Kỹ năng làm phần đọc hiểu môn Ngữ Văn đạt điểm tối đa, Đọc hiểu là phần không hề thiếu trong đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn, để giúp các em đạt điểm tối đa trong
Đọc hiểu là phần không thể thiếu trong đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn, để giúp các em đạt điểm tối đa trong phần thi này, mời các em cùng tham khảo những kỹ năng làm bài đọc hiểu môn Văn trong bài viết dưới đây:
Những kiểu câu hỏi thường sử dụng ở phần Đọc hiểu
- Ở dạng câu hỏi nhận biết: Thường hỏi xác định phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ, tìm từ ngữ, hình ảnh, xác định cách trình bày văn bản…
- Ở dạng câu hỏi hiểu: Thường hỏi học sinh hiểu như thế nào về một câu nói trong văn bản; hỏi theo học sinh thì vì sao tác giả lại cho rằng, nói rằng…(kiểu hỏi này là để xem học sinh và tác giả có đồng quan điểm hay không); Kiểu câu hỏi theo tác giả… Ba kiểu hỏi này thường lặp đi lặp lại.
- Ở dạng câu hỏi vận dụng: Thường yêu cầu học sinh rút ra thông điệp có ý nghĩa, điều tâm đắc hoặc chỉ ra những việc làm cụ thể của bản thân.
Bí quyết đạt điểm tối đa phần đọc hiểu môn Ngữ văn thi THPT quốc gia
A. Phần đọc hiểu
– Đề bài người ta thường đưa một khổ thơ hoặc một đoạn và yêu cầu học sinh đọc và trả lời các câu hỏi.
– Các câu hỏi thường gặp :
- Xác định thể thơ/ Xác định phong các ngôn ngữ của đoạn trích
- Nội dung chính của khổ thơ/ đoạn trích là gì? (Câu chủ đề của đoạn trích là gì – với đoạn văn)
- Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng chủ yếu trong khổ thơ/ đoạn trích? Tác dụng của chúng?
2. Giải quyết đề
2.1. Với thơ
– Câu hỏi 1 :
+ Xác định thể thơ bằng cách đếm số chữ trong từng câu thơ. Thông thường trong bài người ra đề sẽ cho vào các thể thơ bốn chữ/ năm chữ/ bảy chữ/ lục bát
+ Các thể thơ trung đại như thất ngôn bát cú (7 chữ/ câu, 8 câu/bài), thất ngôn tứ tuyệt (7 chữ/ câu, 4 câu/ bài)… xác định bằng cách đếm số chữ trong một câu và số câu trong một bài. (Các thể thơ thuộc giai đoạn trung đại trong đề thường ít cho nhưng phải nắm được cách xác định)
– Câu hỏi 2 : Đưa nội dung chính của khổ thơ, tức là dụng ý sau cuối của tác giả .
Ví dụ :
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể … .
=> Nội dung : Trạng thái của con sóng và các cung bậc xúc cảm của tình yêu trong trái tim người con gái đang yêu .
– Câu 3: phân tích khổ thơ như bình thường, tức là đi từ nghệ thuật đến nội dung của khổ thơ. Xác định nội dung khổ thơ theo trình tự sau: Lớp nghĩa trên bề mặt (diễn xuôi câu thơ) -> liên tưởng, tưởng tượng (các hình ảnh thơ trong câu thơ) -> Dụng ý của tác giả
2.2. Với văn
– Câu 1 ( Thường là xác lập phong thái ngôn từ / Phương thức diễn đạt / Thao tác lập luận của đoạn trích ) :
* Có một số loại phong cách ngôn ngữ cơ bản sau:
a. Khẩu ngữ (Sinh hoạt): được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày, là ngôn ngữ sinh hoạt đời thường với ba hình thức chủ yêu là trò chuyện, nhật kí, thư từ; tồn tại chủ yếu dưới dạng nói.
Các đặc điểm ngôn ngữ:
+ Mang đậm dấu ấn cá nhân
+ Dùng những từ ngữ mang tính cụ thể, giàu hình ảnh và cảm xúc.
