quả ké đầu ngựa, hạt thông, quả cây xấu hổ

+ Tự phát tán: quả cải, quả chi chi, quả đậu bắp, quả trâm bầu

+ Ngoài ra, quả và hạt còn được phát tán nhờ con người.

2. Đặc điểm thích nghi với các cách phát tán của quả và hạt

a. Phát tán của quả và hạt nhờ gió

– Ví dụ:

– Đặc điểm:

+ Có cánh hoặc có lông

+ Hạt hoặc quả nhỏ, nhẹ  

(rightarrow)​   giúp gió phát tán quả và hạt đi xa hơn

b. Phát tán của quả và hạt nhờ động vật

– Ví dụ: 

– Đặc điểm:

+ Có gai hoặc có móc để bám vào cơ thể động vật

+ Có hương thơm, vị ngọt: thu hút các loài động vật ăn quả và hạt

+ Hạt thường có vỏ cứng

c. Phát tán của quả và hạt tự phát tán

–  Ví dụ: 

– Đặc điểm:

+ Khi chín vỏ quả có khả năng tự tách ra hoặc tự mở ra để hạt rơi ra ngoài và phát tán đi nơi khác.

+ Quả và hạt được phát tán gần hơn hơn so với phát tán nhờ gió và động vật

* Ngoài các cách phát tán quả và hạt trên thì quả và hạt còn được phát tán nhờ con người, bằng cách: mang, vận chuyển quả và hạt đi những nơi khác để gieo trồng (ví dụ: sang vùng đất mới, vùng có khí hậu khác …).

II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK

Câu 1: Quả và hạt được phát tán nhờ động vật thường có những đặc điểm gì ?

Hướng dẫn trả lời: 

Quả và hạt phát tán nhờ động vật hoang dã có những đặc thù là quả ăn được : động vật hoang dã ăn thịt quả, còn hạt thường có vỏ cứng, bền không bị tiêu hóa, nên được gieo rắc khắp nơi cùng với phân của động vật hoang dã ( quả ổi, quả sim, quả cà chua, quả ớt … ). Hoặc quả có gai, móc. lông cứng bám vào lông động vật hoang dã, được động vật mang đi khắp nơi ( quả ké, quả cỏ xước, quả cây xấu hổ … ) .

Câu 2: Kể tên những quả và hạt có thể tự phát tán mà em biết.

Hướng dẫn trả lời: 

Một số loại quả tự phát tán thì : khi nẻ những mảnh vỏ xoắn lại mà bắn mạnh hạt ra ngoài ( quả bóng nước, quả đỗ xanh … ). Hoặc khi nổ thì cuống bật lên như lò xo mà đẩy hạt ra xa ( quá nổ … ) .

Câu 3: Những quả và hạt có đặc điểm gì thường được phát tán nhờ gió ?

Hướng dẫn trả lời: 

Những quả và hạt phát tán nhờ gió thường có các đặc điểm: quả, hạt có cánh được gió chuyển đi xa gốc cây mẹ (quả chò, quả cơi, hạt núc nác, hạt củ mài,..). Hoặc quả, hạt có lông được gió đem đi xa (quả cỏ lào. quả rau tàu bay, hạt thừng mức…).

Câu 4: Người ta nói rằng những hạt rơi chậm thường được gió mang đi xa hơn. Hãy cho biết điều đó đúng hay sai ? Vì sao ?

Hướng dẫn trả lời:

Người ta nói rằng : những hạt rơi chậm thường được gió mang đi xa hơn là vì những hạt rơi chậm thì có thời hạn bay ở trong không trung dài hơn, nên được gió đưa đi xa hơn .

Bài tập

More on this topic

Comments

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Advertismentspot_img

Popular stories