+ Những từ ngữ chỉ nhu cầu về vật chất và tinh thần thông thường (ăn, ở, đi lại, vui chơi, giải trí,…) chiếm tỉ lệ lớn
=> Một số hiện tượng kỳ lạ điển hình nổi bật : lớp từ ngữ chỉ sống sót trong phong thái này như tiếng tục, tiếng lóng, … ; sử dụng nhiều từ láy, đặc biệt quan trọng là các từ láy tư ( đỏng đa đỏng đảnh, hậu đà hậu đậu, tầm bậy tầm bạ, …. ) ; dùng cách nói tắt ( hihu, … ) ; sử dụng tích hợp từ không có quy tắc ( xấu điên xấu hòn đảo, xấu như con gấu, … )
+ Thường sử dụng câu đơn, đặc biệt là những câu cảm thán, câu chào hỏi…
+ Kết cấu trong câu có thể tỉnh lược tối đa hoặc dài dòng, lủng củng .
b. Khoa học: dùng trong nghiên cứu, học tập với ba hình thức chuyên sâu, giáo khoa và phổ cập; tồn tại chủ yếu dưới dạng viết.
Các đặc điểm ngôn ngữ:
+ Sử dụng nhiều và chính xác các thuật ngữ khoa học.
+ Sử dụng các từ ngữ trừu tượng, không biểu lộ cảm xúc cá nhân.
+ Các đại từ ngôi thứ ba và ngôi thứ nhất với ý nghĩa khái quát được sử dụng nhiều như người ta, chúng ta, chúng tôi…
+ Câu hoàn chỉnh, cú pháp câu rõ ràng, chỉ có một cách hiểu.
+ Câu ghép điều kiện – kết quả thường được sử dụng phổ biến trong phong cách ngôn ngữ này, chứa nhiều lập luận khoa học và khả năng logic của hệ thống.
+ Thường sử dụng những cấu trúc khuyết chủ ngữ hoặc chủ ngữ không xác định (vì hướng tới nhiều đối tượng chứ không bó hẹp trong phạm vi một đối tượng)
c. Báo chí: sử dụng trong lĩnh vực báo chí với ba dạng tồn tại chủ yếu dạng nói (đài phát thanh), dạng hình – nói (thời sự), dạng viết (báo giấy).
Các đặc điểm ngôn ngữ:
+ Từ ngữ có tính toàn dân, thông dụng
+ Từ có sắc tố biểu cảm, cảm hứng : giật tít trên các báo mạng, báo lá cải
+ Sử dụng nhiều từ có sắc tố sang trọng và quý phái hoặc lớp từ ngữ riêng của phong thái báo chí truyền thông .
d. Chính luận: Dùng trong các lĩnh vực chính trị xã hội (thông báo, tác động, chứng minh)
Các đặc điểm ngôn ngữ:
+ Lập luận ngặt nghèo, lí lẽ hùng hồn, dẫn chứng xác nhận để tỏ rõ quan điểm, lập trường của cá thể .
+ Sử dụng đa dạng các loại câu: đơn, ghép, tường thuật, nghi vấn, cảm thán…
+ Câu văn thường dài, chia làm tầng bậc làm tư tưởng nêu ra được chặt chẽ
+ Sử dụng lối nói trùng điệp, cách so sánh giàu tính liên tưởng và tương phản để nhấn mạnh vào thông tin người viết cung cấp
e. Hành chính: Sử dụng trong giao tiếp hành chính (nhà nước – nhân dân, nhân dân với các cơ quan nhà nước…)
Các đặc điểm ngôn ngữ:
+ Lớp từ ngữ hành chính mang nét riêng, nghiêm chỉnh, có thể chế của sự diễn đạt hành chính
+ Dùng những từ ngữ chính xác về nội dung, không sử dụng những từ thể hiện cảm xúc cá nhân
+ Từ Hán Việt chiếm tỉ lệ lớn.
+ Sử dụng câu trần thuật là chủ yếu, chỉ có một nghĩa
f. Văn chương (Bao gồm các thể loại văn học: nghị luận, trào phúng, kịch, văn xuôi (lãng mạn, hiện thực), kí, tùy bút…)
Các đặc điểm ngôn ngữ:
+ Các yếu tố âm thanh, vần, điệu, tiết tấu được vận dụng một cách đầy nghệ thuật
+ Sử dụng rất đa dạng các loại từ cả từ phổ thông và địa phương, biệt ngữ => độc đáo của phong cách ngôn ngữ văn chương: Mỗi thể loại văn có một phong cách khác nhau và mỗi tác giả có phong cách nghệ thuật khác nhau.
+ Cấu trúc câu được sử dụng là hầu hết các loại câu, sự sáng tạo trong các cấu trúc câu thường dựa vào khả năng của người nghệ sĩ.
Xác định phong cách ngôn ngữ văn học dựa trên các đặc điểm ngôn ngữ của chúng. Tránh tình trạng nhầm lẫn giữa các phong cách với nhau.
Mẹo: Thông thường khi cho một đoạn trích người ra đề sẽ cho biết nguồn trích dẫn của đoạn trích ở đâu. Học sinh có thể dựa vào đó để xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích.
* Phương thức biểu đạt
|
STT |
Phương thức |
Khái niệm |
Dấu hiệu nhận biết |
|
1 |
Tự sự |
– Dùng ngôn từ để kể lại một hoặc một chuỗi các sự kiện, có mở màn -> kết thúc – Ngoài ra còn dùng để khắc họa nhân vật ( tính cách, tâm lí … ) hoặc quy trình nhận thức của con người |
– Có sự kiện, diễn biến – Có diễn biến câu truyện – Có nhân vật – Có các câu trần thuật / đối thoại |
|
2 |
Miêu tả | Dùng ngôn từ để tái hiện lại những đặc thù, đặc thù, nội tâm của người, sự vật, hiện tượng kỳ lạ | – Các câu văn miêu tả
– Từ ngữ sử dụng chủ yếu là tính từ |
|
3 |
Biểu cảm | Dùng ngôn từ thể hiện xúc cảm, thái độ về quốc tế xung quanh | – Câu thơ, văn thể hiện cảm hứng của người viết
– Có các từ ngữ thể hiện cảm xúc: ơi, ôi…. |
|
4 |
Thuyết minh | Trình bày, trình làng các thông tin, hiểu biết, đặc thù, đặc thù của sự vật, hiện tượng kỳ lạ | – Các câu văn miêu tả đặc thù, đặc thù của đối tượng người dùng – Có thể là những số liệu chứng tỏ |
|
5 |
Nghị luận | Bàn bạc phải trái, đúng sai nhằm mục đích thể hiện rõ chủ ý, thái độ của người nói, người viết rồi dẫn dắt, thuyết phục người khác ưng ý với quan điểm của mình | – Có vấn đề nghị luận và quan điểm của người viết – Từ ngữ thường mang tính khái quát cao ( nêu chân lí, quy luật ) – Sử dụng các thao tác : lập luận, lý giải, chứng tỏ |
|
6 |
Hành chính – công vụ | Là phương pháp tiếp xúc giữa Nhà nước với nhân dân, giữa nhân dân với cơ quan Nhà nước, giữa cơ quan với cơ quan, giữa nước này và nước khác trên cơ sở pháp lí | – Hợp đồng, hóa đơn … – Đơn từ, chứng từ … ( Phương thức và phong thái hành chính công vụ thường không Open trong bài đọc hiểu ) |
* Thao tác lập luận
|
STT |
Thao tác lập luận |
Khái niệm |
| 1 | Giải thích | Dùng lí lẽ để cắt nghĩa, giảng giải sự vật, hiện tượng kỳ lạ, khái niệm |
| 2 | Phân tích | Chia nhỏ đối tượng người tiêu dùng thành các yếu tố có tính mạng lưới hệ thống để xem xét đối tượng người dùng tổng lực |
| 3 | Chứng minh | Dùng dẫn chứng xác nhận, khoa học để làm rõ đối tượng người dùng Dẫn chứng thường phong phú và đa dạng, phong phú trên nhiều phương diện |
| 4 | So sánh | Đặt đối tượng người dùng trong mối đối sánh tương quan, cái nhìn đối sánh tương quan để thấy đặc thù, đặc thù của nó |
| 5 | Bình luận | Đưa ra nhận xét, nhìn nhận, tranh luận của cá thể về một yếu tố |
| 6 | Bác bỏ | Trao đổi, tranh luận để bác bỏ những quan điểm rơi lệch |
– Câu 2: Nội dung chính của đoạn trích thường là câu mở đầu (viết theo lối diễn dịch) hoặc câu kết thúc (viết theo lối quy nạp) – khi đề bài yêu cầu xác định câu chủ đề.
Trong trường hợp họ yêu cầu xác định nội dung chính của đoạn trích tức là kiểm tra khả năng phân tích, tổng hợp và khái quát của học sinh nên học sinh cần phải khái quát nội dung bằng ngôn ngữ của mình.
Mẹo: Lớp từ ngữ nào xuất hiện nhiều nhất trong bài chắc chắn nội dung của đoạn trích sẽ theo chiều hướng của lớp từ ấy. Chẳng hạn lớp từ ngữ tiêu cực khi nói tới một hiện tượng xã hội => Nội dung chính của đoạn trích sẽ là: tác hại của…
– Câu 3 : Xác định giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ trong đoạn trích
+ Nếu là một đoạn trích trong tác phẩm văn học => nghiên cứu và phân tích nó giống như nghiên cứu và phân tích tác phẩm ( nhu yếu học viên nắm được bài )
+ Nếu là đoạn trích từ các bài viết trên báo hoặc các hình thức khác thì có 1 số ít giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật đa phần sau : liệt kê ; lặp cấu trúc, từ ngữ ; chứng tỏ ( đưa các dẫn chứng đơn cử ) ; trái chiều ( nội dung câu trước với câu sau ) ; tăng tiến ( mức độ tăng dần từ câu trước đến câu sau )
|
STT |
Kiến thức |
Khái niệm |
Ví dụ |
| 1 | Từ đơn | Là từ chỉ có một tiếng | Nhà, bàn, ghế, … |
| 2 | Từ phức | Là từ có từ hai tiếng trở lên | Nhà cửa, hợp tác xã, … |
| 3 | Từ ghép | Là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng có quan hệ với nhau | Quần áo, ẩm thực ăn uống, chợ búa … . |
| 4 | Từ láy | Là những từ phức có quan hệ láy âm giữa các tiếng | Long lanh, âm ỉ … |
| 5 | Thành ngữ | Loại từ có cấu trúc cố định và thắt chặt, có vai trò như một từ | Có chí thì nên, kiến bò miệng chén |
| 6 | Tục ngữ | Những câu nói tổng kết kinh nghiệm tay nghề dân gian | ngựa chiến non háu đá ; chó treo, mèo đậy … |
| 7 | Nghĩa của từ | Là nội dung ( sự vật, đặc thù, hoạt động giải trí, quan hệ … ) mà từ biểu lộ |
Bàn, ghế, văn, toán… Xem thêm: 5 Cách làm bánh bao ngon đơn giản tại nhà ăn mùa nào cũng thích |
| 8 | Từ nhiều nghĩa | là từ mang những sắc thái ý nghĩa khác nhau do hiện tượng kỳ lạ chuyển nghĩa của từ mang lại |
Lá phổi của thành phố |
| 9 | Hiện tượng chuyển nghĩa của từ | Là hiện tượng kỳ lạ tạo ra thêm nghĩa mới cho một từ đã có trước đó tạo ra từ nhiều nghĩa ( nghĩa gốc ( đen ) -> nghĩa chuyển ( bóng ) ) |
Bà em đã 70 xuân |
| 10 | Từ đồng âm | Là những từ có cách phát âm giống nhau nhưng không tương quan tới nhau về mặt ngữ nghĩa |
Con ngựa đá con ngựa đá |
| 11 | Từ đồng nghĩa tương quan | Là những từ có nghĩa giống hoặc gần giống nhau | Heo – lợn, ngô – bắp, chết – hi sinh … . |
| 12 | Từ trái nghĩa | Là những từ có ý nghĩa trái ngược nhau | Béo – gầy, chăm – lười, xinh – xấu … |
| 13 | Từ Hán Việt | Là những từ gốc Hán được phát âm theo cách của người Việt | Phi cơ, hỏa xa, biên cương, viễn xứ … |
| 14 | Từ tượng hình | Là những từ gợi tả hình dáng, hình dáng, trạng thái của sự vật | Lom khom, mập mạp, gầy gò … |
| 15 | Từ tượng thanh | Là những từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, con người | Khúc khích, xào xạc, rì rầm … |
|
16 |
Ẩn dụ |
Là gọi tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ này bằng tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác có nét tương đương nhằm mục đích làm tăng sức gợi hình, gợi tả cho sự diễn đạt |
Uống nước nhớ nguồn; Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi – Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng…. |
|
17 |
Nhân hóa |
Là gọi hoặc tả con vật, cây cối, vật phẩm … bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người làm cho quốc tế loài vật trở nên thân thiện với con người | Trâu ơi ta bảo trâu này Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta … . |
|
18 |
Nói quá |
Là giải pháp phóng đại mức độ, quy mô, đặc thù của sự vật, hiện tượng kỳ lạ được miêu tả để nhấn mạnh vấn đề, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm | Nở từng khúc ruột ; một giọt máu đào hơn ao nước lã … . |
|
19 |
Nói giảm nói tránh |
Là giải pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị uyển chuyển để tránh gây cảm xúc quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề, tránh thô tục, thiếu lịch sự và trang nhã | Bác đã đi về theo tổ tiên Mac, Lê nin quốc tế người hiền |
|
20 |
Liệt kê |
Là sắp xếp tiếp nối đuôi nhau hàng loạt loại từ hay cụm từ cùng loại để diễn đạt không thiếu hơn, thâm thúy hơn những góc nhìn khác nhau của trong thực tiễn, tư tưởng, tình cảm | Chiều chiều lại nhớ chiều chiều Nhớ người thục nữ khăn điều vắt vai |
|
21 |
Điệp ngữ |
Biện pháp lặp lại từ ngữ ( hoặc cả câu ) để làm điển hình nổi bật ý, gây cảm hứng mạnh | Không có kính rồi xe không có đèn Không có mui xe thùng xe có xước … |
| 22 | Chơi chữ | Lợi dụng những rực rỡ về âm, về nghĩa của từ để tạo sắc thái dí dỏm, vui nhộn … làm câu văn mê hoặc hơn | Con mèo cái nằm trên mái kèo … |
B. Câu nghị luận xã hội (2 điểm): Trình bày quan điểm cá nhân về một hiện tượng, quan niệm nào đó.
1. Các dạng NLXH thường gặp
1.1. Nghị luận về một hiện tượng đời sống
– Khái niệm: Trình bày quan điểm cá nhân về một vấn đề, hiện tượng đang tồn tại trong đời sống hiện nay.
– Phân loại:
+ Hiện tượng tốt có ảnh hưởng tác động tích cực ( tiếp sức mùa thi, hiến máu nhân đạo … )
+ Hiện tượng xấu có tác động ảnh hưởng xấu đi ( Bạo lực học đường, tai nạn thương tâm giao thông vận tải … )
+ Dạng đề thi nghị luận về một mẩu tin tức báo chí truyền thông .
1.2. Nghị luận về một tư tưởng đạo lý
– Khái niệm : Trình bày quan điểm cá thể về các yếu tố của đời sống xã hội như : đạo đức, tư tưởng, văn hoá, nhân sinh quan, thế giới quan, …
– Có thể khái quát một số ít yếu tố thường được đưa vào đề thi như : Về nhận thức ( lí tưởng, mục tiêu sống ) ; Về tâm hồn, tính cách, phẩm chất ( lòng nhân ái, vị tha, độ lượng …, tính trung thực, quả cảm cần mẫn, chịu khó, … ) ; Về quan hệ mái ấm gia đình, quan hệ xã hội ( Tình mẫu tử, tình đồng đội, tình thầy trò, tình bạn, tình đồng bào … ) ; Về lối sống, ý niệm sống, …
2. Phân biệt 2 dạng nghị luận
|
Các bước làm |
Nghị luận về một tư tưởng đạo lí |
Nghị luận về một hiện tượng đời sống |
|
Bước 1 (chung) giải thích |
– Tìm những từ khó trong câu để lý giải. VD : giông tố, cúi đầu … – Giải thích nghĩa của cả câu, gồm có cả nghĩa đen và nghĩa bóng . |
Giải thích xem hiện tượng kỳ lạ đó là gì ? VD : hiện tượng kỳ lạ xuống cấp trầm trọng về đạo đức của một bộ phận giới trẻ ; hiện tượng thanh niên sống lạnh nhạt, vô cảm với cuộc sống … |
|
Bước 2 |
BÀN LUẬN: đặt các câu hỏi để khai thác vấn đề ở nhiều mặt, nhiều khía cạnh như trình bày ở trên |
HIỆN TRẠNG của hiện tượng tồn tại trong thực tế đời sống là gì? Phân tích mặt đúng – sai của hiện tượng đó. VD : xuống cấp trầm trọng đạo đức được bộc lộ qua những góc nhìn nào ( quan hệ thầy trò, quan hệ con cháu – cha mẹ … ) ; sống lạnh nhạt, vô cảm được biểu lộ qua mặt nào ( vô trách nhiệm với chính bản thân mình, ko có lí tưởng, mục tiêu sống ; chai sạn về xúc cảm … ) |
|
Bước 3 |
PHẢN BIỆN lại vấn đề: trả lời câu hỏi được đưa ra ở phía trên. |
NGUYÊN NHÂN của hiện tượng là gì? + Khách quan : do thiên nhiên và môi trường xung quanh ảnh hưởng tác động vào nhận thức của con người ( cha mẹ li thân, mái ấm gia đình không niềm hạnh phúc, sống trong một thiên nhiên và môi trường đầy rẫy những tệ nạn xã hội …. ) |
|
Bước 4 |
Hậu/hệ quả: mà hiện tượng tác động tới đời sống xã hội – Xã hội |
|
|
Bước 5 |
BÀI HỌC CHO BẢN THÂN: tự rút ra bài học cho mình nói riêng và cho thế hệ học sinh,sinh viên nói chung |
BIỆN PHÁP khắc phục hiện tượng đó: (Các biện pháp chung cho tất cả các hiện tượng đời sống xã hội) + Tuyên truyền, lý giải, nâng cao nhận thức cho người dân và cho học viên, sinh viên . |
3. Kỹ năng phân tích đề:
3.1. NLXH về hiện tượng đời sống: Xác định ba yêu cầu
– Yêu cầu về nội dung : Hiện tượng cần bàn luận là hiện tượng kỳ lạ nào ? Đó là hiện tượng kỳ lạ tốt đẹp, tích cực trong đời sống hay hiện tượng kỳ lạ mang đặc thù xấu đi, đang bị xã hội lên án, phê phán ? Có bao nhiêu ý cần tiến hành trong bài viết ? Mối quan hệ giữa các ý như thế nào ?
– Yêu cầu về giải pháp : Các thao tác nghị luận chính cần sử dụng ? Giải thích, chứng tỏ, phản hồi, nghiên cứu và phân tích, bác bỏ, so sánh, …
– Yêu cầu về khoanh vùng phạm vi dẫn chứng : Bài viết hoàn toàn có thể lấy dẫn chứng trong văn học, trong đời sống thực tiễn ( đa phần là đời sống thực tiễn ) .
3.2. NLXH về tư tưởng đạo lí: Các bước phân tích đề :
– Đọc kĩ đề bài, gạch chân các từ then chốt ( những từ tiềm ẩn ý nghĩa của đề ), quan tâm các nhu yếu của đề ( nếu có ), xác lập nhu yếu của đề ( Tìm hiểu nội dung của đề, khám phá hình thức và khoanh vùng phạm vi tư liệu cần sử dụng ) .
– Cần vấn đáp các câu hỏi sau : Đây là dạng đề nào ? Đề đặt ra yếu tố gì cần xử lý ? Có thể viết lại rõ ràng luận đề ra giấy ?
– Có 2 dạng đề :
+ Đề nổi, học viên thuận tiện nhận ra và gạch dưới luận đề trong đề bài .
+ Đề chìm, học viên cần đọc kĩ đề bài, dựa vào ý nghĩa câu nói, câu truyện, văn bản được trích dẫn mà xác lập luận đề .
C. Câu nghị luận văn học: Phân tích giống như bình thường
– Mở bài : Nêu được tác phẩm gì, của ai, nhu yếu của đề bài
– Thân bài :
+ Đoạn tiên phong : Nêu những nét khái quát nhất về tác giả, thực trạng sinh ra của tác phẩm, nội dung tóm tắt của tác phẩm ( trong trường hợp đề bài nhu yếu nghiên cứu và phân tích một phần ), nhu yếu của đề bài .
+ Lí giải nhan đề, lời đề từ
+ Phân tích tác phẩm theo bố cục bình thường (Phần chốt lại của mỗi ý cần nhấn mạnh yêu cầu của đề bài)
+ Tổng kết : Sau khi nghiên cứu và phân tích xong cả tác phẩm, có phần tổng kết lại nghệ thuật và thẩm mỹ, nội dung chính và đặc biệt quan trọng là nêu quan điểm của mình về quan điểm người ta nhu yếu trong đề bài => Phần này sẽ được cho điểm phát minh sáng tạo và cộng điểm, vì ít học viên quan tâm đến nó .
=> Trong trường hợp không kịp viết kết bài thì phần tổng kết sẽ làm trách nhiệm đấy, tức bài của mình vẫn vừa đủ cấu trúc 3 phần
=> Trường hợp đang viết thân bài nhưng hết thời gian, chấm chấm thân bài để xuống viết luôn kết bài, ĐẢM BẢO 3 PHẦN của bài văn.
– Kết bài : Đánh giá khái quát nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ và giá trị của tác phẩm, nhắc lại quan điểm trong đề bài
D. Một số lưu ý
– Trong bài nghị luận về một hiện tượng kỳ lạ đời sống hoặc một tư tưởng đạo lí cần có một đoạn lập luận ( đưa lí lẽ ) rồi mới tới dẫn chứng .
– Các dẫn chứng đưa ra cần tiêu biểu, là các hiện tượng xã hội nóng bỏng: Nick Vujicic, Bác Hồ, Nguyễn Ngọc Kí, Edison,… Dẫn chứng cần lấy trên tất cả các lĩnh vực, không nên bó hẹp trong một khuôn khổ nhất định => Thể hiện tầm hiểu biết và sự trải nghiệm cá nhân.
– Trong bài viết tránh xưng tôi và đưa cái tôi vào trong bài, nên sử dụng đại từ mang ý nghĩa khái quát là ta, tất cả chúng ta, họ .
– Khi nghiên cứu và phân tích tác phẩm văn học, chỉ lan rộng ra bằng các dẫn chứng ( thơ, văn ) khi thực sự nhớ đúng mực nếu không thì tuyệt đối không được đưa vào .
Sơ đồ tư duy phần đọc – hiểu
Sơ đồ tư duy về các phong cách ngôn ngữ
Sơ đồ tư duy về các phương thức biểu đạt
Sơ đồ tư duy về các thao tác lập luận
Sơ đồ tư duy về các biện pháp tu từ từ vựng
Để củng cố thêm kiến thức và kỹ năng môn Ngữ Văn, mời các bạn tìm hiểu thêm thêm 1 số ít tài hay dưới đây .
